Son Mühür- 17 Mayıs’da MW Phokaia Beach Resort/Foça’da ETİK’in (Ege Turistik İşletmeler Ve Konaklamalar Birliği) düzenlediği toplantıda, Türkiye’nin ve Ege’nin turizmdeki yeri üzerine değerlendirmeler yapıldı.
Araştırmacı Erol Karabulut, Kırılan filiz İzmir sunumunda yapılmış olan Turizm İstatistiklerini bize tek tek açıkladı. Eğer sektörden biri değilseniz, bu verilerle benim gibi ilk defa karşılaştıysanız, ülkemizde turizmin nasıl zaman içinde hırpalandığını görüp üzülüyorsunuz. 81 ili olan memleketin sadece 3 şehri turizmde ciddi anlamda pay sahibi. Ne kadar acıklı değil mi? Antalya, İstanbul, Muğla.
Yani Türkiye turizmi bir kez daha rekor kırdı cümlelerine bakıp keyfimiz yerine hiç gelmesin. Turizm konusunda müthiş bir potansiyeli olan ülkemiz sadece üç şehrin gölgesinde! Yıllardır konuştuğumuz nitelikli turist ve turizm cümleleri deniz, kum, güneş, her şey dahil dörtgeninde sıkışmış durumda! Yatak kapasitesinin fazla olması turizmden gerekli payı almamızı sağlamıyor maalesef. Zira Turizm yalnızca gelen sayısıyla değil, ülkeye nasıl yayıldığıyla ölçülür.
Peki Egeli turizmci bu tablo karşısında nasıl derseniz… Yalnız ve umutlu. Yalnız çünkü yerel yönetimler maalesef gereken desteği hiçbir zaman tam olarak vermiyor. Seçilen her yeni belediye başkanına dertlerini ve elbette çözüm yollarını anlatmaya çalışıyorlar. İnatla ve ısrarla! Anlayacağız İzmir bu konuda da yalnız bırakılmış.
Turizmciler umutlu… İzmir’de turizm nasıl ve ne yöne gelişmeli, nitelikli büyüme nasıl olur, yeni jenerasyon için yeni turizm, İzmir nüfusu kadar turist nasıl çekebiliriz, sürdürülebilir turizm için neler yapılmalı, çevresel felaketlerin İzmir’e etkisi… Gibi konular toplantı boyunca konuşulan konular.
İzmirli turizmciler, Cemil Tugay’ın aksine İzmir’in kongre turizmi konusunda öne çıkmasını, direk uçuşların arttırılmasını, Çeşme’nin bir kültür sanat merkezi olmasını, Dinlenme, Kültür, Spor, Din (İnanç), Sağlık konularında öne çıkabilecekleri adımların atılması için destek bekliyorlar.
Elimizde hala şans var.
Çünkü Türkiye yalnızca Antalya’dan, İstanbul’dan ibaret değil.
Yüzde 12'den yüzde 3'e gerileme
Toplantıda sunulan rapora göre, İzmir’in 1990’lı yıllarda yüzde 12 olan turizmden aldığı pay, bugün yüzde 3 seviyesine kadar düştü. Türkiye'nin toplam turizm gelirinin büyük kısmı İstanbul, Antalya ve Muğla üçgeninde toplanıyor. Kalan 78 il, yalnızca yüzde 20’lik bir pay alabiliyor.
Kayıt dışı konaklama verileri bozuyor
Araştırmacı Erol Karabulut’un ifadeleriyle, “asıl rekor, dengesizlikte kırılıyor.” Turistlerin önemli kısmı otellerde değil, evlerde konaklıyor. Bu durum özellikle İzmir’de yaygın. Resmi veriler azalsa da, şehre gelen turistin ekonomik katkısı da aynı oranda düşüyor.
Sadece rakamlar değil, İtibar da kaybediliyor
Rapor, tesis doluluk oranları, geceleme fiyatları, döviz geliri, kongre turizmi, kruvaziyer gemi yolcuları gibi pek çok alanda İzmir’in ciddi irtifa kaybettiğini ortaya koyuyor. 2025 yılına da kötü bir başlangıç yapıldığı, özellikle Avrupa ve İngiltere pazarlarından gelen turist sayısının azaldığı belirtiliyor.
“Turizmdeki bu tablo kabul edilemez”
ETİK Başkanı ve TÜROFED Başkan Yardımcısı Mehmet İşler, sunumun ardından yaptığı değerlendirmede İzmir’in yıllardır potansiyelinin altında kaldığını vurguladı. “Biz Antalya gibi 20 milyon turist hedeflemiyoruz. İzmir’in 5 milyonluk nüfusu kadar turist gelmesini istiyoruz, ama bu bile gerçekleşemiyor” dedi.
Mehmet İşler, Çeşme Turizm Projesi’nin siyasete kurban edildiğini ifade etti. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın “turizm odaklı bir kent hedeflemediğini” söylemesini ise “talihsiz” olarak değerlendirdi. “Turizm yerel yönetimlerin liderliğinde gelişir” diyen İşler, belediyeleri vizyon geliştirmeye çağırdı.
İzmir için partiler üstü strateji şart
Hazırlanan raporun temel amacı, kentin düşen turizm performansını görünür kılmak ve karar vericileri harekete geçirmek. Sektör temsilcileri, İzmir’in yeniden bir turizm kenti olabilmesi için uzun vadeli, partiler üstü bir stratejiye ihtiyaç olduğunu vurguladı.
