Konak Belediyesi, 24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Barış Antlaşması’nın 100. yıldönümünü İsmet İnönü Anı Evi ve Kitaplığı’nda düzenlediği anma etkinliği ve sergi açılışıyla kutladı. Antlaşmanın mimarı, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Başbakanı, ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün Konak’ta doğduğu evde, İnönü Vakfı’nın katkılarıyla yapılan törene Konak Belediye Başkanı Abdül Batur, Cumhurbaşkanlığı Eski Genel Sekreteri, Muğla, Kocaeli, Amasya ve İzmir Eski Valisi Kemal Nehrozoğlu, Tülay Aktaş İzmir Gönüllü Kuruluşlar Güçbirliği temsilcileri, CHP Konak İlçe yöneticileri, Konak Belediye Meclisi üyeleri, siyasi partilerin ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile muhtarlar ve vatandaşlar katıldı.
Batur: Bu yıl çok daha özel
Törende konuşan Konak Belediye Başkanı Abdül Batur, Lozan Barış Antlaşması’nın 100. yıldönümünü İsmet İnönü Anı Evi ve Kitaplığı’nda kutlamaktan büyük bir mutluluk duyduklarını belirterek sözlerine başladı. Batur, “Bu yıl Lozan Barış Antlaşması’nın 100. yılı. Bu nedenle bu yılki kutlamalar hepimiz için çok daha kıymetli, çok daha özel” dedi. Lozan Barış Antlaşması’nın önemine dikkat çeken Batur, “Lozan Türk ulusuna karşı yüzyıllardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması’yla tamamlandığı sanılmış büyük bir yok etme girişiminin yıkılışını bildiren belgedir. Osmanlı tarihinde benzeri görülmemiş siyasi bir zaferdir. Lozan Antlaşması o kadar önemlidir ki, Türkiye Cumhuriyeti’nin Misakımilli sınırları içinde bağımsız ve egemen bir devlet olarak tüm dünya devletleri tarafından resmen tanınmasını sağlayan, başta kapitülasyonlar olmak üzere ülkemizin üzerindeki tüm zincirleri kıran bir anlaşmadır” diye konuştu. Batur, şöyle devam etti:
“Savunmaya, neferi olmaya devam edeceğiz”
“Ulu Önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü, onun en yakın silah arkadaşı, Lozan’ın mimarı İsmet İnönü’yü ve Kurtuluş Savaşı kahramanlarımızı saygı ve minnetle anıyorum. Bugün Türkiye Cumhuriyeti varsa ve güçlü bir devletse bu kazanılan zafer ve ardından dünya devletleri tarafından kabul gören Lozan Barış Antlaşması sayesindedir. İşgal devletleriyle eşit koşulları sağlayarak kayıtsız ve koşulsuz tam bağımsızlığı kazanmak büyük bir tarihsel başarıdır. Bu başarıya karşılık son yıllarda Lozan’ı politik itibarsızlaştırmaya çalışanlar var. Mustafa Kemal Atatürk ve onun silah arkadaşı İsmet İnönü’ye atılan asılsız iftiralara, karalama ve hakaretlere hepimiz şahit oluyoruz. Buradan Lozan Antlaşması’nın 100. yılında bir kez daha seslenmek istiyorum: Mustafa Kemal Atatürk’ü de İsmet İnönü’yü de bizlere unutturamayacaksınız. Ne yaparsanız yapın, ne söylerseniz söyleyin bu ülkeyi kuran, Misakımilli sınırları içinde tam bağımsız bir Türkiye Cumhuriyeti’ni var eden Mustafa Kemal Atatürk’ü ve İsmet İnönü’yü kalplerimizden silemeyeceksiniz. Ülkemizde Atatürkçüler ve Atatürk sevdalıları hiçbir zaman eksilmeyecek. Bizler Lozan’ı da İsmet İnönü’yü de savunmaya, Mustafa Kemal Atatürk’ün askeri ve neferi olmaya devam edeceğiz.”
Nehrozoğlu: Cumhuriyet’e giden yol Lozan’dan geçmiştir
İzmir Valisi olduğu dönemde İsmet İnönü Anı Evi’nin yapılmasına destek olan Kemal Nehrozoğlu da Cumhuriyet’in 100. yılıyla birlikte Lozan’ın 100. yılının da kutlandığına dikkat çekerek, “Çünkü Cumhuriyete giden yol Lozan’dan geçmiştir. Lozan’da tam bağımsızlığını elde eden Türkiye, artık cumhuriyetini kurma hakkını elde etmiş oldu. Falih Rıfkı Atay’ın deyimiyle bir İngiliz sömürgesi kadar eli kolu bağlı olan Türkiye’yi İngiltere’nin bizzat kendisi ölçüsünde bağımsız hale getirmiş, bütün Türkiye’nin çalışma, üretim ve kazanım kaynaklarını Türk halkına bağışlamış bir sürecin başlangıcıdır Lozan. Tam bağımsızlığımızın kazanılmasının altına imza atıldığı belge Lozan Barış Antlaşması’dır. Bunu hatırımızda tutmamız lazım. İnönü Vakfı’na, Başkanımız Abdül Batur şahsında Konak Belediyesi’ne böyle bir etkinliğini düzenledikleri için gönülden teşekkürlerimi sunuyorum” diye konuştu. Nehrozoğlu, Lozan’ın gelecek nesillere mutlaka aktarılması gerektiğini de vurguladı.
100 yıl öncesine götüren sergi
Lozan’ın 100. yıldönümü kutlamaları kapsamında, İsmet İnönü Anı Evi ve Kitaplığı’nın bulunduğu sokakta açılan sergide ise Atatürk ve İsmet İnönü fotoğrafları ile Lozan Konferansı’na ait, o dönem yayımlanmış karikatürler, gazete ve dergi bültenleri, konferans fotoğrafları yer aldı. Lozan Konferansı karikatüristlerinden Emery Kelen ile Alois Derso’nun karikatürlerinin de bulunduğu sergi, 26 Temmuz-31 Ağustos tarihleri arasında Konak Belediyesi Karikatür Müzesi’nde sergilenecek. Konak Belediyesi Lozan’ın 100. yaşını, 26 Temmuz’da İzmir Agorası’nda verilecek klasik müzik konseriyle de kutlayacak.
