İzmir'in gastronomi ve sanatla anılan ilçesi Urla'nın kalbinde, tarihin en eski sanayi tesislerinden biri, yani Klazomenai Antik Kenti Zeytinyağı İşliği gizleniyor. Tarihi özelliği ile ilgiyi kendisine çekiyor.
Anadolu'nun En Eski Zeytinyağı Tesisi
Urla İskele mevkiinde, M.Ö. 6. yüzyıla tarihlenen bu işlik, kazılar sonucu gün yüzüne çıkarılmıştır. Anadolu'nun bilinen en eski zeytinyağı üretim tesisi olma özelliğini taşıyan Klazomenai İşliği, antik dönemde zeytin ve zeytinyağı ticaretinin ne denli büyük bir öneme sahip olduğunu gözler önüne seriyor. Tesiste keşfedilen seviye ve ağırlık presi kalıntıları, o dönemde Akdeniz dünyasında zeytinyağı üretiminin ulaştığı şaşırtıcı teknolojik düzeyi kanıtlamaktadır.
Antik Klazomenai'de zeytinyağı üretimi, sadece yerel ihtiyacı karşılamakla kalmıyor, aynı zamanda kentin dış ticaretinde de önemli bir rol oynuyordu. Klazomenai'ye özgü amforalar (çift kulplu testiler) ile Karadeniz sahillerine ve Mısır'daki ticaret merkezlerine kadar ihraç edilen zeytinyağı, kentin refah seviyesinin yükselmesinde ana etkendi.
Tarihle Dolu Bir Yürüyüş Rotası
Klazomenai, Urla-Çeşme Yarımadası'nın önemli bir merkezidir. Antik kentin ana yerleşim yeri olan Limantepe Höyüğü, M.Ö. 4000'li yıllara kadar uzanan bir geçmişe sahiptir ve Ege sahil bölgesindeki en eski ve uzun süreli yerleşim merkezlerinden biridir. Ziyaretçiler, antik dönemde bir ada kenti olarak da kullanılan Karantina Adası'nın hemen karşısında yer alan ören yerinde, tarihi katmanlar arasında bir yolculuğa çıkabilirler.
Zeytinyağı İşliği'nin kazı alanının ve hemen yakındaki Limantepe'nin gezilmesi, antik İon medeniyetinin tarım ve ticaret dehasını anlamak için eşsiz bir fırsat sunar. Günümüzde dahi bölgede devam eden zeytincilik ve bağcılık kültürü, binlerce yıl öncesinin izlerini taşıyan topraklarda kök salmaya devam etmektedir.
Urla'nın Lezzet Durakları
Klazomenai ziyaretiniz sonrasında Urla'nın modern ve geleneksel lezzet duraklarında mola vermek, tarihi keşfinizi gastronomik bir şölenle taçlandırır:
- Urla Pazarı: Cumartesi günleri kurulan iskele pazarına veya Malgaca Pazarı'na uğrayarak mevsimlik enginar, hurma zeytini ve yöresel otları bulabilirsiniz.
- Urla Yemekleri: Kabak çiçeği dolması, Girit mezesi, kuzu etli arapsaçı ve yöresel zeytinyağlılar Urla mutfağının vazgeçilmezleridir. Ayrıca, butik şarap evlerinin yer aldığı Urla Bağ Yolu rotasında şarap tadımı yapabilirsiniz.