İzmir'de terk edilmiş bir verem hastanesi olduğunu biliyor muydunuz? İzmir'in Karşıyaka ilçesinde bulunan Yamanlar Dağı yüksekliklerinde bulunan terk edilmiş hastane tüyler ürperten geçmişiyle büyülemeye devam ediyor. İzmir'in Yamanlar Dağı'nda yükselen sanatoryum, veremle mücadelede önemli bir rol oynamış, ancak zamanla terk edilerek bir modern mimarlık mirası haline gelmiştir. Peki, bu yapının hikayesi nedir ve neden terk edilmiştir?
Verem Hastanesi neden terk edildi?
20. yüzyılın başlarında verem, dünya genelinde olduğu gibi Türkiye'de de önemli bir sağlık sorunu haline gelmişti. Bu nedenle, hastaların tedavi görebileceği sanatoryumlar inşa edildi. Yamanlar Sanatoryumu da bu amaçla 1950'li yıllarda inşa edildi. Ancak, tıbbi gelişmeler ve yeni tedavi yöntemlerinin keşfiyle birlikte verem hastalığı büyük ölçüde kontrol altına alındı. Bu durum, sanatoryumların işlevini yitirmesine ve terk edilmesine yol açtı.
Verem Hastanesi'nin diğer adı nedir?
Yamanlar Sanatoryumu, aynı zamanda "Karşıyaka Yamanlar Dağı Verem Savaş Derneği Kampı" olarak da bilinmektedir. Bu isim, yapının hem konumunu hem de veremle mücadeledeki rolünü yansıtmaktadır.
Verem hastanesi ne zaman yapıldı?
Yamanlar Sanatoryumu'nun yapımına 1950'li yıllarda başlanmıştır. Mimar Akif Kınay tarafından tasarlanan yapı, dönemin modern mimarlık anlayışını yansıtan özelliklere sahiptir. 1960'larda verem hastalığının büyük ölçüde tedavi edilebilir olması sebebiyle Kızılay’a devredilerek otel olarak işletilmeye başlanmıştır. Yamanlar Kampı’nın dinlenme mekânı olma özelliği de ön plana çıkmıştır.
Yamanlar Sanatoryumu, sadece bir sağlık yapısı değil, aynı zamanda bir dönemin tanığı ve modern mimarlığın önemli bir örneği olarak da dikkat çekmektedir. Günümüzde, bu tarihi mirasın korunması ve yeniden işlevlendirilmesi için çalışmalar sürdürülmektedir.
Türkiye'de ilk verem hastanesi nerede açıldı, neden kapatıldı?
Türkiye'nin ilk verem hastanesi, 1924 yılında İstanbul'da Heybeliada Sanatoryumu adıyla kurulmuştur. Ancak, deniz yoluyla ulaşımın zorluğu ve yeterli hasta sayısına ulaşılamaması gibi nedenlerle hastane kapatılmıştır.