İklim değişikliğine bağlı kuraklık, Türkiye genelinde baraj ve nehirlerde su seviyelerini hızla düşürüyor. Yağışların bazı dönemlerde neredeyse tamamen kesilmesi ve aşırı sıcaklıklar, göl ve barajlarda ciddi su kaybına yol açıyor. Bu durum, özellikle tarımsal üretim ve içme suyu temini açısından tehlikeli boyutlara ulaştı.
Gediz Nehri’nde akış durdu
İç Batı Anadolu’da Murat, Eğriöz ve Şaphane dağlarından doğarak Kütahya, Uşak, Manisa ve İzmir’den geçip Ege Denizi’ne dökülen Gediz Nehri, bölgedeki yaklaşık 1 milyon 200 bin dekar tarım arazisini suluyor. Ancak bu yıl yaşanan kuraklık, özellikle Salihli’deki Demirköprü Barajı’ndan sonraki kesimlerde ve Turgutlu çevresinde kilometrelerce uzunlukta akışın tamamen durmasına yol açtı.
Gediz Nehri’nde 2007 ve 2021 yıllarında da benzer kuraklıklar yaşanmış, nehir haftalarca akmaz hale gelmişti.
Gördes Barajı’nda su tükendi
İzmir’in içme suyu ihtiyacında kritik rol oynayan Gördes Barajı’nda kullanılabilir su kalmadı. Manisa’daki diğer barajlarda da seviyeler alarm veriyor.
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Vedia Nuket Tirtom, Demirköprü Barajı’nda doluluk oranının yüzde 5, Avşar Barajı’nda yüzde 8, Gördes Barajı’nda ise yüzde 1’in altında olduğunu belirtti.
“Yer altı suyu 500 metreye indi”
Prof. Dr. Tirtom, geçmişte 100 metre derinlikte ulaşılan yer altı suyunun bugün 500 metreye kadar düştüğünü söyledi. Kuraklığın yalnızca su kaynaklarını değil, orman yangınlarının artışı gibi diğer çevresel sorunları da tetiklediğini vurgulayan Tirtom, şu uyarılarda bulundu:
“Su tasarrufu önemli ancak tarımsal sulamada da acil değişiklikler gerekiyor. Damla sulama sistemleri yaygınlaştırılmalı, yer altı suyu korunmalı ve daha az su isteyen ürünler teşvik edilmeli. Kuraklık devam ederse barajlardaki seviyeler daha da düşecek, su kesintileri kaçınılmaz olacak. İzmir’de yaşandığı gibi Manisa’da da yakın gelecekte benzer bir tablo ile karşılaşabiliriz. Bu durum, tarımsal üretimden ekonomiye kadar geniş çaplı sorunlara yol açar.”