Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın ev sahipliğinde, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Dışişleri Bakanları Konseyi'nin 51. Oturumu, 21-22 Haziran tarihlerinde İstanbul'da gerçekleşecek. "Dönüşen Dünyada İslam İşbirliği Teşkilatı" temasıyla düzenlenecek bu kritik toplantı, özellikle İran ile İsrail arasındaki gerilimin tırmandığı hassas bir dönemde yapılıyor. Bakanlık kaynaklarından alınan bilgilere göre, 40'tan fazla dışişleri bakanının katılımıyla rekor düzeyde bir üst düzey katılım bekleniyor.
İİT üyesi 57 ülkenin yanı sıra, teşkilata bağlı kuruluşlar, gözlemci ülkeler ve diğer uluslararası teşkilatlardan yaklaşık bin katılımcının İstanbul'a gelmesi bekleniyor. Bakan Fidan, bir önceki Dönem Başkanı Kamerun Dışişleri Bakanı'ndan görevi devralarak açılış konuşmasını yapacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da toplantıya katılarak önemli bir hitapta bulunması öngörülüyor.
Toplantının en dikkat çekici gündem maddelerinden biri, İsrail'in İran'a yönelik hava saldırılarının ele alınacağı özel oturum olacak. Ayrıca, toplantı öncesinde Arap Ligi'nin olağanüstü toplantı yapma girişimleri devam ederken, İİT bünyesinde Cammu Keşmir ve Arakanlı Müslümanlar (Rohingya) konulu Temas Grubu toplantıları da düzenlenecek. Toplantının sonunda ise başta Gazze ve Filistin meselesi olmak üzere, İİT gündemindeki kritik karar tasarılarının onaylanması planlanıyor. Tüm bu kararların "İstanbul Bildirisi" adı altında kamuoyuna duyurulması bekleniyor.
Türkiye'nin dönem başkanlığı ve öncelikli konular
Türkiye, 1976, 1991 ve 2004 yıllarından sonra dördüncü kez İİT Dışişleri Bakanları Konseyi'ne ev sahipliği yaparak bir yıllığına Konsey Dönem Başkanlığını üstlenecek. Bu dönemde, toplantıda ele alınacak temel başlıklar arasında İsrail'in Gazze'deki katliamlarının son durumu, insani ve fiziki altyapının yeniden imar çabaları, iki devletli çözümün hayata geçirilmesi adımları, İsrail'in İran'a gerçekleştirdiği saldırıların bölgesel istikrara etkileri ve Müslüman toplumları etkileyen sınamalarda işbirliğinin artırılması yer alıyor.
Dışişleri Bakanı Fidan'ın konuşmasında, Türkiye'nin Filistin meselesi başta olmak üzere İslam dünyasının karşı karşıya olduğu zorlukları öncelikli gündem maddesi olarak takip edeceğini, aynı zamanda İİT üyelerinin ve Teşkilatın kapasitesini geliştirmek için çaba göstereceğini vurgulaması bekleniyor. Fidan'ın, İsrail'in bölgedeki saldırganlığının Gazze, Lübnan, Suriye ve Yemen'in ardından İran'a da yayıldığına dikkat çekerek, gerilimin tırmanmasını önlemek için Türkiye'nin her türlü adımı destekleyeceğini ve İİT ülkelerini İsrail'in istikrarsızlaştırıcı eylemlerine karşı birleşmeye davet edeceği tahmin ediliyor.
Filistin, Kıbrıs ve İslam karşıtlığı mesajları
Bakan Fidan'ın, Filistin sorununun bölgedeki tüm çatışmaların temel nedeni olduğu düşüncesini yineleyerek, iki devletli çözümün İsrail-Filistin çatışmasının adil ve kalıcı tek yolu olduğuna inancı vurgulaması bekleniyor. Filistin Davası ve Kudüs'ün İİT'nin varlık sebebi olduğu düşüncesinden hareketle, Filistin meselesinin İİT'nin birinci gündem maddesi olmaya devam edeceğinin altı çizilecek.
Ayrıca Fidan'ın, İİT ülkelerini istikrarlı ve müreffeh bir Suriye için birlikte çalışmaya ve ülkenin toprak bütünlüğünü desteklerken ekonomiyi yeniden ayağa kaldırmaya odaklanmaya davet etmesi bekleniyor. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) İİT'de gözlemci üye olmasının Kıbrıs Adası'nda iki halk ve iki devletin varlığını teyit ettiğini vurgulayarak, tüm Müslüman ülkeleri Kıbrıs Türklerinin doğal haklarını desteklemeye ve onlarla doğrudan temas kurmaya çağırması öngörülüyor. Son olarak, Batı Trakya'daki Türk Müslüman Azınlığı ve Yunanistan'daki On İki Adalar'daki Türk nüfusunun hak ihlallerine karşı İİT kapsamında yapılacak çalışmaların önemine değinileceği belirtildi.
Bakan Fidan'ın hitabında, İslam karşıtlığının hızla yükseldiğine dikkat çekerek, dünyanın dört bir yanındaki Müslüman toplumlara karşı ayrımcılık ve hoşgörüsüzlük içeren eylemlerin sona ermesi için tek sesle hareket etmenin elzem olduğunu vurgulaması bekleniyor.
İslam işbirliği teşkilatı nedir?
Eski adıyla İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) olarak bilinen İİT, İsrail'in Doğu Kudüs'te Mescid-i Aksa'yı ateşe vermesine tepki olarak 25 Eylül 1969'da Rabat'ta kuruldu. Türkiye, İİT'nin kurucu 25 üyesinden biri olup, şu anda 57 üyeye sahip olan teşkilat, Birleşmiş Milletler'den sonra ikinci en büyük hükümetler arası siyasi teşkilat ve dünyadaki tüm Müslümanları temsil eden tek resmi yapı olma özelliğini taşıyor. KKTC, Rusya, Bosna-Hersek, Tayland ve Orta Afrika Cumhuriyeti gibi ülkeler ise İİT bünyesinde gözlemci ülke statüsünde yer alıyor.