Priene Antik Kenti'nin UNESCO Kalıcı Miras Listesi'ne girmesi için yürütülen titiz çalışmalar hız kazandı. Söke Belediyesi'nin öncülüğünde atılan kararlı adımlar, antik kentin dünya sahnesinde hak ettiği yere ulaşması için büyük önem taşıyor. UNESCO yolculuğunda yeni bir döneme girilirken, belirlenen yol haritası paydaşlarla yapılan toplantılarda masaya yatırıldı.
Priene'nin Dünya Mirası yolculuğu başladı
2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen Priene Antik Kenti, 2023 yılında Söke Belediyesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı arasında imzalanan bir protokolle kalıcı listeye girmeye yönelik somut adımlar atmaya başladı. Bu sürecin en önemli dönüm noktalarından biri, Ocak 2024'te alan sınırlarının netleştirilmesi ve Eylül 2024'te Priene Alan Başkanlığı'nın resmi olarak kurulması oldu. Bu gelişmelerle birlikte, antik kentin korunması ve tanıtılmasına yönelik çabalar daha sistemli bir hale getirildi.
Bu kapsamda, Söke Belediyesi, Priene Alan Başkanlığı ve Antik Kent Kazı Başkanlığı işbirliğinde üç gün sürecek "Paydaş Bilgilendirme ve Arama Toplantıları" düzenlendi. Toplantının ilk gününde sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri bir araya geldi. Bu buluşmaya Söke Belediye Başkanı Dr. Mustafa İberya Arıkan, Priene Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. İbrahim Hakan Mert ve Kazı Başkan Yardımcısı Dr. Ahmet Ali Altın'ın yanı sıra, Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS) Türkiye Temsilcisi Doç. Dr. Nisa Semiz ve Priene Alan Başkanı Mimar Mine Aşçı katıldı.
Ortak akıl ve işbirliği vurgusu
Toplantının açılışında konuşan Söke Belediye Başkanı Dr. Mustafa İberya Arıkan, Priene'nin sadece Söke veya Aydın için değil, tüm insanlık için ortak bir kültürel miras olduğunu vurguladı. Arıkan, "On İki İyon Kenti'nden biri olan ve tarihin en büyük komutanlarından Büyük İskender'in izlerini taşıyan Priene, aynı zamanda dünyanın ilk planlı kentlerinden biri olma özelliğine sahip. Bu eşsiz mirasın UNESCO kalıcı listesine alınması, tarihi bir sorumluluğumuzdur" dedi. Sözlerini, paydaşların bir araya gelmesinin ortak akıl ve işbirliği açısından ne kadar önemli olduğunu belirterek sürdüren Arıkan, bu toplantıların tarihi mirasın korunmasına güç katacağına inandığını ifade etti.
Toplantıda söz alan Priene Antik Kenti Kazı Başkan Yardımcısı Dr. Ahmet Ali Altın, Priene'nin zengin tarihi geçmişi ve kazı çalışmaları hakkında detaylı bilgiler sundu. Ardından Priene Alan Başkanı Mimar Mine Aşçı, antik kentin UNESCO yolculuğunda gelinen noktayı ve geleceğe yönelik planları anlatan bir sunum yaptı.
Küresel tanıtım ve ekonomik fayda
Mimar Mine Aşçı, UNESCO kalıcı listeye girdikten sonra en az on yıllık bir eylem planı sunulması gerektiğini belirterek, "Bu süreçte, sadece tarihi alanın değil, çevresindeki tüm bölgelerin bütüncül bir stratejiyle ele alınması gerekiyor. Mali kaynakların belirlenmesi, uluslararası işbirlikleri ve yerel halkın bilinçlendirilmesi bu planlamaların kritik unsurlarıdır" dedi. Türkiye'de 22 mirasın kalıcı, 79 mirasın ise geçici listede bulunduğuna dikkat çeken Aşçı, Priene'nin mimari özgünlüğü, Helenistik döneme ait yaşam izleri ve evrensel değerleriyle birçok UNESCO kriterini karşıladığını ifade etti.
Aşçı, UNESCO Dünya Miras Listesi'ne girmenin bölgeye sağlayacağı faydalara da değindi. Listenin, alanın uluslararası alanda tanınırlığını artıracağını, ziyaretçi sayısını yükselterek yerel ekonomiye önemli katkılar sağlayacağını, ayrıca uluslararası fonlara ve uzmanlara erişimi kolaylaştıracağını belirtti. Toplantı, katılımcıların görüş ve önerilerinin dinlenmesiyle sona erdi. "Paydaş Arama Toplantıları" önümüzdeki günlerde kamu kurum ve kuruluşları ile üniversite temsilcilerinin katılımıyla devam edecek.