Son Mühür / Arif Enes Durak - Gelir Vergisi Kanunu kapsamında sporculara yapılan ödemeler ve sağlanan menfaatler “ücret” olarak tanımlanıyor. Ancak Türkiye’deki profesyonel sporcuların büyük bölümü net maaşla sözleşme yapıyor. Bu da vergi yükünün doğrudan kulüplerin omzuna binmesi anlamına geliyor.
Yeni düzenleme sonrası, futbolcu ve diğer sporcular için vergi oranı %40’a kadar çıkabilecek. Bu durum, özellikle kulüplerin ve sportif anonim şirketlerin mali yükünü ciddi şekilde artırıyor.
VDK raporuna göre: 5,3 milyar TL’lik kayıt dışı gelir
Vergi Denetim Kurulu (VDK), 2024 yılına ait gelir beyanlarını dijital sistemlerle analiz etti. Risk odaklı incelemeler sonucunda:
- 4.588 sporcunun gelir beyanında bulunmadığı,
- Toplamda 5,3 milyar TL’lik gelirin kayıt dışı kaldığı belirlendi.
- Bunun 3,7 milyar TL’si futbolculardan, 1,15 milyar TL’si basketbolculardan, geri kalanı ise voleybol ve diğer branşlardan kaynaklandı.
- Bu tablo, spor ekonomisinin sadece görünür sponsorluklar ve yayın gelirleriyle değil, kayıt dışı kazançlarla da büyüdüğünü ortaya koyuyor.
Vergi adaleti tartışması
Sporcular bugüne dek Geçici 72. madde kapsamında sabit stopaj oranıyla vergilendiriliyordu. Bu sistemde:
- Süper Lig seviyesindeki sporcular %20,
- Alt liglerdekiler %10 ve %5 oranında vergi ödüyordu.
Bu geçici düzenleme 2028’e kadar uzatılmış durumda. Ancak sabit oranlı stopajın “nihai vergi” olarak kabul edilmesi, yüksek gelirli sporcularda vergi adaleti tartışmalarını beraberinde getiriyor.
Yabancı sporcular için harekete geçildi
Vergi Usul Kanunu çerçevesinde 310 sporcu, “izaha davet” edildi. Bu kapsamda sporculardan, beyan dışı gelirlerini açıklamaları ve gerekirse düzeltme beyannamesi vermeleri istendi. Yabancı sporcuların sezon sonunda Türkiye’den ayrılma riski nedeniyle, kulüplerle iş birliği içinde tebligatlar hızla tamamlanmaya çalışılıyor.
Sporcularla yapılan net ücretli sözleşmelerde vergi yükü tamamen kulüplere kalıyor. Bu da:
- Kulüplerin brüt maaşın yanı sıra %40’a varan gelir vergisini de üstlenmesi anlamına geliyor.
- Artan maliyetler kulüplerin bütçesini zorlarken, sistemin sürdürülebilirliği de sorgulanıyor.
Mehmet Şimşek'ten sporculara 'gönüllülük' çağrısı
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sürece ilişkin yaptığı açıklamada, “Çok kazananların vergilendirilmesine yönelik çalışmamızda bu kez sporculara odaklandık. Tespit edilen sporcularımızın gönüllü uyum kapsamında izah vermesini ve beyanlarını düzeltmesini bekliyoruz. Aksi halde, vergiler cezalı şekilde tahsil edilecektir" dedi.