Son Mühür/ Gamze Eskiköy- İzmir’in Aliağa ilçesinde çevreye ve halk sağlığına zarar verdiği gerekçesiyle tartışmalara neden olan termik santral için kritik bir gelişme yaşandı. Anayasa Mahkemesi ve İzmir 5. İdare Mahkemesi’nin iptal kararlarına rağmen çalışmaya devam eden santral, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından mühürlendi. Ancak hukukçular ve çevre aktivistleri, Bakanlığın mahkeme kararlarını derhal uygulaması ve santralin tamamen kapatılması gerektiğini vurguluyor.
Mahkeme kararına rağmen çalışmaya devam edildi
Anayasa Mahkemesi’nin 2023’te hak ihlali tespit etmesine ve İzmir 5. İdare Mahkemesi’nin 2024 yılında tüm ÇED olumlu kararlarını iptal etmesine rağmen santral çalışmaya devam etti, karar uygulanmadı. Hukukçular ve çevre aktivistleri, yetkililerin Anayasa’nın 138. maddesi gereği mahkeme kararlarını gecikmeksizin uygulaması gerektiğini belirtti.
İzmir 5. İdare Mahkemesi’nin verdiği ÇED iptal kararı 5 Şubat’ta Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na tebliğ edildi. Ancak, mahkeme kararının uygulanması beklenirken şirketin yeni ÇED raporu ile başvurusu üzerine 14 Şubat’ta Bakanlık bünyesinde İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplandı ve raporu uygun bularak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na iletti.
“Bilimle, aklımızla alay eden bu ÇED raporu kabul edilemez”
Av. Arif Ali Cangı: "Termik santralın kül ve cüruf atıkları, Anayasa Mahkemesi'nin ihlal kararına yol açtı, ihlal kararından sonra İzmir 5. İdare Mahkemesi’nin iptal kararının gerekçesini oluşturdu. Termik santral atıklarının insan ve çevre sağlığı için büyük bir tehdit oluşturduğu bilimsel olarak tartışmasızdır. Buna rağmen 2009/7 sayılı genelgeyle alelacele düzenlenen ÇED raporunda termik santral atıkları için tehlikesiz endüstriyel atık dendi. Bilimle, hukukla, aklımızla alay eden bu ÇED raporu kabul edilemez. ÇED olumlu kararı iptal edilen Aliağa Termik Santrali, diğer izin ve ruhsatları geri alınarak derhal kapatılmalıdır” dedi.
“Zeytinimize, üzüm bağımıza zarar veriyor”
Foça’da Aliağa Termik Santrali’nden etkilenen bölgelerden biri olan Yeniköy’de, mahalle muhtarı Hasan Ercan, santralin çevreye verdiği zarara dikkat çekti. Ercan, zeytinlikler ve üzüm bağlarının olumsuz etkilendiğini belirterek, yıllardır yaşadıkları çevre kirliliğinin daha da artmasını istemediklerini vurguladı.
“Kanser vakaları yaygın”
Bölgedeki hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki etkilerine dikkat çeken Özgür Kütükçü ise, birçok ailede kanser vakalarının yaygın olduğunu belirtti. Yetkililerin kirlilik seviyelerine dair şeffaf bir açıklama yapmadığını dile getiren Kütükçü, Meclis’e verilen soru önergelerine rağmen kamuoyuna net verilerin sunulmadığını söyledi.
“Göz yuman yetkililer hakkında da cezai işlem uygulanması gerekiyor”
Santralin hukuki süreçlere rağmen faaliyet göstermeye devam etmesine tepki gösteren EGEÇEP’den Avukat İpek Sarıca, yetkililerin mahkeme kararlarını 7 Mart’a kadar uygulaması gerektiğini ifade etti. Bakanlığın, santralin yeni ÇED başvurusuna olumsuz görüş bildirmesi gerektiğini savunan Sarıca, ayrıca, hukuka aykırı şekilde santralin faaliyet göstermesine göz yuman yetkililer hakkında da cezai işlem uygulanması gerektiğini dile getirdi.
