İzmir Ticaret Borsası’nın (İTB) Ekim ayı olağan meclis toplantısında Türkiye ekonomisindeki küresel eğilimler kadar, tekstil ve pamuk piyasalarındaki sert düşüş de gündeme damgasını vurdu. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent Uçar, sektörün son üç yılda ciddi bir ivme kaybı yaşadığını belirterek, “2022’den bu yana ihracat 33 milyar dolardan 18 milyar dolara geriledi. Aynı dönemde sektörde 285 bin kişi işini kaybetti” dedi.
Uçar, üretimdeki düşüşün yalnızca piyasa dalgalanmalarından değil, yapısal sorunlardan kaynaklandığını söyledi. Avrupa’ya yapılan ihracat siparişlerinde daralma, yüksek enflasyon ve finansman sıkıntılarının işletmeleri köşeye sıkıştırdığını belirtti. “Artan maliyetleri satış fiyatlarına yansıtamayan üretici kârlılığını kaybediyor. 2025 yılı içinde 289 tekstil firmasının konkordato ilan etmesi bunun açık göstergesi” diye konuştu.
Pamuk üretiminde gerileme: Ekim alanları azaldı, rekolte düştü
Pamuk üreticisinin içinde bulunduğu tabloyu da değerlendiren Uçar, 2025–26 sezonu tahminlerinin alarm verdiğini açıkladı. İzmir Ticaret Borsası koordinasyonunda yapılan çalışmaya göre, ekim alanlarının yüzde 18 azaldığını, verimdeki küçük artışa rağmen toplam üretimin yüzde 15 gerilediğini bildirdi.
Son haftalardaki yoğun yağışların hasadı olumsuz etkilediğini belirten Uçar, bu nedenle rekoltenin daha da düşebileceğini ifade etti. “Pamuk fiyatları, 2022’den bu yana döviz, girdi ve enflasyon artışına kıyasla çok geride kaldı. Üretici artık emeğinin karşılığını alamıyor. Döviz cinsinden rekabetçi fiyatlar sunabilmek için kur avantajı kritik bir unsur. Maliyetlerdeki artış ve üretimde karşılaşılan zorluklar Türkiye’yi Çin, Bangladeş ve Vietnam gibi Asyalı rakiplerine karşı fiyat açısından dezavantajlı konuma soktu. Bunun sonucu olarak, yalnızca 2025 yılı içinde bugüne kadar 289 tekstil şirketi konkordato ilan etti. Mısır ve Türk İş Konseyi verileri ise Türk tekstil firmalarının Mısır’da açtığı fabrika sayısının 200’e ulaştığını gösteriyor. Biz pazar kaybederken, Mısır bu fırsatı iyi değerlendirdi. Tekstil ve konfeksiyon sektöründeki bu gelişmeler, doğal olarak hammadde piyasalarını, özellikle pamuk fiyatlarını etkiliyor. Talepteki düşüşün yanı sıra dünya piyasalarındaki fiyat gerilemesi de eklenince, pamuk üreticileri beklentilerini karşılamaktan uzak kalıyor” dedi.
Uçar, tüm olumsuz tabloya rağmen pamuk ve tekstil sektörlerinin Türkiye’nin ekonomik geleceğinde yeniden stratejik rol oynayacağına inandığını belirterek sözlerini tamamladı.
İklim değişikliği tarımı vuruyor
Toplantıda konuşan Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer ise iklim krizinin artık ekonomik göstergeleri gölgede bıraktığını söyledi. Tarımsal üretimin aşırı hava olaylarıyla sarsıldığını belirten Tuncer, “Artık sadece ekonomik verimliliği değil, iklim dayanıklılığını da konuşmak zorundayız” ifadelerini kullandı.