Son Mühür/Merve Turan- Son Mühür TV'de Sıcak Bakış programına konuk olan Prof. Dr. Kürşad Kutluk inme, demans, migren ve Alzheimer konularında Tunç Erciyas'ın sorularını yanıtladı.
Sağlıklı yaşam için sekiz esasa dikkat edin!
Prof. Kürşad Kutluk, beyninizi ve kalbinizi koruyun diye öğüt vererek, beyin sağlığınız için önerileri şöyle özetledi.
"Davranışla ilgili tavrımızı düzeltmek ve yaşamsal parametrelere dikkat etmek lazım. Bunun için, asla sigara içmeyin. Sigara içilen yerde durmayın. Egzersiz yapmak, kilo almamak önemli, sağlıklı beslenmek ve uyku. Unutkanlık çok kötü bir şey değil aslında lüzumsuz bilgileri unutmak lazım. Bunlar beynimizi yorar.
Uykuda her öğrendiğim zaman küçük küçük sentezlenen proteinler çöpçüler vasıtasıyla temizleniyor. Yıkılıyor gidiyor. Bu da iyi bir uyku ile sağlanıyor. Uyku uyumazsak, bu proteinler temizlenmezse Alzheimer'a yatkınlık oluşturabiliyor. Yaşama bağlı risklerin düzelmesidir. Biyolojik olarak risklerin farkında olmak gerekiyor. Bunun için her zaman kan basıncı (tansiyon) şekeri ve kollestrolü kontrol etmemiz lazım..."
İnme nedir? Neden önemli?
Prof. Dr. Kürşad Kutluk, yeni gelişmelerle önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olan inme ve tedavi yöntemlerini anlattı.
"Beyni besleyen damarlardan birinin tıkanması sonucu ortaya çıkar. O damarın kan götürmekten sorumlu olduğu olduğu beyin dokusuna kan gitmemesi ve o dokunun hasar görmesi onunla ilgili klinik tavrın ortaya çıkmasıdır. Kalp krizine çok benzer. Kalp enfaktisü olur. Burada da beyin enfaktisü olur.
Yüzde 80 oranında tıkanma olurken yüzde 15- 20 oranında yırtılma olur o zamanda beyin kanaması olur. Önemi ise dünya genelinde ikinci ölüm, birinci sakatlık nedenidir. Dünya kongresi düzenlediğimiz yıllarda halka inmeyi şöyle tanımlardık. 'Dünyada her iki saniyede bir, biri inme geçirir. Her altı saniyede bir bir kişi inme nedeniyle ölür' Tedavideki başarılar ve risk faktörleri belirlenmesi günümüzde her 4 dakikada bir biri inme geçiriyor. 15 dakikada bir inme nedeni ile ölüyor. Sağ kalanlarında yüzde elli yedi yakını engelli olarak hayatını sürdürüyor."
İnmede yapılması gereken
"Halk arasında bilinç arttı. Ancak inme de belirtiler de ağrı olmayabilir. Kolda uyuşma olur. Gözü bulanık görür dinlenip geçeyim der. Denge bozukluğu, görme kaybı olabilir. Konuşma bozuklukları olur. Peltekleşir. Yüzün bir kısmı şarkabilir. Bir tarafa çeker. Kolları kalamayabilir. Kendi farketmese bile yanındaki fark edebilir. Yapılacak tek şey 112'yi aramaktır. Kesinlikle tansiyon ilacı verilmez. Yatırılır ve ambulans beklenir. Felç İnmenin en önemli belirtisidir."
Tansiyona dikkat!
"Kan basıncı (tansiyon) yüksekliği çok önemli, mutlaka kontrol altında tutulmalıdır. Hipertansiyon risk faktörüdür. 14-9 görmemek lazım 13-8 normaldir."
İnme geliyorum der mi?
"Bir gözde geçici görme kaybı, kolda güç kaybı gelir gidebilir. Damarın yıkanıyor gibi olup tıkanmama durumudur. Elinden traş olurken makinayı düşürmesi gibi... İhmal edilmemeli hemen acile gidilmelidir. Hemen acil servise gidilmeli uzmanlar tedavi altına almalıdır."
Tedavi yöntemleri
"İnme geçiren hasta en kısa zamanda hastaneye götürülmelidir. En yakın inme ünitesi olan hastaneye götürmek gerekir. Herhangi bir acil servise götürmek vakit kaybı olabilir."
Baş ağrısına dikkat!
"Baş ağrısı ihmal edilmemelidir. Migren krizi ile karıştırılmamalıdır. Beyin kanaması olabilir."
Demans ve Alzheimer
"Olacağı varsa olur dediğimiz hastalıklardan biri Alzheimer ama geciktirilebilir. Sanıldığı gibi sadece unutma ile başlamıyor. Davranış bozukluğu ve aşırı sinir ile başlıyor. Genç yaşta da olabilir. Demans genel tanımdır. Alzheimer onun türüdür. Birbirine geçişler görülebilir. Beslenme, spor, temiz havalarda eksersiz, zihinsel aktiviteler, sigaradan kaçınma alzheimer'dan korur. Hastalara sorumluluk verilmeli, sosyal olması sağlanmalıdır. Her unutkanlık demans değildir. "
Prof. Dr. Kürşad Kutluk kimdir?
Cerrahpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun, Nöroloji ihtisasını Hacettepe Üniversitesi'nde yaptı. Bir yıl Frankfurt Üniversitesi'nde görev aldı. Dokuz Eylül Üniversitesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi olarak 32 yıl çalıştı. Emekli oldu. Bir yıldır kendi kliniğinde beyin damar hastalıkları ve inme konusunda çalışıyor. Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği'nin iki dönem başkanlığını yaptı. Türk Nöroloji Derneği'nin Beyin Damar Hastalıkları çalışma grubunun koordinatörlüğünü yürüttü. Pıhtı çözücü tedavilerinin yaygınlaşması için çaba sarf etti. İnme Ünitesinin açılmasını sağladı. 2014 Dünya Kongresi'ne Başkanlık yaptı. 2018 Avrupa İnme Klavuzu yazarları arasında yer aldı. Halkı bilgilendirmek ve şifa vermek amacıyla çalışmalarını sürdürüyor.
