Türkiye’nin en sıcak kentlerinden Adana, kasım ayına rağmen mevsim normallerinin çok üzerine çıkan sıcaklıklarla dikkat çekiyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre kentte son bir haftada 5 gün üst üste sıcaklık rekoru kırıldı ve termometreler 31 derecenin üzerine çıkarak Türkiye’nin en yüksek sıcaklık değerlerini gösterdi.
Yağışsız geçen sonbahar ve önümüzdeki iki haftada da yağmur beklentisinin olmaması, kentteki kuraklık riskini derinleştiriyor.
Artık iklim değişikliği değil, iklim krizi yaşanıyor
Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Başıbüyük, küresel ölçekte yaşanan sıcaklık artışının kronik bir krize dönüştüğünü belirtti.
Başıbüyük, son 30 yılda iklim değişikliğinin hızla tırmandığını vurgulayarak şunları söyledi: “1990’lardan itibaren iklim değişikliği çok daha belirgin hale geldi. Bugün yaşadıklarımızı artık bir iklim krizi olarak tanımlıyoruz.
Artan insan faaliyetleri, fosil yakıt kullanımı ve trafik yoğunluğu birleştiğinde küresel ölçekte ciddi bir krize yol açtı. Her gün geçmişe göre çok daha fazla sayıda meteorolojik afet görüyoruz.”
Meteorolojik afetlerde 50 yılda 2 milyondan fazla can kaybı
Meteorolojik afetlerin yol açtığı kayıpların bugüne kadar hiç olmadığı kadar ağır olduğunu söyleyen Prof. Dr. Başıbüyük, şöyle devam etti:
“Son 50 yılda meteorolojik afetler nedeniyle 2 milyondan fazla insan hayatını kaybetti. Aynı dönemde depremlerde bile bu kadar can kaybı yaşanmadı.
Türkiye’nin birçok bölgesinde sıcaklık artışı hissediliyor ancak Adana’da tablo çok daha çarpıcı. Kentte ortalama sıcaklık 2,5 ila 3 derece arasında yükseldi.”
Barajlar ve su kaynakları hiç olmadığı kadar kurudu
Sıcaklık artışının yalnızca havayı değil, su kaynaklarını da etkilediğine dikkat çeken Başıbüyük, su krizinin boyutunu şu sözlerle anlattı:
“Deniz yüzeyi sıcaklıkları arttı. Küresel ortalama sıcaklık 1,5 derecenin üzerine çıktı, kutuplarda ise bu artış 3 dereceyi buluyor.
Türkiye genelinde barajlar ve nehirler bu yıl hiç olmadığı kadar kurumuş durumda. Kasım ayındayız ama Adana’da hava hala 30 derecenin üzerinde. Yağış görünmüyor. Bu tablo gelecek yıllarda da değişmeyecek; azalmak yerine artacak.”
Gelecek yıl da benzer felaketlerle karşılaşacağız
Uzmanlara göre sıcak hava dalgaları ve kuraklık geçici bir dönem değil, artık kalıcı bir gerçeklik. Başıbüyük, uyarılarını şöyle sürdürdü:
“Her yıl anormal iklim olayları yaşıyoruz ancak çok çabuk unutuyoruz. Bu yıl sorun daha görünür hale geldi ama asıl önemli olan şu: Gelecek yıl da benzer felaketlerle karşı karşıya kalacağız. Bu döngü kendiliğinden durmayacak.”
Alışkanlıklarımız değişmedikçe sorun çözülemez
Türkiye’nin geniş bir bölümünde kuraklık yaşandığını belirten Başıbüyük, özellikle Akdeniz havzasındaki ülkelerin benzer risklerle mücadele ettiğini hatırlattı:
“Doğu Karadeniz dışında kalan bölgelerde ciddi kuraklık söz konusu. Doğu Akdeniz, Batı Akdeniz ve Trakya’da içme suyu problemi giderek ağırlaşıyor.
Akdeniz’e kıyısı olan tüm ülkeler kuraklıkla boğuşuyor. Biz tüketim alışkanlıklarımızı değiştirmediğimiz sürece bu sorun çözülemez.”