Kene ve böcek ısırmalarının yaz aylarında artması, bu konuda gerekli tedbirlerin alınmasını zorunlu hale getiriyor. Kene ve böcek ısırmalarının sağlık üzerindeki olası etkilerini en aza indirmek için dikkat edilmesi gereken önlemler konusunda uzmanlardan önemli bilgiler alındı. Prof. Dr. Fışgın ve Dr. Öğr. Üyesi Pultar, kene ve böcek ısırmalarına karşı alınacak önlemleri şu şekilde sıraladı:
- Giysi Seçimi: Açık renkli, uzun kollu ve uzun paçalı giysiler giyilmesi, kene ve böceklerin ciltle doğrudan temasını azaltır. Çorapların pantolon üzerine çekilmesi de etkili bir koruma sağlar.
- Koruyucu Ürünler: Permetrin ile işlenmiş giysiler ve DEET içerikli sinek-böcek kovucular kullanılması önerilir. Açık alandan döndükten sonra duş almak ve giysileri yüksek ısılı kurutucuda temizlemek önemlidir.
- Deri Kontrolü: Kenelerin sıkça tercih ettiği ince deriler (kulak arkası, diz eklemi arkası) düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Kene ve böcek ısırıklarının sağlık üzerindeki etkileri
Uzmanlar, kene türlerinin bazı mikroorganizmaları taşıyabileceğini ve hastalıklara neden olabileceğini belirtti. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), Lyme hastalığı ve Tularemi gibi hastalıklar, bazı kene türlerinin insanlara bulaştırabileceği mikroorganizmalar arasında yer alıyor. Sinek ve böcek ısırıkları genellikle hafif reaksiyonlara neden olurken, bazı durumlarda şiddetli reaksiyonlar ve enfeksiyonlar görülebilir.
Ne zaman doktora başvurulmalı?
Her kene ısırığında hastaneye başvurmak gerekmeyebilir. Ancak, kene çıkarılamadığında veya kenenin başı deride kaldığında sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Ayrıca, ateş, halsizlik, bulantı, kusma gibi belirtiler görüldüğünde doktora gidilmelidir. Atopik bireyler ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, böcek ısırıklarına karşı daha hassas olabilir.
İlk yardım ve müdahale
Kene çıkarılırken dikkatli olunmalı ve bölge antiseptik solüsyon ile temizlenmelidir. Sinek ve böcek ısırıklarında su ve sabunla yıkama, ardından buz veya soğuk kompres uygulaması yapılmalıdır. Kaşıntıyı azaltmak için kaşımaktan kaçınılmalıdır.
Ateş ve sistemik reaksiyonlar
KKKA riski taşıyan bölgelerde kene ısırması durumunda, ateş takibi yapılmalı ve 14 gün boyunca belirtiler gözlenmelidir. Sistemik reaksiyonlar, anafilaksi gibi ciddi belirtiler gösteriyorsa, acilen hastaneye başvurulmalıdır. Anafilaksi hayatı tehdit eden bir durumdur ve adrenalin oto-enjektörleri kullanılabilir. Risk grubundaki bireylerin adrenalin oto-enjektörlerini bulundurması hayati önem taşır.