Son Mühür/Gamze Eskiköy- Urla Belediyesi’nde kamu kaynaklarının kullanımıyla ilgili yeni bir tartışma gündeme geldi. Belediye’nin hakim hissedarı olduğu URİT A.Ş.’ye ait araçların, herhangi bir ihale süreci ya da resmi sözleşme olmaksızın belediye birimlerine tahsis edildiği ortaya çıktı. Söz konusu araçların müdürler tarafından makam aracı olarak kullanıldığı ve akaryakıt giderlerinin ise doğrudan belediye bütçesinden karşılandığı tespit edildi. Konuya ilişkin ilk tepki, AK Parti Urla Belediye Meclis Üyesi Ümit Arslan’dan geldi.
URİT A.Ş. araçları belediye müdürlüklerine tahsis etti
Urla Belediyesi’nin hakim hisse sahibi olduğu URİT Urla İnşaat Turizm İnsan Kaynakları Sanayi Ticaret Ltd. Şti.’ne kayıtlı 35 ULH 51 ve 35 ADD 229 plakalı araçların, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nda öngörülen herhangi bir ihale ya da satın alma yöntemi kullanılmadan Temizlik İşleri ve Fen İşleri Müdürlüklerine tahsis edildiği belirlendi.
Belediye ve şirket arasında bu araçlara ilişkin herhangi bir sözleşme yapılmadığı, buna rağmen araçların kullanımda olduğu ve tüm akaryakıt giderlerinin belediye bütçesinden karşılandığı ifade edildi.
Şirketin araçları bedelsiz verildi, kiralama yoluna gidildi
Belediyeye ait olmayan, şirket adına kayıtlı araçların bedelsiz olarak belediyeye tahsis edilmesi sonucu, URİT A.Ş.’nin kendi araçlarını kullanamadığı ve ihtiyaçlarını dışarıdan kiralama yoluyla karşıladığı ortaya çıktı. Bu durum, şirketin öz kaynaklarının devre dışı bırakıldığı ve mali açıdan zarara uğratıldığı yönünde değerlendirmelere yol açtı.
Yasal çerçeveye uygunluk sorgulanıyor
5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 60. ve 67. maddeleri ile 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ve 237 Sayılı Taşıt Kanunu’nda, kamu hizmeti kapsamında kullanılacak araçların edinimi, kiralanması ve kullanımı açık şekilde düzenleniyor.
Özellikle “Gelecek Yıllara Yaygın Hizmet Yüklenmeleri” başlıklı maddeye göre, araç kiralama işlemlerinin belediye meclis kararıyla ve ihale yöntemiyle gerçekleştirilmesi gerekiyor. Ayrıca, “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller” doğrultusunda bu tür edinimlerin bütçede öngörülen ödenekler çerçevesinde yapılması zorunlu kılınıyor.
Makam aracı kullanımı yasal mı?
Tahsis edilen araçların, Temizlik İşleri ve Fen İşleri Müdürleri tarafından makam aracı gibi kullanıldığı belirtiliyor. Ancak 237 Sayılı Taşıt Kanunu’nun “Taşıt verilecekler” başlıklı 4. maddesinde, bu müdürlüklerin makam aracı tahsisine uygun görev gruplarında yer almadığı ifade ediliyor.
Aynı Kanun’un 16. maddesi ise, görev veya mevki kapsamında olmaksızın makam aracı kullanımına izin veren ya da bu araçlardan yararlanan kişilere bir yıla kadar hapis cezası ve oluşan kamu zararının tazmini yönünde hükümler içeriyor.
Denetim ve sorumluluk değerlendirmesi
5393 Sayılı Belediye Kanunu gereği, belediye başkanı hem belediyenin hem de bağlı şirketlerinin en üst amiri konumunda bulunuyor. Bu nedenle araç tahsisi süreci, sözleşmesiz kullanım, kamu kaynaklarından karşılanan yakıt giderleri ve şirketin mali kayıpları gibi başlıklarda, idari ve hukuki sorumlulukların kapsamı da değerlendirme konusu oluyor.
