Son Mühür / Yiğit Uzun- Türkiye’nin tarım sektörü 2025’in ilk dokuz ayında güçlü bir performans sergileyerek 26 milyar 40 milyon 511 bin dolarlık ihracat yaptı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre bu rakamın 9 milyar 47 milyon 496 bin dolarlık kısmını hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri oluşturdu.
Verilere göre, Irak 1 milyar 302 milyon dolarla en fazla ihracat yapılan ülke olurken, ABD 647 milyon dolar ve Suriye 495 milyon dolar ile ilk üçte yer aldı. Geçen yılın aynı dönemine kıyasla ABD’ye yapılan hububat ihracatı yüzde 38,8, Suriye’ye ise yüzde 34,6 oranında arttı.
Sektörlerin performansı
Ocak-eylül döneminde:
-
Yaş meyve ve sebze sektörü: 2 milyar 230 milyon dolar,
-
Meyve sebze mamulleri: 1 milyar 903 milyon dolar,
-
Kuru meyve ve mamulleri: 1 milyar 222 milyon dolar,
-
Fındık ve mamulleri: 1 milyar 611 milyon dolar,
-
Zeytin ve zeytinyağı sektörü: 381 milyon dolar ihracat yaptı.
Böylece, tarım ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre hafif düşüş gösterse de yeni pazarlarla 25 milyar doların üzerine çıkmayı başardı.
TGDF verilerine göre ithalat arttı
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) verilerine göre, 2025’in ilk sekiz ayında tarım, gıda ve içecek sektörü 17,53 milyar dolar ihracat yaptı. Aynı dönemde ithalat yüzde 20 artışla 15,17 milyar dolara yükseldi. Sektör, buna rağmen 2,36 milyar dolarlık dış ticaret fazlası vermeyi sürdürdü.
En çok ihraç edilen ürün: İç fındık
Sekiz aylık dönemde en fazla ihraç edilen ürün iç fındık oldu ve ihracat 767 milyon doları aştı. Onu 707 milyon dolarlık ayçiçeği yağı rafine ihracatı ve 576 milyon dolarlık buğday unu izledi.
İthalatta ise ilk sırada 1,35 milyar dolarla soya fasulyesi, ardından 1 milyar dolarlık mısır ve 940 milyon dolarlık kakao geldi.
Sektörel bazda en fazla ihracat, yaklaşık 2,3 milyar dolarla şekerli mamuller alanında gerçekleşti. Şekerli mamulleri, yaş meyve-sebze ve sert kabuklu meyveler sektörleri izledi. Bu sektörlerin toplam ihracattaki payları sırasıyla %15,3, %14,0 ve %10,4 olarak kayıtlara geçti.
ABD’ye ihracat yükselişte
Tarım, gıda ve içecek sektörünün en fazla ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında Irak 2 milyar dolar ile ilk sırada yer alırken, onu Almanya (1,28 milyar dolar) ve ABD (1,2 milyar dolar) izledi. ABD’ye yapılan ihracat geçen yıla göre %10,4 arttı.
İthalatta ise Rusya Federasyonu ilk sırada yer aldı. Onu Brezilya ve Ukrayna takip etti.
Uzmanlar, ihracattaki artış trendinin yılın son çeyreğinde de devam etmesi hâlinde, tarım ve gıda sektörünün 30 milyar dolarlık yıllık ihracat hedefini yakalayabileceğini belirtiyor.