Son Mühür - Gamze Eskiköy / İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yapı envanteri çalışmaları kapsamında Bayraklı ve Bornova’daki yaklaşık 100 bin bina detaylı bir şekilde incelendi. ODTÜ Deprem Araştırma Merkezi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Barış Binici, İzmir’in bu çalışmayla ülke çapında öncülük ettiğini belirterek, “İncelenen binaların üç boyutlu analizleri yapılarak, zarar görebilirliği konusunda bir sıralama, önceliklendirme yapılıyor. Belediye artık hangi alanlara öncelik vermesi ve bir sonraki adıma nasıl geçmesi gerektiği konusunda bilgi sahibi olacak” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, sürdürülebilir yaşam alanları yaratma stratejisi doğrultusunda Türkiye’nin en kapsamlı deprem araştırmaları ve risk azaltma projelerini çok yönlü bir şekilde sürdürüyor. Bu projeler arasında, yapı envanteri çalışmaları, depremsellik-tsunami araştırması ve mikrobölgeleme etüt çalışmaları yer alıyor. Büyükşehir Belediyesi, tüm bu çalışmaların verileriyle İzmir’e yönelik Deprem Master Planı’nı tamamlamayı hedefliyor.
Bayraklı ve Bornova'da yapı envanteri çalışmaları tamamlandı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 30 Ekim 2020 tarihinde meydana gelen İzmir depreminin en çok etkilediği Bayraklı ve Bornova ilçelerinde başlattığı yapı envanteri çalışmasını tamamladı. Bu kapsamda yaklaşık 100 bin bina, bilimsel yöntemlerle incelendi ve konut niteliğindeki yapıların olası bir depremdeki davranışları belirlendi. İncelenen binaların her birine bina kimlik belgesi oluşturuldu. Bu kimlik belgesi sayesinde, her bina hakkında ruhsat, mimari proje, en yakın toplanma alanı gibi bilgilere hızlı ve doğrudan erişim sağlandı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, bu çalışmaları 2025 yılı içinde Karşıyaka’da bulunan 22 bin 767 konut için de devam ettirecek.
"İzmir bu sistematik çalışmasıyla öncü oldu"
İzmir Büyükşehir Belediyesi Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülen yapı envanteri çalışmalarında yer alan ODTÜ Deprem Araştırma Merkezi Yapı Mekaniği Laboratuvarı Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Barış Binici, yapılan çalışmaların İzmir için önemli veriler sunduğunu ifade etti. Barış Binici, “Yapılan çalışmalarda aslında amaç, binaların veri tabanlarını oluşturmak. Günümüz bilgi, veri çağı. Her şey veri etrafında dönüyor. Biz binalarımızda sistematik veriyi çok fazla toplamıyoruz. İzmir bu sistematik çalışması ile öncü oldu” dedi.
Prof. Dr. Binici, İzmir'in bu veri tabanı oluşturma çalışmasıyla Türkiye’ye örnek teşkil ettiğine dikkat çekerek, bu tür çalışmalara diğer şehirlerin de daha fazla öncelik vermesi gerektiğini belirtti.
"Risk çalışmalarına altyapı sağlayacak"
Çalışmaların yürütüldüğü bölgelerde sokak taramaları yapıldığını ve mevcut binaların projelerine ulaşıldığını belirten Barış Binici, “Ciddi bir veri tabanı oluşturuldu. Bu veri tabanı sayesinde de yapıların hasar görebilirliği, risk durumları belirlendi. Buradaki çalışmaları bir ön değerlendirme olarak görmek gerekiyor. Bu, yerel yönetimleri veya devlet kademelerini yönlendirecek risk çalışmalarına altlık sağlayacak. Sadece depreme yönelik bilgiler değil, yalıtım gibi bina hakkında bütüncül bilgiler elde edildi” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Verilerin, gelecekte yapılacak olan daha kapsamlı deprem risk çalışmalarına altyapı sağlayacağını vurgulayan Binici, elde edilen bilgilere dayalı olarak, binaların güçlendirilmesi veya dönüşümü için gerekli öncelik sıralamasının yapılabileceğini ifade etti.
"Bir sonraki adım biliniyor"
Sahada toplanan verilerin değerlendirileceği ve binaların riskli olup olmadığına göre dönüşüm için öncelik sıralamasının yapılacağını anlatan Barış Binici, bu aşamaların daha net ve sistematik bir şekilde ilerleyeceğini söyledi. Binici, şu açıklamayı yaptı: “Burada tekil olarak binalara deprem yönetmeliğine göre performans testleri yapılmadı. Ancak hepsinin üç boyutlu analizleri yapılarak, hasar görebilirliği konusunda bir sıralama ve önceliklendirme yapıldı. Bunlar harita üzerine yerleştirildiğinde, belediye artık burada dönüşüm veya güçlendirme gerekliliği konusunda hangi alanlara öncelik vermesi, bir sonraki adıma nasıl geçmesi gerektiğiyle ilgili bilgi sahibi olacak.”