Güneydoğu Asya’da haftalardır tırmanan sınır geriliminde kritik bir eşik aşıldı. Tayland ile Kamboçya, üç gündür devam eden yoğun müzakerelerin ardından çatışmaların geçici olarak durdurulması konusunda anlaşmaya vardı. Taraflar arasında 72 saatlik şartlı ateşkes ilan edildi.
72 saatlik ateşkes resmen yürürlükte
Tayland Savunma Bakanı Natthaphon Nakrphanit ile Kamboçya Savunma Bakanı Tea Seiha, Tayland’ın Chanthaburi eyaletindeki sınır kontrol noktasında ateşkes anlaşmasını imzaladı. Yerel saatle 12.00 itibarıyla yürürlüğe giren ateşkesin, sahadaki askeri hareketliliği durdurmayı amaçladığı bildirildi.
ASEAN gözlemci heyeti süreci izleyecek
Tayland Savunma Bakanı Natthaphon Nakrphanit, ateşkesin uygulanmasının ASEAN bünyesinde oluşturulan bir gözlemci heyeti tarafından takip edileceğini açıkladı. Taraflar arasında doğrudan koordinasyon mekanizmasının da devreye sokulacağı belirtilirken, sahadaki ihlallerin anlık olarak raporlanacağı vurgulandı.
Ateşkesin şartları netleşti
İmzalanan anlaşmaya göre, ateşkes süresince sınır hattındaki tüm askeri faaliyetler durdurulacak. Mevcut birlikler bulundukları pozisyonları koruyacak, yeni birlik ve askeri teçhizat sevkiyatı yapılmayacak. Ayrıca sivillerin ve sivil altyapının kesinlikle hedef alınmaması konusunda mutabakata varıldı.
Tahliyeler, mayın temizliği ve sivillerin dönüşü
Ateşkes maddeleri arasında, çatışmalar nedeniyle tahliye edilen sivillerin güvenli şekilde evlerine dönebilmesi, sınır hattında mayın temizleme çalışmalarının ortaklaşa yürütülmesi ve bölgedeki güvenliğin kademeli olarak yeniden tesis edilmesi de yer aldı. Bu başlıkların, insani krizin hafifletilmesi açısından hayati önemde olduğu ifade edildi.
18 Kamboçyalı asker için kritik madde
Anlaşmaya göre, 72 saatlik ateşkes ve gözlem sürecinin sorunsuz ilerlemesi halinde Tayland yönetimi, Temmuz ayındaki çatışmalardan bu yana elinde tuttuğu 18 Kamboçyalı askeri personeli iade edecek. Uzmanlar, bu adımın ateşkesin kalıcılığı açısından belirleyici olabileceğine dikkat çekiyor.
Aylar süren çatışmalar ağır bilanço bıraktı
İki ülke arasında Aralık ayında yeniden alevlenen sınır çatışmaları, ciddi can kayıplarına ve büyük bir insani krize yol açtı. Tayland tarafı 23 asker ve 15 sivilin yaşamını yitirdiğini açıklarken, Kamboçya İçişleri Bakanlığı 31 sivilin hayatını kaybettiğini, 93 sivilin ise yaralandığını duyurdu. Kamboçya, askeri kayıplara ilişkin resmi bir veri paylaşmadı.
700 bini aşkın sivil yerinden edildi
Çatışmaların başlamasından bu yana her iki ülkede de 700 binden fazla sivilin evlerini terk etmek zorunda kaldığı bildirildi. Bölgedeki geçici kamplarda yaşayan sivillerin durumu, uluslararası insani yardım kuruluşlarının da gündeminde yer alıyor.
Bitmeyen sınır anlaşmazlığı
Tayland ve Kamboçya, 817 kilometrelik kara sınırlarının bazı kesimlerinde uzun yıllardır egemenlik ihtilafı yaşıyor. Bu anlaşmazlık, geçmişte de benzer şekilde dönemsel çatışmalara ve silahlı gerilimlere sahne olmuştu. Son ateşkesin, kalıcı bir çözüm sürecine zemin hazırlayıp hazırlamayacağı ise önümüzdeki günlerde netlik kazanacak.