Son Mühür/ Beste Temel- Çevre Mühendisi Yüksek Mühendis Yakup Ateş, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 27 Aralık 2024 tarih ve 32765 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Su Verimliliği Yönetmeliği" hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Ateş, yönetmeliğin, su kaynaklarının korunması ve etkin kullanımı konusunda atılan önemli adımları içerdiğini, özellikle iklim değişikliğinin etkilerinin hissedildiği günümüzde suyun sürdürülebilirliği için kritik bir rol oynayacağını vurguladı.
Geleneksel olmayan kaynaklar ve yönetim sistemleri odakta
Yönetmelik, geleneksel su kaynaklarının yanı sıra yağmur suyu ve gri su gibi alternatif kaynakların değerlendirilmesini teşvik ediyor. Ayrıca, su verimliliği ölçüm ve izleme sistemlerinin geliştirilmesi, tıpkı ISO yönetim sistemleri gibi bir su verimliliği yönetim sisteminin kurulması, yaygınlaştırılması ve etkin bir şekilde uygulanması temel beklentiler arasında yer alıyor. Ateş, bu yaklaşımların, suya erişimde yaşanabilecek krizlerin önüne geçmek ve insani tüketim amaçlı su temininde sürekliliği sağlamak adına hayati önem taşıdığını belirtti.
Kurum ve kuruluşlara süreli yükümlülükler
Su Verimliliği Yönetmeliği, mevcut su kaynaklarının ve rezervlerinin korunması amacıyla çeşitli kurum ve kuruluşlara belirli süreler içerisinde su verimliliği sistemi kurma yükümlülüğü getiriyor:
- Büyükşehir Belediyeleri ve Su Kanalizasyon İdareleri: 18 ay
- Büyükşehir Dışındaki İl Belediyeleri: 21 ay
- Büyükşehir Dışındaki 50.000 Üzeri Nüfusa Sahip İlçe Belediyeleri: 24 ay
- Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşları, havalimanları, alışveriş merkezleri, iş merkezleri ve ticari plazalar, sağlık kuruluşları gibi bina ve yerleşkeler için bu süre 21 ay olarak belirlendi.
Suyun yoğun olarak kullanıldığı endüstriyel tesisler, organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler, endüstri bölgeleri ve yönetmeliğin Ek-2'sinde NACE koduna göre sınıflandırılan tesisler ise 18 ay içinde su verimliliği sistemlerini kurmakla yükümlü kılındı.
Tarımsal sulama amaçlı kullanım gerçekleştiren sulama birlikleri, sulama kooperatifleri, yerel yönetim işletmeleri ve DSİ tarafından işletilen 500 hektar ve üzeri alana sahip tesisler için de 21 aylık bir süre tanındı.
Su verimliliği belgeleri ve il bazında planlama
Sistemlerini kuran tüm kurum, kuruluş ve işletmeler, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hayata geçirilecek platform üzerinden başvurarak Mavi, Yeşil ve Turkuaz Su Verimliliği Belgelerini almaya hak kazanacaklar. Bu belgeler için yönetmeliğin ilgili eklerinde (Ek-3, Ek-4, Ek-5) belirtilen kriterlerin sağlanması ve Bakanlık denetimlerinde uygunluğun gösterilmesi gerekiyor.
Yönetmelik kapsamında, il düzeyinde hazırlanacak su verimliliği planları; kentsel, tarımsal ve endüstriyel su yönetim stratejilerini içerecek ve bir ilin tüm su rezerv durumu ile yönetimi bu planlar üzerinden gerçekleştirilecek.
Toplumsal farkındalık kampanyaları yolda
Yakup Ateş, yönetmeliğin sadece kurumsal yükümlülüklerle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda hanelerde yaşayan vatandaşlara yönelik bilgilendirme materyalleri ve eğitim programlarının da hayata geçirileceğini belirtti. Özellikle yaz aylarında yaşanan kuraklık tehlikesine dikkat çekerek, suyun önemi, iklim krizinin suya etkileri, kuraklık ve çölleşme gibi konularda toplumsal farkındalık çalışmalarının yapılmasının hedeflendiğini ifade etti.
Sözlerini, "Su varsa hayat vardır ve biz farkındalığı yüksek olan toplumlar yaratırsak suyumuzu ve doğal kaynaklarımızı iyi yönetebiliriz. Doğamıza saygıyla." diyerek noktalayan Ateş, suyun sürdürülebilirliğinin gelecek nesiller için hayati önem taşıdığını vurguladı.
