Son Mühür - Osman Günden / Türkiye, uluslararası etkileşimlerin ve küresel dinamiklerin etkisiyle emek piyasasını yeniden şekillendiriyor. Turizm sektöründe yapılan yeni düzenlemeler, hem yerli istihdamı koruyarak hem de uluslararası emek gücünü çekerek Türkiye’nin küresel rekabette geri kalmaması hedefleniyor. Bu bağlamda, Türkiye’nin turizm sektöründe önemli bir gelişme yaşandı. Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Yönetim Kurulu Üyesi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Uzmanı Dr. Settar Kaplan, turizm alanındaki yeni düzenlemeleri ve bu düzenlemelerin sektöre olan etkilerini değerlendirdi.
Dr. Kaplan, yaptığı açıklamada, “Turizm alanında 10 Türk işçi çalıştıran turizm işletme belgeli tesisler, artık diledikleri kadar yabancı personel istihdam edebilecekler” dedi. Kaplan’ın açıklamalarına göre, bu yeni düzenleme ile birlikte, turizm sektöründeki işletmelerin ihtiyaç duyduğu nitelikli personeli temin etme konusunda önemli bir adım atılmış olacak.
Turizmcinin nitelikli personel alımı kolaylaşacak
Dr. Kaplan, söz konusu düzenlemelerin hem uluslararası emek gücünün ülkeye kazandırılmasını sağlamak hem de Türkiye’nin küresel rekabette geri kalmaması açısından önemli olduğunu belirtti. Kaplan, “Bu güncellemeler özünde, Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu emek gücünün, önce kendi insan kaynaklarımızdan temin edilmesini öngörüyor. Ancak kendi insan kaynaklarımız yetersiz kaldığı durumlarda, uluslararası emek gücünün tamamlayıcı etkisinden yararlanılması tasarlanıyor. Türkiye, bir taraftan yerli istihdamı korurken, diğer taraftan yetkin uluslararası emek gücünü ülkeye yönlendirmeyi hedefliyor” dedi. Ayrıca, Kaplan, yıllardır turizm alanında nitelikli personel yetiştirilmesiyle ilgili çeşitli projeler hazırladıklarını ve Endonezya, Bali, Kırgızistan gibi ülkelerden üç yıl eğitim almış turizm personelini Türkiye’deki turizm tesisleriyle buluşturduklarını vurguladı.
Kaplan, Türkiye’ye çekilen yabancı iş gücünü sağlamlaştırmak amacıyla Uluslararası Çalışma Ruhsatı kriterlerinde de bazı değişiklikler yapıldığını söyledi ve bu değişiklikleri şöyle sıraladı:
1. Yüksek ciro yapan işletmelere yönelik istihdam şartı muafiyeti
Net ciro tutarı 50 milyon TL’yi aşan işyerleri, 5 yabancı çalışan istihdam ederken yerli emek gücü oranına riayet etmek zorunda kalmayacak. Düzenleme, büyük işletmelere daha fazla esneklik tanıyacak ve yabancı iş gücünün daha serbest bir şekilde istihdam edilmesini sağlayacak.
2. Nitelikli yatırımcılara yönelik teşvikler
100 bin dolar ve üzeri sermaye payı olan yabancı yatırımcılar, istihdam şartı muafiyetinden yararlanacak. Düzenleme, Türkiye’yi yüksek teknoloji gerektiren işler ve büyük yatırımcılar için cazip hale getirecek. Dr. Kaplan, bu düzenlemeyle birlikte Türkiye’nin, özellikle teknoloji odaklı yatırımlar konusunda daha fazla uluslararası ilgiyi çekmeyi amaçladığını belirtti.
3. Turizm ve sağlık turizmi endüstrileri için esneklikler
Turizm endüstrisinde faaliyette bulunan ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) tarafından aranan koşulları karşılayan iş yerlerinde, uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacak yabancılar için istihdam şartı aranmayacak. Ancak, en az 10 Türk vatandaşı çalıştırılması şartı getiriliyor. Aynı esneklik, sağlık turizmi alanında faaliyet gösteren ve yetkilendirilmiş aracı kuruluşlar için de geçerli. Bu alanda, en fazla 5 yabancı için istihdam ve mali yeterlilik şartları aranmayacak.
4. Bilişim endüstrisi: İstihdam kolaylıkları
Bilişim endüstrisinde faaliyette bulunan şirketlerde çalışacak yabancılar için de istihdam ve mali yeterlilik şartları kaldırıldı. Düzenleme, teknoloji sektöründe faaliyet gösteren firmaların uluslararası yetenekleri Türkiye’ye çekmelerini daha kolay hale getirecek.
5. Ev hizmetlerinde kolaylık
Ev hizmetlerinde, özellikle çocuk, engelli veya yaşlı bakımı ile hasta refakati gibi işlerde çalıştırılacak yabancı çalışanlar için işverenlerin yabancı istihdamı için gelir seviyesini belgelemeleri gerektiğinde, aile bağı bulunan diğer kişilerin gelirlerinin de dikkate alınacağı bir uygulamaya geçildi. Düzenleme, yabancı çalışanların bu alanda daha rahat bir şekilde istihdam edilmelerini sağlayacak.
6. Türkiye TechVisa programı
Türkiye, teknoloji alanındaki kritik uzmanlıklara sahip yetenekleri ülkeye çekmek amacıyla yeni bir program başlatıyor. Program, Türkiye’nin teknoloji sektöründeki rekabet gücünü artırmayı ve kritik iş gücünü ülkeye kazandırmayı amaçlıyor.
7. Kayıtlı istihdamı artırma hedefi
Uluslararası emek gücüyle ilgili düzenlemelerin en önemli hedeflerinden birinin kayıtlı istihdamın artırılması olduğu belirtiliyor. Son beş yıl içinde üç yıl yasal olarak Türkiye’de kalan yabancılar için istihdam ve mali yeterlilik şartlarında kolaylıklar sağlandı. Değişiklik, hem yabancı iş gücünün daha düzenli bir şekilde kayıt altına alınmasına hem de emek piyasasında daha düzenli bir yapı oluşturulmasına olanak tanıyacak.
