Son Mühür /Merve Turan- Son Mühür Televizyonu'nda yayımlanan Sıcak Bakış programına konuk olan SUGEP Academy Başkanı Umut Dilsiz sürdürülebilirlik ile ilgili Tunç Erciyas'ın sorularını cevapladı.
Plastik hayatımızdan çıkıyor
Dilsiz, Yurt dışında ilgi çeken, 23 Nisan'da Paris'te sunumu yapılan projeden bahsetti. Plastik atıkların artık vücudumuzda dolaştığını hepimiz biliyoruz. Bir balıktan ya da sebzeden içimize giriyor. Gençler plastiği hayatımızdan çıkaracak bir proje üretmiş.
"Havayolu şirketlerinin plastik atık bertaraf sorunları var. Kişi başı bir kg plastik atık var. Hem havayolu hem de dünya için büyük bir sorun... Baş müsebbibi plastikler tabii ki... Gençler Çevre dostu hangi ürünle ikame ederiz. 'Plastik ikram seti yerine ne kullanabiliriz?' derken mycelium mantarını keşfettiler. Yapışkan özelliği olan özel bir malzeme yaptılar, telaş ya da buğday saplarını öğütüp bir kalıba koyup mycelium birleştirip tabak oluşturdular.
Kompost özelliği var. Toprakta gübreye dönüşüyor. Plastik kutular yerine biyo çözülür malzeme ile üretip atık sorununu yok ettiler. Çözüm odaklı düşünüp sıfır atık yaklaşımı ile başarılı oldular. Hiç atık üretmeden üretim yapmayı düşünerek hareket etmeliyiz. Paris'te bunun prototipi sergilendi. Çok ilgi çekti. Avusturya Havayolu ciddi görüşmeler yaptı çocuklara... İşte yeni iş, yeni uzmanlık alanı ve kariyer fırsatı... Otomotivden tekstile birçok alanda kullanılabilir... Böyle giderse yakında plastik tamamen ortadan kalkıp, devri kapanacak... Gençler buna kafa yoruyorlar."
15 Haziran'da İstanbul'da
Değişim yaratan gençler, küresel sahnede fikirlerini anlatacaklar. 15 Haziran'da İstanbul'da gerçekleşecek etkinlikte, dünya gençleri sürdürülebilir kalkınma kongresinde buluşacaklar. Geçen sene Bang Kong'da yapılmıştı. 30 kişilik ekip ülkemizi temsil ederek projelerini anlatacak.
Patili dostlara mama
Pet maması döngüsel ağ adı ile anılan proje israfı önleyerek tekrar ekonomiye kazandırılması anlamına geliyor. Dilsiz projenin ayrıntılarını anlattı.
"Gençler otellerdeki yemek atık malzemelerini toplayıp kedi, köpek mamasına dönüştürdüler... Projeyi, İzmir Büyükşehir Belediyesi projeyi kabul ederek Pako'da hayata geçirdi. Belediyenin 120 bin ton mamaya ihtiyacı var. Mama üretimi maliyeti 6 milyon lira... Bu ekonomik şartlarda zor bir bütçe ama zorunlu... Otellerde de 1,4 kg kişi başı yemek atığı çıkıyor ve çöpe gidiyor. Her sektörde böyle atık var. Bu atıklar başka şirketin hammaddesi olabilir. Döngüsel ekonomi sihirli değnek gibi..."
SÜGEP Akademy nasıl kuruldu?
Birleşmiş Milletler (BM) 2015 yılında sürdürülebilir kalkınma amacıyla 17 maddelik bir vizyon belgesi açıkladı. Aslında küresel birçok sorunu iş birliği ile çözmeyi odaklanan bir yaklaşımdı bu... Açlığı sona erdirmekten tutunda, yoksulluğu, iklim krizini, sanayi ve inovasyonu, sağlıklı bireyleri, aklınıza gelebilecek her konuda hedefler var bunun altında... 160'dan fazla ülkede bunun altına imza atarak taahütlerde bulundu. BM en güzel işlerden birini başardı. Sürdürülebilirlik konuşulmaya başlandı. 2019'da da Avrupa Birliği (AB) yeşil mütabakatı ortaya koydu. Yeni yaptırımlar, kurallar konuldu. İş dünyası üretim faaliyetlerini ve tüketim alışkanlıkları düzenlendi.
2019 yılında UNESCO'da görevli olan Dilsiz, burada aldığı Eğitimlerle konu ilgisi çekiyor. Geleceğe yönelik acil önlemler yapılması gerektiğini görüp SÜGEP AKADEMY kuruluyor. Akademide sürdürülebilirlik odaklı eğitimlere katılıp, projeler hazırlayıp, yurt dışında kongre ve çalıştaylarda bunları sunma fırsatı bulan gençler var.