Sanatçının ellerinde hayat bulan kitre bebekler, geven bitkisinden elde edilen özel bir zamk türü olan kitre ve pamuk karışımından meydana geliyor. Bu özgün bebekler, yalnızca Türkiye'de üretiliyor. Kökenleri yüzyıllar öncesine dayanan bu sanatın, Türkiye'deki ilk örneğinin 1950'li yıllarda, ülkenin öncü kadın sanatçılarından Zehra Müfit tarafından yaratıldığı biliniyor. Geleneksel kıyafetlerle bezeli kitre bebekler, Türk kültürünü ve mirasını gelecek nesillere aktarmanın önemli bir görevini üstleniyor. Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı olarak kabul edilen Emine Polat, 52 yaşında keşfettiği kitre bebek sanatına tutkuyla bağlı.
Emine Polat: "Geleneksel giysiler benim dünyam"
Çalışma hayatına çocuklarını büyüttükten sonra 39 yaşında başladığını ifade eden Emine Polat, "Halk Eğitim merkezlerinde görev aldım. O dönemde beni zihinsel engelli çocukların eğitimine yönlendirdiler. 1995 yılında Çiğli Fakir Kimsesiz Zihinsel Engellileri Koruma Derneği'ni kurdum. 1999 yılında zihinsel engelli bireyler için Çiğli'de bir okul inşa ettirdik. Okulu devlete devrettik. Şu anda hala faaliyette olan o okul, benim gurur kaynağım. 2004 yılında Motif Halk Oyunları Derneği'nin düzenlediği bir yarışma sayesinde kitre bebek yapmaya başladım. Daha önce hiç bebek yapmamıştım, eğitimini de almamıştım. Acemi olmama rağmen bebeklerim Türkiye genelinde derece aldı. Bu başarıdan sonra bu işe gönül verdim, kurslar açtım. Kız meslek lisesi mezunuyum. Akşam sanat okullarının tüm branşlarında eğitim aldığım için her iş elimden geliyor. Nakışından dikişine, çiçeğinden her türlü detayına kadar her şeyi kendim yapabiliyorum. Başarımın sırrı da bu" dedi.
Geleneksel giysileri canlandırmanın kendisi için bir tutku olduğunu vurgulayan Polat, "Onlar benim dünyam. Bugüne kadar yaklaşık 350 bebek yaptım. 160 tanesini Malatya Kent Müzesi sembolik bir ücret karşılığında satın aldı, 10 tanesini de ben hediye ettim. Eserlerim oldukça fazla" diye konuştu.
“Satamazlarsa yapmaya devam etmezler, bir bebek 3 bin lira değerinde”
Kitre bebek sanatının yalnızca Türkiye'de yapıldığına dikkat çeken Polat, "İlk başladığımda nasıl yapacağımı öğrenmek için ne kitap bulabildim ne de bir kaynak. Tamamen kendi çabalarımla öğrendim. Şimdi çok güzel işler çıkaran arkadaşlar var, onlara hayranlıkla bakıyorum. Gençlerin bu işe yönelmesi beni çok mutlu ediyor. Örneğin, Ağrı'da bir kadın internetten araştırarak kendi başına öğrenmiş, muhteşem bebekler yapmış. Bu tür örnekler beni çok sevindiriyor" ifadelerini kullandı.
Yetiştirdiği öğrencilerin bu sanatı sürdürmemesinden yakınan Polat, "Keşke öğrencilerim de devam etselerdi. Bir kadın, yaptığı ürünü satamadığı sürece kitre bebek yapmaya devam edemez. Şu anda bir bebek 3 bin lira değerinde" dedi.
Emine Polat'tan kültür mirasını geleceğe taşıma çağrısı
Türkiye'nin neredeyse her ilinde kitre bebek yapan sanatçılar olduğunu belirten Polat, "Benim tek amacım kültürümüzü yaşatmak, gelecek nesillerin de bu mirası öğrenerek devam ettirmesini sağlamak. Çünkü bu gerçekten çok değerli bir uğraş. İnşallah gençlerimiz bu işe ilgi duyar ve çalışmalar devam eder. Kitre bebek, sadece Türkiye'de yapılıyor. Geçmişte yöremizde hangi kıyafetler giyiliyorsa, birebir aynısını bebeklere giydiriyoruz. Araştırıyorum, inceliyorum, kaynaklara başvuruyorum ya da bilgili kişilerden destek alıyorum. Eskiden annelerimiz, babalarımız, ninelerimiz ne giyerse bebeklere de aynısını giydiriyoruz. Bu sanat sayesinde kültürümüzü koruyoruz, geleneksel kıyafetlerimizin unutulmamasını sağlıyoruz" şeklinde konuştu.