Son Mühür/Merve Turan- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait “Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri”ni yayımladı. Verilere göre, Türkiye genelinde 2023 yılında 526 bin 416 olan ölüm sayısı, 2024’te 489 bin 361’e geriledi. Ölen kişilerin yüzde 54,8’ini erkekler, yüzde 45,2’sini ise kadınlar oluşturdu.
Kaba ölüm hızında düşüş yaşandı
Bin kişi başına düşen ölüm sayısı anlamına gelen kaba ölüm hızı, 2023 yılında binde 6,2 olarak kaydedilirken, 2024 yılında binde 5,7’ye geriledi. Başka bir ifadeyle, 2024’te her bin kişiden yaklaşık 5,7’si yaşamını yitirdi.
Kastamonu ilk sırada, Hakkari son sırada yer aldı
2024 yılında en yüksek kaba ölüm hızı, binde 10,4 ile Kastamonu’da kaydedildi. Kastamonu’yu binde 10,0 ile Sinop, binde 9,7 ile Edirne ve Balıkesir ile binde 9,6 ile Artvin takip etti. En düşük kaba ölüm hızı ise binde 2,2 ile Hakkari’de görüldü. Bu ili binde 2,4 ile Şırnak ve binde 2,9 ile Van izledi.
Ölüm nedenlerinde kalp ve dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada
Ölüm nedenleri sınıflandırıldığında, 2024 yılında ölümlerin yüzde 36’sı dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklandı. Bu grubu yüzde 16,3 ile iyi ve kötü huylu tümörler, yüzde 15 ile solunum sistemi rahatsızlıkları takip etti.
İskemik kalp hastalıkları dolaşım kaynaklı ölümlerde başı çekti
Dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölümler detaylandırıldığında, vakaların yüzde 42,9’unun iskemik kalp hastalıkları, yüzde 23,9’unun diğer kalp rahatsızlıkları ve yüzde 18,3’ünün serebrovasküler hastalıklardan kaynaklandığı tespit edildi.
Dolaşım sistemi ölüm oranında Çanakkale zirvede
İllere göre dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklı ölüm oranlarında Çanakkale yüzde 50,7 ile ilk sırada yer aldı. Karabük (yüzde 46,9), Balıkesir (yüzde 43,9) ve Çorum (yüzde 41,8) bu ili takip etti. En düşük oran ise yüzde 26,6 ile Kilis’te görüldü. Kilis’i Van (yüzde 29,9) ve Kayseri (yüzde 30,9) izledi.
Tümör kaynaklı ölümlerde akciğer tümörleri öne çıktı
İyi ve kötü huylu tümörlere bağlı ölümler incelendiğinde, vakaların yüzde 29,1’i gırtlak, soluk borusu, bronş ve akciğerin kötü huylu tümörlerinden kaynaklandı. Bu oranı kolon tümörleri (yüzde 8) ve lenfoid-hematopoetik tümörler (yüzde 7,8) izledi.
Tümöre bağlı ölüm oranının en yüksek olduğu il: Ağrı
2024 yılı verilerine göre, iyi ve kötü huylu tümörlere bağlı ölüm oranının en yüksek olduğu il yüzde 21,7 ile Ağrı olarak belirlendi. Bunu yüzde 21,4 ile Bingöl, yüzde 20,7 ile Ankara ve yüzde 20,3 ile Van izledi. En düşük oran ise yüzde 10,1 ile Kilis’te tespit edildi. Şanlıurfa (yüzde 10,9) ve Çorum (yüzde 11,0) listenin alt sıralarında yer aldı.
Bebek ve beş yaş altı ölüm hızlarında gerileme
2024 yılında bebek ölümleri 8 bin 475 olarak bildirildi. Bin canlı doğumda gerçekleşen bebek ölüm hızı, 2023’te binde 10,1 iken 2024’te binde 9,0 seviyesine geriledi. Ayrıca, beş yaş altı çocukların ölüm oranı aynı dönemde binde 14,7’den binde 11,1’e indi. Bu veri, doğumdan itibaren ilk beş yıl içinde hayatını kaybeden çocukların oranındaki azalmaya işaret etti.