Son Mühür / Arif Enes Durak - İzmir’de raylı sistemin bel kemiğini oluşturan İZBAN, her gün ortalama 250 binin üzerinde yolcuyu taşıyor. Bu yolcuların yaklaşık 200 bini sabah ve akşam mesai saatlerinde ulaşımdan faydalanıyor. Yoğun saatlerde Cumaovası–Menemen hattında her 6 dakikada bir tren seferi düzenleniyor. Ancak, gece 22.00’den sonra sefer sıklığının ciddi şekilde düşmesi vatandaşların tepkisine neden oluyor.
Vatandaşlar, gece saatlerinde yarım saati aşan tren bekleme sürelerinden şikayet ederken, sefer azalmalarının nedenlerine ilişkin bilgiler İZBAN kaynaklarından öğrenildi. Kurum yetkililerine göre; sabah 09.00’dan 16.00’ya ve akşam 20.00 sonra sefer sayısında düşüş yaşanmasının nedeni, seferlerde görev alan tren setlerinin temizlik, bakım ve unutulan eşyaların kontrolü amacıyla garajlara çekilmesi. Bu uygulama nedeniyle, gün içerisinde 6 dakikada bir geçen trenler, gece saatlerinde 12 ila 24 dakikalık aralıklarla hareket ediyor. Bu da özellikle geç saatlerde evine dönmeye çalışan vatandaşları zor durumda bırakıyor.
Filonun en az iki katına çıkması gerekiyor
İZBAN’da yaşanan yoğunluk ve gecikmelerin bir diğer nedeni ise tren seti sayısının yetersizliği. Uzmanlara göre, bir hatta sık aralıklarla tren işletilebilmesi için mevcut filonun en az iki katına çıkması gerekiyor. Ancak yeni tren alımları, yalnızca araç yatırımıyla sınırlı değil.
Sinyalizasyon sisteminin de aynı oranda geliştirilmesi gerektiğine dikkat çeken yetkililer, “Tren alımı gündeme geliyor fakat sinyalizasyon sistemi buna hazır değil. Her şey birbiriyle bağlantılı; zincirin bir halkası eksik olduğunda sistem sekteye uğruyor” ifadelerini kullandı.
"Beklemek tam bir eziyet"
Bekleme sürelerinin uzunluğu ise vatandaşları isyan ettirdi. Son Mühür haber merkezine konuşan vatandaşların tepkilerinden bazıları şu şekilde:
"Çalışma saatim geç bitiyor. Evime gitmek için bir tren kaçırırsam diğerini beklemek tam bir eziyet. İZBAN gece resmen fişi çekiyor"
"Sadece gündüz çalışanlar mı insan? Gece çalışan binlerce kişi var. Onlar için neden çözüm düşünülmüyor?"
"Akşam vardiyasında çalışıyorum her seferinde umutla gara geliyorum, ama tabelada hep 26 dakika sonra yazıyor. İzmir kalabalık ve 7/24 çalışan bir şehir. Bu düzenleme İzmir'e yakışmıyor"
41 istasyon, 136 kilometrelik hat
İZBAN, TCDD ve İzmir Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle 30 Ağustos 2010’da ilk seferine başladı. Halk arasında Egeray olarak da bilinen sistem, Aliağa ile Selçuk arasında uzanan 136 kilometrelik hat üzerinde hizmet veriyor. Toplam 41 istasyonu bulunan İZBAN, hem hafta içi hem hafta sonu 05.20’de hizmete başlıyor.
Sistemin en yoğun istasyonları sırasıyla Halkapınar ve Alsancak olarak öne çıkarken, raylı sistemin İzmir’deki toplu taşımadaki genel payı yüzde 35,5 seviyelerine ulaştı. Bu oranın yüzde 14’lük kısmını ise doğrudan İZBAN karşılıyor. İZBAN’ın trenleri 210 metre uzunluğa sahip. Günlük yolcu taşıma kapasitesinin yarısı yalnızca 5-6 saatlik zaman diliminde gerçekleşiyor. Özellikle 16.00–20.00 saatleri arasında sistemdeki yoğunluk dikkat çekiyor.