Son Mühür/ Beste Temel- İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürlüğü’nün Yeni Foça ilçesinde gerçekleştirdiği hızlı ve stratejik altyapı müdahalesi, bölge halkına nefes aldırdı. Geçtiğimiz aylarda yoğun yağışlar nedeniyle taşkınlara teslim olan ilçede, İZSU ekipleri tarihi bir köprüyü koruma hassasiyetiyle birlikte Şavklı Deresi çıkışında kapsamlı bir genişletme ve alternatif akış hattı oluşturma çalışması yürüttü. Fevzi Çakmak Mahallesi'nde, Ali Stair ve Cumhuriyet Caddelerinin kesişim noktasında, derenin denize ulaştığı en kritik alanda yapılan bu yeni menfez hattı sayesinde, bölge son yaşanan şiddetli yağışları hiçbir taşkın tehlikesi yaşamadan atlatmayı başardı. Tüm kurumların koordineli çalışması ve İZSU ekiplerinin süratli operasyon yeteneği sayesinde, Yeni Foça uzun yıllar sonra yoğun bir yağış dönemini taşkın riski olmadan tamamladı.
Afet boyutundaki yağışın anatomisi ve taşkının nedenleri
İZSU İşletmeler 1. Bölge Dairesi Başkanlığı’ndan Menemen, Aliağa ve Foça Teknik Şube Müdürü Mehmet Küçükbayrak, 23 Ekim’de yaşanan afetin boyutlarına dikkat çekti. Küçükbayrak, o gün yalnızca iki saatlik kısa bir zaman diliminde metrekareye yaklaşık 166 kilogram gibi olağanüstü bir yağış düştüğünü ve yerel halkın 60-70 yıldır bu denli bir afet görmediğini ifade etti. Taşkınların ana nedenlerinden biri, yaz aylarında yaşanan büyük orman yangınının ardından sürüklenen ağaç gövdeleri, tomruklar ve dal parçalarının Şavklı Deresi’ndeki akış geçişlerini tıkamasıydı.
Küçükbayrak’ın belirttiğine göre, taşkının en kritik noktası, derenin denize döküldüğü yerde bulunan ve Osmanlı dönemine ait tescilli taş köprü oldu. Dere yatağı belirli bir su debisini taşıyabilse de, tarihi köprünün yalnızca 4 metrekarelik kesiti, suyun denize ulaşımını ciddi ölçüde yavaşlatıyor ve engelliyordu. Bu darboğaz nedeniyle çevredeki ev ve iş yerlerinde dere taşmasına bağlı ciddi su baskınları yaşanmıştı.
Tarihi köprüye saygılı müdahale: Akış kapasitesi iki buçuk katına çıkarıldı
Yaşanan felaketin ardından ilgili kurullardan gerekli tüm izin ve onaylar hızla alındı. İZSU ekipleri, tarihi köprünün kesinlikle korunması ilkesini öncelik alarak hemen harekete geçti. Köprünün yan kısmından, yaklaşık 6 metrekarelik kesite sahip kutu menfezlerle tamamen alternatif bir su akış hattı tesis edildi.
Teknik detayları paylaşan Küçükbayrak, bu kritik imalat sayesinde tarihi köprünün 4 metrekarelik mevcut kesitine 6 metrekare daha eklenerek toplam akış kesitinin 10 metrekareye ulaştırıldığını belirtti. Böylece, dere yatağının su tahliye kapasitesi iki buçuk katına çıkarılmış oldu. Bu hayati önemdeki imalat, İZSU ekiplerinin 24 saat süren yoğun çalışmasıyla tamamlandı.
Başarı test edildi: Son yağışlarda bölgede taşkın yaşanmadı
Yapılan müdahalenin başarısı, takip eden günlerde Yeni Foça’da yaşanan yeni bir yoğun yağışla kanıtlandı. Bölge, bu kez metrekareye 140-145 kilogram seviyesinde yeni bir yağış almasına rağmen, Küçükbayrak’ın ifadesiyle taşkın yaşanmadığı sevinçle gözlemlendi. Şavklı Deresi’nin yine dolu kesitte akmasına karşın, suyun büyük bir kısmı alternatif menfez hatları üzerinden güvenli bir şekilde denize ulaştı. Hiçbir sokakta su baskını görülmezken, bu başarılı sonuç nedeniyle vatandaşlardan ve muhtarlardan teşekkür aldıkları dile getirildi.
Yerel yöneticiler ve esnaf memnun: “Artık gönül rahatlığıyla oturabiliriz”
Mahalle muhtarları ve bölge esnafı, İZSU’nun çözüm odaklı ve hızlı çalışmasından duydukları memnuniyeti dile getirdi.
Mustafa Kemal Atatürk Mahallesi Muhtarı Hüsnü Kocabıyık, yangın sonrası gelen kütüklerin dereyi tıkadığını ve ilk selde büyük zararlar yaşandığını hatırlattı. Yeni güzergâh sayesinde son yağmuru büyük sıkıntı yaşamadan atlattıklarını belirterek, “Yoksa çok daha büyük bir felaket olurdu. Artık derenin tıkanma ihtimali çok düşük. Vatandaşlarımız gönül rahatlığıyla evlerinde oturabilir. İZSU ve İzmir Büyükşehir ekipleri her zaman yanımızda” dedi.
Fevzi Çakmak Mahallesi Muhtarı Mustafa Deniz Kaptanoğlu ise, yaşanan sel felaketinde Başkan Cemil Tugay’ın kendilerine hızla ulaştığını vurguladı. “Bu künkler konulmasaydı halimiz haraptı. İZSU’nun hızlı müdahalesi sonrasında geçen cuma gününden başlayan yağmurda herhangi bir olumsuzluk yaşamadık. Artık daha hazırlıklıyız. Bu duruma çare bulduk,” şeklinde konuşarak emeği geçenlere teşekkür etti.
Bölgede uzun yıllardır esnaflık yapan Fevzi Bakay, ilk selde dükkânlarının su bastığını ve beline kadar suya gömüldüğünü anlattı. Son yağmurda yapılan genişletme çalışması sayesinde hiçbir zarar görmediklerini ifade eden Bakay, “Çok büyük fark yarattı. Şavklı Deresi’nin çıkışındaki en dar nokta genişletildiği için aynı problemi yaşamayacağız. Şimdi nefes aldık” diyerek altyapı iyileştirmesinin önemini vurguladı.