Son Mühür/Gamze Eskiköy- İzmir Demokrasi Üniversitesi, 2016 yılında 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu’na eklenen maddeyle kuruldu. Üniversitenin temel amacı, “milletin ve ülkenin ihtiyaçlarına uygun insan gücü yetiştirmek, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapmak” olarak belirtildi.
Bünyesinde 10 fakülte, 1 yüksekokul, 3 enstitü, 2 meslek yüksekokulu ve 18 uygulama-araştırma merkezi bulunan üniversitenin üst yöneticisi Cumhurbaşkanı tarafından atanan rektör, dekanlar ise Yükseköğretim Kurulu tarafından belirleniyor.
Akademik ve idari kadrolar
Rapora göre, 2024 yılında üniversitede akademik kadrolarda toplam 1.405 kontenjanın yalnızca 401’i dolu. Özellikle araştırma görevlisi kadrosunda ciddi boşluklar dikkat çekiyor:
Profesör: 52 dolu, 198 boş
Doçent: 67 dolu, 158 boş
Doktor Öğretim Üyesi: 167 dolu, 148 boş
Öğretim Görevlisi: 51 dolu, 64 boş
Araştırma Görevlisi: 64 dolu, 436 boş
İdari personel tarafında da 772 kadrodan yalnızca 171’i dolu. Sağlık hizmetleri sınıfında hiç dolu kadro bulunmadığı raporda yer aldı
Bütçe ve gelir-gider tablosu
Üniversitenin 2024 yılı bütçesi 790 milyon 950 bin TL olarak belirlendi ve yıl sonunda ödeneğin %97,51’i harcandı.
Raporda şu ifadelere yer verildi:
“Personel giderlerinde 429.349.200 TL ödeneğin 425.113.072,40 TL’si harcanmıştır"
“Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderlerinde 46.382.000 TL ödeneğin 45.761.963,57 TL’si kullanılmıştır.”
“Mal ve hizmet alımı giderlerinde 90.007.500 TL ödeneğin 83.375.083,77 TL’si, cari transferlerde 10.061.500 TL ödeneğin 8.860.636,67 TL’si, sermaye giderlerinde ise 215.150.000 TL ödeneğin 208.119.898,44 TL’si harcanmıştır.”
Bütçe gelirlerinde ise tahmini 650 milyon TL’ye karşılık 789 milyon 584 bin TL gerçekleşme kaydedildi. Üniversite, 2024 yılını 2 milyar 82 milyon TL olumlu faaliyet sonucu ile tamamladı
Döner sermaye işletmesi 1 milyon 16 bin TL gelir, 423 bin TL gider ile 592 bin TL kâr açıkladı. Sosyal tesis işletmesi de 6 bin 447 TL kâr ile yılı kapattı.
İç Kontrol sistemindeki eksiklikler
Sayıştay raporunda üniversitenin iç kontrol sistemiyle ilgili önemli tespitler yer aldı:
“Kurum organizasyon yapısı içerisinde görev, yetki ve sorumlulukların belirlenmemesi nedeniyle eksiklikler bulunmaktadır.”
“İdare hiçbir iç kontrol riski belirlememiştir.”
“İç denetim birimi kurulmuş olup 1 iç denetçi kadrosu bulunmaktadır. Bu kadro boştur.”
“İdarenin Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı hazırlanmamıştır.”
Raporda ayrıca, etik davranış ilkeleri konusunda yeterli eğitim verilmediği ve risk değerlendirme çalışmalarının yapılmadığı da vurgulandı.
Denetim Görüşü: Hesap alanları hariç doğru
Sayıştay, üniversitenin mali tabloları hakkında genel olarak olumlu görüş bildirdi. Ancak raporda şu ifadeler dikkat çekti:
“İzmir Demokrasi Üniversitesi’nin mali tabloları, ‘Denetim Görüşünün Dayanağı Bulgular’ bölümünde belirtilen hesap alanları hariç tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir bilgi içermektedir.”
Demirbaşların yanlış kaydı
Sayıştay şu tespiti yaptı:
“Demirbaş niteliği taşıyan varlıkların tüketim malzemesi hesabına kaydedildiği görülmüştür”
2024 yılında 66 milyon TL tutarında malzemenin tüketim malzemesi gibi çıkışının yapıldığı kaydedildi. Üniversite bu konuda sehven hata yapıldığını kabul ederek, “25 milyon TL tutarındaki malzemenin demirbaş olarak kaydedilmesi gerekirken tüketim malzemesi hesabına kaydedildiği” açıklamasını yaptı.
Taşınmaz harcamaları
Raporda ayrıca, “Üniversite taşınmazları için yapılan ve toplam 2.676.835,20 TL tutarındaki limiti aşan harcamaların ilgili varlığın maliyetine eklenmeyerek giderleştirildiği” belirtildi. Bu durumun mali tablolarda 2,6 milyon TL’lik sapmaya yol açtığı ifade edildi.
İhale ve sözleşme usulsüzlükleri
Raporun “Diğer Bulgular” bölümünde ihale süreçlerine dair usulsüzlükler dikkat çekti.
Sayıştay şu tespiti yaptı:
“Üniversite tarafından doğrudan temin ve pazarlık usulüyle yapılan mal ve hizmet alımlarında bütçedeki ödeneklerin %10’u Kamu İhale Kurulu’ndan görüş alınmadan aşılmıştır”
Bu bulgu 2023 raporunda da yer almış ancak 2024 yılında da devam etmiştir.
Sözleşme eksiklikleri
Raporda ayrıca,
“Doğrudan temin yöntemiyle yaptırılan ve belli süre gerektiren bazı bakım ve onarım işlerinde sözleşme imzalanmadığı tespit edilmiştir.”
ifadelerine yer verildi. Üniversite bu konuda “personel yetersizliği ve iş yoğunluğu” gerekçesini sundu