İklim krizinin tarım üzerindeki baskısı her geçen yıl artarken, Türkiye’nin en köklü gübre üreticilerinden GÜBRETAŞ, değişen şartlara uyum sağlayacak yeni ürünlere yöneliyor. GÜBRETAŞ Genel Müdürü Aytaç Onkun, iklim değişikliğinin çiftçilerin üretim davranışlarını doğrudan etkilediğini vurgulayarak, “Artık sadece verim değil, sürdürülebilirlik ve iklime dayanıklılık da öncelik olmalı.” ifadelerini kullandı.
“Kuraklık çiftçinin alışkanlığını bile değiştiriyor”
Onkun, son yıllarda Türkiye’nin farklı bölgelerinde yaşanan kuraklık, aşırı yağış ve don olaylarının tarımsal üretimde ciddi kayıplara yol açtığını belirtti. Su kaynaklarının azalmasıyla birlikte hem ürün kalitesinde hem de rekoltede düşüşler yaşandığını söyleyen Onkun, şu değerlendirmede bulundu:
“Su olmayınca üretimde hem kalite hem de verim düşüyor. İklim değişikliği, kuraklık veya mevsimlerin kayması çiftçilerimizin alışkanlıklarını etkiliyor. Bazı dönemlerde çiftçiler gübre kullanımını erteliyor ya da daha az miktarda kullanıyor. Bu da bitkinin ihtiyacı olan besin dengesini bozuyor.”
1952 yılında tarımsal kalkınmayı desteklemek amacıyla kurulan GÜBRETAŞ’ın, 1993’te Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği’nin hisseleri devralmasıyla kamu statüsünden çıktığını hatırlatan Onkun, şirketin tamamen özel hukuk hükümlerine tabi olduğunu belirtti.
“Yeni gübre çeşitleri iklimle uyumlu olacak”
Geleceğe dönük hedeflerini anlatan Onkun, iklim değişikliğinin etkilerinin artacağı öngörüsüyle bitki besleme ürünlerinde çeşitliliği artırmaya odaklandıklarını söyledi:
“İklim değişikliği gelecekte daha baskın olacak. Buna karşı, iklimle uyumlu gübre çeşitlerinin geliştirilmesi şart. Biz de bu doğrultuda Ar-Ge çalışmalarımızı yoğunlaştırdık. Bitki besleme tarafında üretimi artırmak için ciddi çaba sarf ediyoruz.”
Türkiye genelinde 8 bölge müdürlüğü aracılığıyla çalışan ziraat mühendislerinin her yıl çiftçileri ziyaret ederek teknik danışmanlık sunduğunu aktaran Onkun, GÜBRETAŞ’ın hem üretim hem de tedarik zinciriyle çiftçinin yanında olduğunu belirtti.
“Üretemediğimiz gübreyi dışarıdan sağlıyoruz”
Şirketin asıl amacının Türk çiftçisine kaliteli, uygun fiyatlı ve sürdürülebilir gübre ulaştırmak olduğunu vurgulayan Onkun, üretim tesislerinde NPK tipi gübrelerin üretildiğini ancak üretim hattında bulunmayan ürünlerin yurt içinden ve dışından tedarik edildiğini söyledi.
“Üretemediğimiz ama çiftçinin ihtiyacı olan gübreleri mutlaka tedarik edip ulaştırmalıyız. Bu, bizim varlık nedenimiz.”
“Yüzde 95’lik zam sektöre uygun değil”
İşveren adına KİPLAS ile işçiler adına Petrol-İş Sendikası arasında süren toplu iş sözleşmesi sürecine de değinen Onkun, sendikanın yüzde 95 oranındaki ücret artışı talebinin sektör gerçekleriyle örtüşmediğini ifade etti:
“Bu oranı uygulamak doğrudan gübre fiyatlarına yansır. Biz, makul ve sürdürülebilir bir çözümü diyalog yoluyla bulacağımıza inanıyoruz.”
GÜBRETAŞ’ın, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemeleri çerçevesinde faaliyetlerini sürdürdüğünü ve her dönem bağımsız denetimden geçtiğini hatırlatan Onkun, “Şeffaflık ve hesap verebilirlik bizim için öncelikli.” dedi.