Son Mühür/ Osman Günden- İktidarın mevcut tarım politikaları nedeniyle her geçen gün üretimden uzaklaşan çiftçilerin çığlığı, Efes Selçuk'tan yükseldi. Artan mazot ve gübre maliyetleri karşısında ürünleri maliyetini dahi karşılayamayan çiftçiler, ürünlerini tarlalarında bırakmak zorunda kalırken, bu duruma bir örnek de Efes Selçuklu karpuz üreticisi Hakan Kahya'dan geldi. Tonlarca karpuzu tarlasında bırakmak zorunda kalan Kahya'nın bu çaresizliğine, Efes Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel duyarsız kalmadı. Başkan Sengel'in hızla uzattığı destek eli, hem büyük bir israfın önüne geçti hem de zor durumdaki üreticiye adeta nefes aldırdı. Başkan Sengel, bozulan karpuz tarlasından yola çıkarak, "Lütfen artık üreticimizin çığlığını duyalım" çağrısında bulundu.
Çiftçinin Dramı: "Tükenmiş durumdayız"
Üretici Hakan Kahya, yıllardır karpuz yetiştirdiğini ancak bu yıl tüm ürününün tarlada kaldığını büyük bir üzüntüyle anlattı. Kahya, 6 ila 15 kiloluk karpuzlarının olmasına rağmen alıcı bulamadıklarını belirtti. Girdi maliyetlerinin inanılmaz boyutlara ulaştığını ifade eden Kahya, geçen yıl 35 lira olan mazotun şimdi 60 liraya, 12 lira olan gübrenin ise 30 liraya yükseldiğini söyledi. Buna karşın karpuzu 2 liraya, hatta son günlerde 1 liraya satmak zorunda kaldıklarını dile getirdi. Tüccara 4 lira fiyat verdiklerinde bile alım yapılmadığını belirten Hakan Kahya, nakliye ve işçilik gibi diğer giderlerin de belini büktüğünü vurgulayarak, "Bu şartlarda ayakta kalmak mümkün değil. Tükenmiş durumdayız" sözleriyle içinde bulundukları zor durumu özetledi.
Ekonomik krizin tarım sektörü üzerindeki yıkıcı etkisi, Efes Selçuk'un Cumhuriyet Mahallesi yakınlarındaki 70 dönümlük karpuz tarlasında somut bir şekilde kendini gösterdi. Artan maliyetler ve düşen alım fiyatları nedeniyle büyük zarar eden Hakan Kahya, çaresizlik içinde tonlarca karpuzu traktörle ezerek toprağa gömmek zorunda kaldı. Elinde kalan son ürünleri de yok etmeye hazırlanırken, Efes Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel'in duyarlı müdahalesi devreye girdi. Üreticinin bu dramına kayıtsız kalmayan Başkan Sengel, Belediye İşletme ve İştirakler Müdürlüğü ekiplerini hızla harekete geçirerek, tarladaki karpuzları belediye işletmelerinde değerlendirilmek üzere satın alacaklarını açıkladı. Bu hızlı ve etkili uygulama, hem Kahya'ya önemli bir ekonomik destek sağladı hem de tonlarca karpuzun israf olmasının önüne geçti.
"O tarla ile birlikte bizim de vicdanımız sürüldü"
Üreticinin çaresizliğini "adeta bir çığlık" olarak nitelendiren Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel, yaşanan duruma derin bir üzüntü duyduğunu ifade etti. Başkan Sengel, "Üreticimizin 60 dönümlük tarlasının çok büyük bir kısmını sürdüğünü duyduk. Duyar duymaz da bu konuya ilişkin belediye olarak biz ne yapabiliriz diye düşündük. Çünkü aynı havayı soluyorsak üreticiye sırtımızı dönmek ve onun derdi ile dertlenmemek mümkün değildi. Çiftçimiz tarlayı sürerken bizim de vicdanımız sürüldü. O yüzden karşıdan üzülerek izlemektense işin müdahili olmak istedik" dedi.
Sengel, şu an tarlanın sürülmüş halde olmasının acı verici olduğunu belirterek, karpuzun sadece bir meyve olarak görülmemesi gerektiğini vurguladı. "Herkes bir meyve olarak görebilir karpuzu ancak biz burada alın teri görüyoruz. Biz burada üretimin ne kadar kıymetli olduğunu görüyoruz. Biz burada aylarca yıllarca verilmiş olan emeği görüyoruz. Biz burada gerçekten dişinden, tırnağından artırarak bu topraklara tekrar can vermeyi görüyoruz. O yüzden üreticimize el uzatmak istedik" sözleriyle, üreticinin emeğine ve fedakarlığına olan saygısını dile getirdi. Bu insani yaklaşım, yerel yönetimlerin sadece hizmet sunan değil, aynı zamanda toplumun her kesimiyle dayanışma içinde olması gerektiğinin altını çizdi.
Tarım politikaları eleştirisi ve gıda krizi uyarısı: "Üretici verilerle yönlendirilmiyor"
Başkan Sengel, Efes Selçuklu üretici Hakan Kahya'nın yaşadığı zorlukların sadece bireysel bir durum olmadığını, Türkiye genelindeki üreticilerin benzer sorunlarla boğuştuğunu belirtti. Bu noktada, daha geniş çaplı bir problemi ele aldıklarını vurguladı. Yıllardan beri birçok aydın tarım yazarı ve öngörü sahibi isimlerin, üreticinin veri bazlı olarak yönlendirilmesi gerektiğini, üretim politikalarının düzenlenerek piyasa fiyatlarının üretim maliyetleri dikkate alınarak belirlenmesi gerektiğini haykırdıklarını ancak bu çağrılara kulak asılmadığını ifade etti. Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım'ın bu konudaki görüşlerine atıfta bulunarak, Türkiye'de ne yazık ki bir tarım politikası olmadığı için üreticinin her yıl "piyango çeker gibi" üretim yaptığını dile getirdi. Sengel, "Bu yıl ne üreteceğine ilişkin yönlendirilmediği için şu anda tarlada kalmış karpuz belki sonrasında domates ve çok da yakın zamanlarda yaşadığımız tarlada kalmış patatesler ve dökülen mandalinalar göreceğiz" diyerek, gelecekte yaşanabilecek gıda krizlerine dikkat çekti.
Maliyetini karşılayamayan üreticinin üretimden vazgeçmesinin gıda krizi açısından da ciddi sonuçlar doğuracağını belirten Başkan Sengel, "Gıda krizinin yakınlaştığını ve gıda arzıyla ilgili olarak güvenliğin sağlanması gerektiğini her seferinde yüksek sesle söylüyoruz. Üretici tarlasını sürerek şunu dedi: 'Ben artık bu üretim işinde gerçekten çaresizim'" ifadeleriyle üreticinin çaresizliğini dile getirdi. Tarım üreticilerini bu çaresizlikle karşı karşıya bırakan tüm politikaları şiddetle reddettiklerini ve dayanışma ile üreticileri el birliğiyle ayakta tutmak için çaba sarf ettiklerini beyan etti.
Başkan Sengel, başta Tarım Bakanlığı olmak üzere, planlama noktasında yapılabilecek ve üretime dair bütün her şeyin yeniden masaya yatırılması gerektiğini, üreticilerin piyasanın acımasız şartlarına bırakılmaması gerektiğini güçlü bir dille ifade etti. Efes Selçuk'tan, sürülmek üzere olan ancak kendilerinin sahip çıktığı 60 dönümlük tarladan tüm Türkiye'ye seslenen Sengel, "Lütfen artık tarımda üretim yapan çiftçinin derdini duyalım, çiftçi yaşarsa ülke gerçekten fabrika ayarlarına dönecek ve üretimin ne kadar kıymetli olduğunu tekrardan göstereceğiz. O yüzden üreticimiz bugün tarlasını sürerek şunu söyledi; 'Ya hep beraber ya hiçbirimiz'. Bu çağrıya kesinlikle kulak veriyoruz. Sizleri de vermeye davet ediyoruz" diyerek konuşmasını tamamladı. Bu güçlü mesajlar, tarım sektörünün içinde bulunduğu zorluklara ve ulusal düzeyde bir tarım politikasının aciliyetine dikkat çekerek kamuoyunu harekete geçirmeyi hedefliyor.