ABD Başkanı Donald Trump ile Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın Washington’daki temasları, iki ülke ilişkilerinde kapsamlı bir işbirliği paketinin duyurulmasıyla sonuçlandı.
Beyaz Saray, yapılan anlaşmaların nükleer enerji, kritik mineraller, yapay zeka ve savunma alanlarını kapsadığını ve stratejik ortaklığı “tarihi bir seviyeye” taşıdığını açıkladı. İki ülke arasındaki ekonomik işbirliği kapsamında Suudi Arabistan’ın ABD’ye yönelik yatırım taahhüdünün yaklaşık 1 trilyon dolara ulaştığı belirtildi.
Nükleer işbirliğinde çerçeve netleşti
Beyaz Saray’ın yazılı açıklamasında, tarafların “Sivil Nükleer Enerji İşbirliği Müzakerelerinin Tamamlanmasına İlişkin Ortak Bildirge”ye imza attığı aktarıldı.
Bu metnin, uzun vadeli nükleer enerji projelerinin hukuki zeminini oluşturduğu ve tüm faaliyetlerin nükleer yayılmayı önleme ilkeleri çerçevesinde yürütüleceği ifade edildi. Kritik mineraller alanında kabul edilen çerçeve anlaşmasıyla da iki ülke, tedarik zincirlerini çeşitlendirme hedeflerine uyum sağlayacaklarını bildirdi.
Yapay zeka alanında karşılıklı erişim
Taraflar arasında imzalanan Yapay Zeka Mutabakat Zaptı’nın, Suudi Arabistan’a Amerikan yapay zekâ teknolojilerine erişim imkanı sunduğu belirtildi. Aynı zamanda ABD’nin stratejik teknolojilerinin dış etkilerden korunması için yeni güvenlik mekanizmalarının devreye alınacağı kaydedildi. Beyaz Saray, bu düzenlemenin Amerikan yenilikçiliğinin küresel yapay zekâ ekosistemindeki etkisini güçlendireceğini vurguladı.
Savunmada kapsamlı paket: F-35 ve tank satışları
Trump ve bin Selman tarafından imzalanan Stratejik Savunma Anlaşması’nın (SDA), iki ülke arasındaki 80 yıllık savunma ilişkisine yeni bir boyut kazandırdığı belirtildi. Açıklamada, F-35 savaş uçaklarının gelecekteki teslimatlarına yönelik onay, ABD savunma şirketlerinin Suudi Arabistan’da daha etkin çalışabilmesini sağlayan düzenlemeler ve 300 Amerikan tankı için yapılan anlaşma öne çıkan unsurlar olarak yer aldı. Beyaz Saray, bu adımların ABD’nin bölgesel caydırıcılık kapasitesini pekiştireceğini ifade etti.
Ekonomide 1 trilyon dolarlık taahhüt
Suudi Arabistan’ın ABD’de altyapı, ileri teknoloji ve üretim alanlarında planladığı yatırımların toplam tutarının yaklaşık 1 trilyon dolara ulaştığı aktarıldı. Bu sermaye akışının ABD genelinde istihdamı artıracağı ve yüksek gelirli yeni iş sahaları oluşturacağı kaydedildi.
Ekonomik başlıklar arasında tarife dışı engellerin azaltılması, ticaret standartlarının uyumlaştırılması, motorlu taşıtlara ilişkin ABD güvenlik standartlarının Suudi Arabistan tarafından tanınması ve sermaye piyasası teknolojilerinde ortak çalışmalar bulunuyor.
“Önce Amerika” vurgusu
Açıklamanın sonunda, imzalanan anlaşmaların Trump yönetiminin “Önce Amerika” yaklaşımının somut bir yansıması olduğu belirtildi. Nükleer enerji, kritik mineraller, yapay zeka ve savunma alanlarındaki düzenlemelerin, önümüzdeki yıllarda Amerikan ekonomisine ve iş gücüne önemli katkılar sağlayacağı ifade edildi.