Son Mühür/ Merve Turan - Buca Belediyesi, Kuzey Makedonya’daki Türklerin 1944 yılından bu yana sürdürdüğü Türkçe eğitim mücadelesini ve bu alanda kazanılan hakları ele alan anlamlı bir söyleşiye ev sahipliği yaptı. Kuzey Makedonya’daki soydaşlar tarafından kutlanan 21 Aralık Türkçe Eğitim Günü, Buca Belediyesi Meclis Salonu’nda düzenlenen programla anıldı.
Geniş katılım sağlandı
Oğuz Erbatu’nun moderatörlüğünü üstlendiği söyleşinin konuşmacısı, Dokuz Eylül Üniversitesi Emekli Türk Dili Okutmanı Faruk Gezgin oldu. Etkinliğe CHP İzmir İl Başkan Yardımcısı Nazım Cihan’ın yanı sıra Gültepe Makedonya Göçmenleri Derneği, Mak-Göç, Buca Genç Rumeli Kanatlar Derneği, Buca Selanik ve Balkan Muhacirleri Derneği, İzmir Çağdaş Balkan Kadınlar Derneği ile Balkan Strateji Geliştirme ve İşbirliği Derneği temsilcileri, belediye meclis üyeleri ve çok sayıda Bucalı katıldı.
Türkçe eğitimin dünden bugüne yolculuğu
Konuşmacı Faruk Gezgin, Kuzey Makedonya’daki Türkçe eğitimin tarihsel gelişimini istatistiklerle değerlendirdi. Gezgin’in paylaştığı verilere göre, 1944–1945 yıllarında 60 okulda yaklaşık 6 bin öğrenci ve 157 öğretmenle başlayan Türkçe eğitim, 2015–2016 döneminde 66 okulda 624 sınıfta 6 bin 24 öğrenci ve 486 öğretmene ulaştı. 2022–2023eğitim-öğretim yılında ise 63 okulda 424 sınıfta 6 bin 949 öğrenci ve 785 öğretmenle Türkçe eğitim sürdürüldü.
“Balkan köylerinde Türkçe okullar açılmalı”
Gezgin, özellikle Türk nüfusun yoğun yaşadığı köylerde en azından 5. sınıfa kadar Türkçe eğitim veren ilkokulların açılmasının büyük önem taşıdığını vurguladı. Bu konuda halkın gösterdiği fedakârlığa Aşağı Koliçan köyünden örnek veren Gezgin, çocukların merkezdeki Makedon okullarına yönelmesi nedeniyle Tepeüz İlköğretim Okulu’nun kapanma tehlikesi yaşadığını, bunun üzerine ailelerin kendi imkânlarıyla tuttukları minibüslerle çocuklarını Üsküp’e taşıyarak eğitimin devamını sağladığını anlattı.
“Yasal hak var, mücadele şart”
Kuzey Makedonya yasalarında yer alan “150 haneyi aşan köylerde okul açma hakkı”nın Türk ve Boşnak toplumu açısından kritik önemde olduğunu belirten Gezgin, Batı Makedonya’da bu koşulları sağlayan çok sayıda köy bulunmasına rağmen okul açılmasının engellendiğini söyledi. Gezgin, ekonomik zorluklara rağmen noter aracılığıyla imza toplanarak Türk-Boşnak köylerinde en az beş yıllık ilkokullar açılması için mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı.