Sürdürülebilir ve temiz enerji üretim hedefleri doğrultusunda gelişmiş ülkelerde yaygınlaşan jeotermal enerjide devrim niteliğinde bir teknoloji geliştirildi. Jeotermal kaynaklardan 3 bin 900 megavat elektrik üreterek dünya lideri olan Amerika Birleşik Devletleri, “Geliştirilmiş Jeotermal Sistem (EGS)” projesi ile kuru kayaç ısısından da enerji elde etmenin yolunu açtı.
İzmir için jeotermalde yeni dönem
Sektörde çığır açan bu yöntem sayesinde dünyanın her noktasında elektrik üretimi mümkün olabilecek. Yapay zekâya dayalı kuyu sondaj teknikleri ile sondaj maliyetlerinin yüzde 60 düşmesi bekleniyor. Jeotermal Enerji Derneği (JED) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kındap, sistemin yalnızca yüksek sıcaklıktaki su kaynaklarına bağlı kalmadan, sıcak kayaçların da enerjiye dönüştürülebileceğini gösterdiğini belirtti.
Kındap, yeni sondaj teknolojileri sayesinde maliyetlerin 1000 USD/feet’ten 300 USD/feet’e düştüğünü, sondaj hızlarının da arttığını vurgulayarak İzmir ve çevresindeki jeotermal sahaların bu sistemle daha verimli kullanılabileceğini ifade etti.
Kuru kayaçlardan elektrik üretimi başladı
ABD’nin Nevada eyaletinde bir jeotermal girişim tarafından geliştirilen 3 MW gücündeki “Project Red” adlı pilot tesisin, jeotermal enerjinin dünya çapında kullanımında önemli bir kilometre taşı olduğunu belirten Kındap, tesisin Google veri merkezlerine güç sağladığını aktardı.
Teknolojide, kaya gazı ve petrol kuyularında kullanılan hidrolik çatlatma yöntemi uygulanıyor. Yaklaşık 2 bin 500 metre derinlikte açılan kuyulardan hedeflenen formasyonlara birden fazla yatay sondaj yapılıyor. Yüzeyden pompalanan basınçlı çatlatma sıvısı (su, jel, asit vb.), kayaçta çatlaklar oluşturuyor. Bu çatlaklar seramik, kum veya reçine kaplı kum ile açık tutuluyor.
Oluşturulan çatlak ağı, enjeksiyon kuyusundan verilen soğuk suyun sıcak kayaç ile temas ederek ısınmasını sağlıyor. Isınan su, üretim kuyularından yüzeye çıkarılarak elektrik üretiminde kullanılıyor. Enerjisi alınan su yeniden aynı çatlaklara gönderilerek yerkabuğu adeta dev bir su ısıtıcısı gibi çalıştırılıyor.