Son Mühür/Sercan Engerek- İzmir’in farklı ilçelerinde oluşan çöp dağları toplumun sağlığını tehdit etmeye devam ediyor. Çöplerin konteynerlerin çevresinden sokağa, kaldırımlara çok hızlı yayıldığına ve mikropların ürediğine dikkat çeken İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Gül Ergör, “Eğer çöpler toplanmazsa yağmurlar başladığında çöplerin yayılma ihtimali daha çok artacak. Çöplerde üreyen mikroplar birçok hastalığa davetiye çıkarıyor. En çok risk altında bulunanlar da çocuklar” diyerek uyarıda bulundu.
İzmir’in özellikle Buca, Konak ve Karabağlar ilçelerinde vatandaşlar hem çevre hem de sağlık için acil çözüm bekliyor. Harmandalı Düzenli Atık Depolama Tesisi'nin mahkeme kararıyla kapatılması kentte krize neden olurken, İzmir Büyükşehir Belediyesi yeni çöp depolama alanı arayışına girdi.
Son olarak da Bergama’daki tesisi işleten Biotrend günlük kapasite limiti dışında çöp almama kararı aldı. Tesisin günlük limiti 840 ton olurken bu miktarın dolmasının ardından gelen çöp arabalarının geri çevrildiği öğrenildi.
“Sulara karıştığı zaman daha büyük bir risk”
İzmir’de günlük oluşan katı atık miktarının 5 bin ton civarında olduğu öne sürülürken, özellikle Konak, Buca, Konak, Karabağlar ve Bornova ilçelerinde sokaklardaki çöp dağları çevreyi ve halk sağlığını tehdit ediyor.
Son Mühür’e konuşan İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gül Ergör, uyarılarda bulundu.
Çöplerin mikropların üremesi için çok uygun bir ortam oluşturduğunu vurgulayan Ergör, “Torbalarla atlıyor belki ama konteynerin dışında olduğu ve toplanmadığı için sokakta yaşayan hayvanlar tarafından çöp torbaları yırtılarak çöpler daha geniş bir alana yayılabiliyor. Sokaklarda akan su ile taşınma olasılığı çok yüksek. Sulara karıştığı zaman da daha büyük bir risk demek. Bu durumların her biri sağlık açısından tehdit” dedi.
“Mikropların taşınması birçok hastalığa gebe”
Ergör, yağmurlar başladığında çöplerin daha büyük bir alan yayılma riskine dikkat çekti. Çöplerle yayılan mikropların insanlarla temas etme riskinin arttığını belirten Ergör, “Bu nedenle çöplerin açıkta bulunmaması ve sokaklarda bekletilmemesi gerekli. Aksi durumda çöpler sineklerin, daha başka canlıların üremesine olanak sağlıyor. Hem çöplerden yayılan mikroplar hem de o mikropların hayvanlarla taşınması birçok hastalığa davetiye çıkarıyor. İshale, kusmaya, mide, bağırsak enfeksiyonlarına neden olabilir” ifadelerini kullandı.
En çok çocuklar risk altında
Halk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Ergör, çöplerin en çok da çocukların oynadığı alanlara yayılma riski olduğundan, en çok risk altında bulunanın da çocuklar olduğunu söyledi.
Çöplerin nasıl atılması gerektiğiyle ilgili uyarıda bulunan Ergör, “Halkın mümkün olduğu kadar sağlam çöp torbalarında çöplerini atması ve hiç değilse çöplerin dışarıyla, havayla temas etmesinin engellemesi, belki üstlerinin örtülmesi lazım ama halkın çok fazla yapabileceği de bir şey yok. Çöpleri ne kadar sağlam torbalarda çıkarırsanız çıkarın belli bir süre sonra o çöpler sokağa yayılıyor. Çok büyük çöp dağları oluyor. Onları da kontrol edebilmek kolay değil” diye konuştu.
“Modern tekniklerle yapılacak atık bertaraf tesisleri zarar vermeyecektir”
Çiğli ilçesindeki Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisi'nin kapatılmasının ardından toplanan çöpler geçici olarak TIR’larla Ödemiş, Tire ve Bergama’ya götürüldü ancak kalıcı olarak çöp atık tesisleri için yer bulunamadı. Danıştay'ın kapatma kararı verdiği Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisi'ne Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 31 Ekim’e kadar geçici ve kontrollü izin verildiği öğrenildi.
Prof. Dr. Gül Ergör, çöp sorununun hâlâ kalıcı olarak çözülemediğini belirterek, yetkililere ve kamuoyuna çağrıda bulundu. Çöpler insanların yaşadığı yerlerden uzağa sağlıklı bir şekilde ulaştırılması gerektiğini vurgulayan Ergör, şunları söyledi:
“Çöplerin toplanacağı ilçelerde çöp depolama ve bertaraf tesislerinin kurulmasından da rahatsızlık var ama sağlıklı bir tesis kurulduğunda çöplerin oralarda depolanması ve çevreye zarar verme ihtimali çöplerin sokaklarda birikmesine göre daha düşük. Bunun için uygun ve modern tekniklerle yapılacak atık bertaraf tesisleri çevredeki halka zarar vermeyecektir. Toplama merkezlerinde çöplerin uygun koşullara göre depolanıp depolanmadığı iyi denetlenerek herkesin sağlığına uygun bir çözüme gidilebilir. Kamuoyunun da bu konuda hoşgörü göstermesi lazım.”