Son Mühür/Osman Günden- Diksiyon, Hitabet ve Nezaket Eğitmeni, Edebiyat Öğretmeni, Sunucu Gamze Demir, Sıcak Bakış programında Tunç Erciyas'ın sorularını cevapladı. Türkçe'nin doğru kullanılması konusunda gençlere mesaj verildi.
Sohbetten satır başları şöyle...
TÜRK DİL BAYRAMI KUTLU OLSUN...
Karamanoğlu Mehmet Bey'in Türkçe'yi devlet dili olarak ilan ettiği gün bugün... 748 yıl önce devlet dili olarak kabul ediliyor. Dil birliği çok önemli... Bugünde dilimizi korumaya çalışıyoruz. Türkçe 8.yy'da Orhun Anıtları başlıyor. Eski Türkçe ile başlıyor. Uygurca ile devam ediyor. İslamiyet sonrası Arapça, Farsça, Osmanlıca ile birleşiyor. Tanzimat'a kadar gelişiyor. Tazminat döneminde yüzümüzü batıya dönüyoruz Fransızca'dan etkilenmeler başlıyor. Romanlarda bu etkinin izini görüyoruz. Aşkı Memnu kitabında olduğu gibi... 1923 Cumhuriyet İlanından günümüze kadar yeni lisan başlıyor.
DİL CANLI VE SOSYAL BİR VARLIK
Türk Dil Kurumu yeni kelimeler ekliyor. Dil canlı ve gelişen bir varlık...
Bizim dönemimizle gençlerin ortamı farklı... Teknoloji çok gelişti. Doğru kullanıyorsanız problem yok. Ama yanlış kullanılırsa tehlikeli... Gençleri anlama kılavuzu ya da sözlüğü gerekebiliyor. Dile sokulan yabancı kelimelerle konuşulmakta.
Gençlere doğru yönlendirmek gerekiyor. Aynen, şey gibi kelimeler virüs gibi giriyor. Dijital içerik üreticileri de dili doğru kullanmalı, gençlere örnek olmalılar. Bizler okulda öğretmeye çalışıyoruz. Televizyonda da böyle eğitici programlar var. Dile yabancı kelimeler sokarak konuşmak yerine Türkçe'yi doğru kullanmak lazım.
LEHÇE, ŞİVE, AĞIZ...
Toplumda şive şeklinde kullanılır ama bu yanlış. Lehçe çok farklı Çuvaşça ve Yakutça lehçesi var Türkçe'de... Türk Cumhuriyeti'nde kullanılan dil ise şive örneğidir. Kırgızca, Azerice, Özbekçe, Türkmence gibi. Dilin bölgelere göre kullanım şekline ise ağız denir. Karadeniz Ağzı, Ege Ağzı gibi... Türkçe'de İstanbul ağzı doğru olarak kabul edilir.
DİKSİYON EĞİTİMİ ŞART...
Dili doğru kullanmak için herkesin diksiyon eğitimi alması gerekir. Okullarda şu an dört temel beceri üzerine sınava giriyorlar. Okuma, yazma, konuşma, dinleme bunu tam yapan öğrencilerin de diline tam olarak sahip olması anlamına geliyor.
İZ BIRAKAN GENÇLER...
Gençlerden umutluyuz. Kendilerini açmaları lazım. Biraz bilgisayar başından kalkıp çevrede neler olduğunu keşfetmeleri lazım. Eksiklikleri fark edip, değiştirmeye başlayacaklar. Şairin dediği gibi 'ümitsizseniz ümit sizsiniz...'
Birbirinden farklı hayat hikayelerini işlediğimiz 24 program yaptık. Başarılı olan gençlerle buluştuk, Spor, sanat, kültür, müzik dallarında başarılı olan gençlerle İz Bırakanlar programını çektik. Onların izini sürdük. Yönlendirilmeye ihtiyaçları var. Maddi zorluklar çeken sporcularda vardı. Sponsorlara ihtiyaç duyulmakta. Haziran ayında istedikleri uzman kişilerle buluşturarak onlara mentör olmalarını sağlayacağız.
AGORA'YA BEKLİYORUZ...
17 Mayıs Cumartesi günü Agora Alışveriş Merkezi'nde gerçekleşecek Gençlik Şenliği'nde bu programa katılan gençler bir araya gelerek hikayelerini anlatacaklar. iZ BIRAKAN gençler ile buluşmak çok keyifli olacak. Herkesi bekliyoruz.
GENÇLERİN SIKINTILARI...
Gençler anlaşılmak istiyorlar. Zor duruma düştüklerinde yanında olmamızı bekliyorlar. Motivasyona aşırı derecede ihtiyaçları var. Karamsar bir durumda olan bir gençle sohbet ettiğinizde hemen değişiyorlar. Onları anlayarak özgüvenlerini geliştiririz. Ergenlik dönemlerinde zor duygu durumları değişiyor ama anlamaya çalışmak bile yetebiliyor.
KÖTÜ ALIŞKANLIKLARA BULAŞMAMAK İÇİN...
Boşluğa hepimiz düşebiliyoruz. Boşluğa düşmemek için spor, müzik, resim gibi faaliyetlerde bulunmalı. Gününü doğru değerlendirmeli... Bilgisayarın başından biraz kalkmalı... Dersi geçmek için değil öğrenmek için yapmalı... Aile doğru yönlendirmeli... Kitap okumaları gerekiyor.
GENÇLERDEN UMUTLUYUZ...
Kitap Fuarlarında da gençlerin ilgisi onlara olan umudumuzu arttırıyor. Hangi tür kitabı keşfederse doğru kitabı bulabilirler. Gerçekten küçük yaşta kitapla tanışırsa daha çok okuyorlar. Anaokulundan başlatmalı... Kitaplar dekor için değil okumak için seçilmeli...
HATA YAPMAKTAN KORKMAYIN...
Gençler hata yapmaktan korkmamalı herkes hata yapar. Bizim ne yapmamamız gerektiğini gösterirler. Yap bir daha yapmayacaksın. Hata yaparak gelişeceksin... Hatalar iyi ki var. Kriz yönetimi bu hatalar sayesinde ortaya çıkıyor. Bu anılar ileride mesleklerinde güzel bir anı olarak kalıyor.
SON MESAJ...
Eğitmen Gamze Demir, 19 Mayıs haftasında ebeveynlere ve gençlere şu mesajı verdi.
"Anne babalar, çocuklarını anlamaya çalışıp, onların yanında olduklarını hissettirsinler. Sevgi ve aile içi huzur çok önemli... Gençler ise, ülkemiz tek, ülkemize ve değerlerimize sahip çıksınlar gelişim için her şeyi örnek alabilirler ama değerlerimizden ödün vermesinler. İçinizdeki gücü keşfedin..."