Gazze Şeridi’nde ateşkesin ardından enkaz kaldırma ve yeniden inşa çalışmaları devam ederken, bölgenin en önemli İslami miraslarından biri olan Büyük Ömer Camii için restorasyon süreci resmen başlatıldı.
Filistin Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı'nın yaptığı açıklamada, caminin İsrail’in 7 Ekim 2023’te başlattığı saldırılarda ağır hasar aldığı ve tarihi yapının yeniden ayağa kaldırılması için ekiplerin bölgeye yönlendirildiği bildirildi.
Uzmanlardan çarpıcı tespit: “İsrail tarihi yapıları sistematik olarak hedef aldı”
Restorasyon çalışmalarını sahada koordine eden Mühendis Hosni Al-Mazloum, saldırıların kültürel mirasa verdiği zararın boyutlarını şu sözlerle anlattı:
“Gazze’deki tarihi eserlerin büyük bölümü ya doğrudan bombalandı ya da ciddi şekilde dolaylı hasar gördü. Büyük Ömer Camii de bunlardan biri. Cami daha önceki savaşlarda da zarar görmüştü ancak bu kez yaşanan yıkım daha önce görülmemiş düzeydeydi.”
Al-Mazloum, saldırıların yalnızca camiyi değil; Paşa Sarayı, Elyazmaları Dairesi, Gazze Belediye Başkanlığı binası gibi birçok kültürel ve idari yapıyı hedef aldığını da vurguladı.
“Yüzde 60’tan fazlası yıkıldı”: Restorasyon ağır şartlarda yürütülüyor
Gazze’nin tarihsel dokusunun yoğunlaştığı Eski Şehir bölgesi, saldırıların etkisiyle en büyük tahribatın yaşandığı alanlardan biri oldu.
Mühendis Al-Mazloum, çalışmaların son derece zor koşullar altında yürütüldüğünü ifade ederek şöyle konuştu:
“En temel araç gereçleri bile bulmakta zorlanıyoruz. Sahada kullandığımız ekipmanlar hasar gördüğünde onarma şansımız yok. Buna rağmen restorasyon ekibi tüm imkanlarıyla çalışmayı sürdürüyor.”
Büyük Ömer Camii’nin tarihi önemi
Gazze’nin en eski ibadethanesi olan Büyük Ömer Camii, aynı zamanda Filistin’in üç büyük camisi arasında yer alıyor.
Yapıya ilişkin öne çıkan özellikler şöyle:
Konum: Eski Şehir bölgesinin merkezinde, geleneksel pazar alanına yakın
Toplam Alan: 1.600 m²
Kapalı İbadet Alanı: 410 m²
Açık Avlu: 1.190 m²
Tarihi Sıralama: Mescid-i Aksa ve Cezzar Ahmed Paşa Camii’nden sonra Filistin’in 3. en büyük camisi
Cami; tarih boyunca birçok kez saldırıya uğramasına rağmen Gazze halkının hafızasında direniş ve inanç sembolü olarak önemini koruyor.
Gazze’de kültürel miras alarmı: 325 eserden 208’i tahrip edildi
Filistin makamları, Gazze’nin kültürel dokusunun ağır tehdit altında olduğunu belirtiyor.
Gazze Hükümeti Medya Ofisi’nin son verilerine göre:
Bölgedeki 325 arkeolojik ve kültürel miras alanından 208’i tahrip edildi.
Hasar gören yapılar arasında camiler, kiliseler, hanlar, tarihi konutlar ve müzeler de bulunuyor.
Uzmanlar, saldırıların Gazze’nin kültürel kimliğini hedef alan “geri dönüşü zor bir tahribat” yarattığını dile getiriyor.