Son Mühür- Türkiye Avrupa diyabet haritasında en tehlikeli bölgede yer almasıyla dikkat çekiyor. 20-79 yaş arasındakilerle yapılan araştırmaya göre Türkiye tehlikeli sınır olan yüzde 11'in üzerine çıkarak yüzde 16.5'le zirvede yer alıyor.
''Haritada Türkiye’ye bakın, bu Türkiye’nin geleceği için eksiksiz bir felakettir'' uyarısında bulunan Prof. Dr. Güner Sönmez'in paylaşımına dikkat çeken Prof. Dr. Kaan Yılancıoğlu diyabetin nedenlerini başlıklar halinde sıraladı.
Prof. Yılancıoğlu,
1- Türkiye Avrupa’nın en yüksek:
beyaz ekmek
pide/lavaş
pilav
makarna
börek/hamur işi
tüketen ülkelerinden biri.
Bu gıdalar → insülin pikleri → pankreas yorulması → insülin direnci → diyabet.
2- Aşırı şeker tüketimi & gizli şekerler
Çay şekeri
Tatlı kültürü
Paketli gıdalar (gazlı içecek, meyve suyu, bisküvi, çikolata)
Türkiye’de kişi başı şeker tüketimi Avrupa’nın iki katına yakın.
3- Sedanter yaşam (hareketsizlik) çok yaygın
Avrupa Birliği ortalaması: %35
Türkiye: %58 hareketsiz
(WHO verisi)
Kas aktivitesi düşük → glikoz kas içine giremez → insülin direnci patlar.
4- Abdominal (karın) yağlanmaya genetik yatkınlık
Türk popülasyonunda;
IRS1,
FTO,
TCF7L2,
PPARG
gibi insülin direnci ve yağ depolamayı artıran alleller Avrupa ortalamasından daha sık görülüyor.
Bu → daha hızlı karın yağı + daha hızlı insülin direnci.
5- Uyku bozukluğu ve geç yatma kültürü
Türkiye dünyada en geç yatan ülkeler arasında.
Kronik uykusuzluk → insülin direncini %30–50 artırıyor (randomize kontrollü çalışmalar).
6- Stres ve kortizol yükü çok yüksek
Türkiye dünyada stres, ekonomik kaygı ve iş güvencesizliği sıralamalarında üstlerde.
Kronik kortizol → kan şekerini sürekli yüksek tutuyor.
7- Ultra işlenmiş gıda tüketimi
Ucuz, ulaşılabilir, yüksek kalorili gıdalar:
simit
poğaça
tost
paketli atıştırmalıklar
şekerli içecekler
fast food
Gayet normal...'' hatırlatmasında bulundu.