Tarihi geçmişi Perge Antik Kenti’ne kadar uzanan ve bir zamanlar bölgenin su kaynağı olan Gelin Düşen Deresi, bugün ciddi bir çevre felaketiyle karşı karşıya. Aksu ilçesine bağlı Topallı Mahallesi’nde bulunan ve Kurşunlu Şelalesi’ni de besleyen dere, aşırı sıcaklar, kuraklık ve kontrolsüz sulama uygulamaları nedeniyle neredeyse tamamen kurudu.
Su seviyesi düştü, oksijen tükendi
Derenin debisinin hızla azalması, suyun sıcaklığının artmasına ve oksijen seviyesinin düşmesine yol açtı. Bu durum, derede yaşayan su canlıları için ölümcül sonuçlar doğurdu. Yüzeye vuran ölü balıklar arasında, yalnızca Antalya bölgesine özgü ve nesli tehdit altında olan çiçek balığı (Pseudophoxinus antalyae) da yer alıyor.
Kirlilik ve ihmalkârlık felaketi derinleştiriyor
Dere çevresine gelişigüzel bırakılan plastik ve cam atıklar, sorunun sadece doğa kaynaklı olmadığını gözler önüne seriyor. Hem kirlilik hem de çevreye duyarsızlık, ekosistemdeki tahribatı daha da büyütüyor. Piknikçilerin ardında bıraktığı çöpler de su yüzeyine karışmış durumda.
Bilim insanları uyardı: can suyu şart
Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, yaşanan felaketi su sıcaklığındaki ani artış ve oksijen yetersizliğiyle açıklayarak şunları söyledi:
“Bu alanlara derhal can suyu verilmesi gerekiyor. Su sıcaklığı arttıkça oksijen seviyesi düşer, bu da toplu balık ölümlerine yol açar. Özellikle endemik çiçek balığı gibi türlerin bu şekilde yok olması büyük bir kayıptır. Ölü balıklar kısa sürede toplanıp imha edilmeli, aksi halde koku ve hastalık riski oluşur.”
Prof. Dr. Gökoğlu ayrıca bu tarz yaşam alanlarının korunması gerektiğini belirterek, çevreyi kirletenlere ağır cezalar uygulanması gerektiğini vurguladı.
“Önceden balık tutmaya gelirdik”
Topallı Mahallesi’nde yaşayan Fevzi Atik ise durumu şöyle değerlendirdi: “Eskiden burası serinlemek, balık tutmak ve piknik yapmak için tercih edilen bir yerdi. Ama artık ne su kaldı, ne de balık. Sondajlar, bilinçsiz sulama ve derenin doğal yatağının makinelerle bozulması sonucu bu hale geldik. İnsanlar çöplerini toplamadan gidiyor, olan doğaya oluyor.”
Türkiye’nin en büyük sorunlarından biri: su kirliliği
Uzmanlara göre, Türkiye’de su kaynaklarının korunması öncelikli bir çevre politikası haline gelmeli. Yangınlar kadar ciddi bir tehlike haline gelen su kirliliği ve kaynakların kuruması, sadece balıkların değil, tüm canlı yaşamının geleceğini tehdit ediyor.
