Son Mühür/ Merve Turan - Yüzyıllar boyunca bitkisel karışımlar hastalıklara çare olarak kullanıldı ve modern tıbbın temelleri bu süreçte atıldı. Ancak günümüzde “doğal” olarak nitelendirilen bitki çayları, ballı karışımlar ve benzeri yöntemlerin özellikle çocuklarda kontrolsüz kullanımının ciddi riskler barındırdığı vurgulandı. Uzmanlar, bu ürünlerin toksisite, alerji ve ilaç etkileşimi gibi olumsuz sonuçlara yol açabileceğine dikkat çekti.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Gülnar Kerimova, antibiyotiklerin yalnızca bakteriyel enfeksiyon varlığında ve uygun endikasyonla kullanılması gerektiğini belirterek, doğal olduğu düşünülen ürünlerin de tıbbi değerlendirme olmadan verilmemesi gerektiğini ifade etti.
Öksürük çoğu zaman viral kaynaklı
Kış aylarında çocuklarda sık görülen öksürük şikayeti nedeniyle pek çok ebeveynin doğal yöntemlere yöneldiği belirtildi. Pekmezli karışımlar, bal-limon uygulamaları ya da bitki çaylarının yaygın şekilde tercih edildiğini aktaran Kerimova, çocuklardaki öksürüğün büyük bölümünün viral üst solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklandığını vurguladı.
Bu tür enfeksiyonlarda yeterli sıvı alımı ve dinlenmenin çoğu zaman iyileşme sürecini desteklediği ifade edilirken; nefes darlığı, dudak çevresinde morarma, yüksek ateş, genel durumda bozulma, kanlı veya yoğun balgam ile küçük bebeklerde emme güçlüğü gibi belirtilerde vakit kaybetmeden doktora başvurulması gerektiği kaydedildi.
Sosyal medya tavsiyeleri süreci geciktirebilir
Uzmanlar, sosyal medyada yer alan sözde doğal reçetelerin hekime başvuru süresini geciktirebildiğine dikkat çekti. Bu durumun bazen gereksiz ürün kullanımına, bazen de tanı ve tedavide gecikmeye yol açabildiği belirtildi. Kerimova, bazı durumlarda dakikaların dahi hayati önem taşıyabileceğini vurgulayarak, semptomların süresi ve şiddetine göre mutlaka sağlık profesyoneline danışılması gerektiğini ifade etti.
Evde destekleyici uygulamalarda nelere dikkat edilmeli
Viral hastalıklarda en temel desteğin yeterli sıvı tüketimi olduğu hatırlatıldı. Bal kullanımına ilişkin uyarılarda bulunan Kerimova, balın yalnızca 1 yaş üzerindeki çocuklarda ve sınırlı miktarda kullanılabileceğini belirtti. Akut üst solunum yolu öksürüğünde, yatmadan önce bir tatlı kaşığı balın bazı çocuklarda öksürüğü hafifletebildiğine dair çalışmalar bulunduğu ancak 1 yaş altındaki bebeklerde bal kullanımının kesinlikle yasak olduğu vurgulandı.
Evin nem oranının yüzde 40–60 aralığında tutulmasının önemine değinilirken, aşırı nemin mikroorganizmaların çoğalmasına zemin hazırlayarak çocukların daha sık hastalanmasına neden olabileceği ifade edildi.
Bitkisel ürünlerde doz ve süre kritik
Bitkisel çaylar ve karışımların uzun süreli veya yüksek dozda kullanımının irritasyon, alerji, ishal ve ilaç etkileşimlerine yol açabileceği belirtildi. Özellikle 2 yaş altındaki bebekler ile kronik hastalığı bulunan çocuklarda, hekime danışılmadan bitkisel ürün verilmemesi gerektiği vurgulandı.
En sık yapılan hatalar sıralandı
Uzmanlara göre ebeveynlerin en yaygın hataları arasında;
– 1 yaş altındaki çocuklara bal verilmesi,
– Gereksiz veya yanlış antibiyotik kullanımı,
– Reçetesiz öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarının küçük çocuklara verilmesi,
– Nemlendirici cihazların temizlenmeden ya da aşırı kullanılması,
– Birden fazla bitkisel karışımın aynı anda uygulanması yer alıyor.
Bağışıklık için mucize yok
Çocuklarda bağışıklığı güçlü tutmanın temel yolunun dengeli beslenme, yeterli ve düzenli uyku, el hijyeni ve aşılar olduğu vurgulandı. Özel bir “bağışıklık iksiri” bulunmadığını belirten Kerimova, özellikle okul öncesi ve okul çağındaki çocuklarda uyku süresinin enfeksiyon riskini doğrudan etkilediğini ifade etti.
Uzmanlar, takviye edici gıdaların da mutlaka hekim önerisiyle kullanılması gerektiğini hatırlatarak, düzenli yaşam alışkanlıklarının hem korunmada hem de semptomların hafifletilmesinde en etkili yöntem olduğunu kaydetti.