Son Mühür/ Gamze Eskiköy- İzmir’in Karaburun ilçesinde, doğa koruma alanı içinde planlanan Güneş ve Elektrik Depolama Tesisi projesine tepkiler büyüyor. Karaburun Yerel Fok Komitesi ve Karaburun Sivil İnisiyatif’in yanı sıra bölgedeki muhtarlıklar, projenin ekosistem üzerinde yaratacağı olumsuz etkileri gerekçe göstererek iptal edilmesini talep etti. Change.org üzerinden başlatılan kampanyayla kamuoyu desteği toplanırken, proje raporuna yönelik itirazlar ilgili kurumlara sunuldu.
“Güneş enerji santrallerinin de dahil olduğu enerji yatırımlarından kaçınılması şarttır”
Karaburun Yerel Fok Komitesi ve Karaburun Sivil İnisiyatif, projenin nihai raporuna dair sert yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Projenin önerildiği alan “Özel Çevre Koruma Bölgesi” içerisindedir. Alanda varlığını devam ettirdiği bilinen uluslararası anlaşmalarca (BERN, CITIES, IUCN gibi) korunan türler, flora ve fauna varlığı mevcuttur. Avrupa Birliği ve UICN çalışmalarına göre sadece koruma alanlarında değil habitat direktifine dahil türlerin yaşadığı bölgelerde rüzgar ve güneş enerji santrallerinin de dahil olduğu enerji yatırımlarından kaçınılması şarttır. Özel koruma alanları gibi önemli habitat bölgelerinde koruma için bu mesafeler arttırılarak tampon bölgeler belirlenmektedir.
Karaburun – Ildır Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi’ne ilişkin karasal ve denizel biyoçeşitlilik araştırmaları yeni tamamlanmış ve bölgenin yönetim planı henüz hazırlanmamıştır. Ayrıca, koruma alanına ilişkin kesinleşmemiş 1/25.000 ölçekli nazım imar planı bulunmaktadır. Proje alanı ilgili plana göre “Hassas alan B”, “Tampon Alan”, “Mera Alanı” ve “Doğal Karakteri Korunacak Alan” üzerinde kalmaktadır”
"Bitki örtüsü ve yaşam alanlarını etkileyecektir"
Projeye ilişkin ÇED raporundan anlaşıldığı üzere, proje kapsamında bitki ve yüzey sıyırma işlemleri yapılacaktır, kablo kanalları vb. işlemler için hafriyat oluşacaktır, kısmi olarak temel atma ve kazık çakma gibi işlemler uygulanacaktır. Proje inşası aşamasında yapılacak işlemler proje alanı ve çevresindeki bitki örtüsü ve yaşam alanlarını etkileyecektir. Proje alanı büyük bir alanı kaplamaktadır. Güneş enerji santrallerinin ışık yansıması ve termal değişime sebep olması ile böcekler, sürüngenler ve özellikle göç eden kuşlar üzerinde oluşturduğu olumsuz etkileri bilinmektedir.
Proje alanına en yakını 100 mt uzaklıkta olmak üzere yerleşim yerleri vardır. Diğer yandan proje mera alanı üzerinde kalmaktadır. Ayrıca koruma alanına ilişkin henüz kesinleşmeyen 1/25.000 ölçekli plan kararlarında yenilenebilir enerji santrallerinin kırsal yerleşimlere 500 metre yakınlıkta kurulamayacağına ilişkin karar bulunmaktadır.
“Bu yıkım projesine izin verilmemelidir”
DGES projesi, Karaburun-Ildırı Özel Çevre Koruma Bölgesi kararı öncesi verilen yenilenebilir enerji lisans sahaları içerisinde değildir. Projeye ilişkin ön lisans kararı Özel Çevre Koruma Bölgesi ilanından sonra verilmiştir. Küçükbahçe’nin tarihine, kültürüne, merasına, tarım ve yaşam alanlarına zarar verecek, koruma bölgesinde binlerce yılda oluşan bitki örtüsü ve habitat alanlarının tahribatına neden olacak bu yıkım projesine izin verilmemelidir. Bu sebeble, Nano Yenilenebilir Enerji Yatırımları A.Ş tarafından Karaburun İlçesi, Küçükbahçe Mahallesi, Çullubağ Mevkii 518 ada, 100, 101 ve 102 parsellerde yapılması planlanan Karaburun DGES (24 MWm /16 MWe- 24,46 ha) ve Elektrik Depolama Tesisi (16MWe/16MWh) Projesi geri çekilmeli ve iptal edilmelidir”
“RES projeleri tarımsal faaliyetleri bitme noktasına getirecektir”
Küçükbahçe Mahalle Muhtarı Gizem Tezel Dağdelen tarafından yapılan açıklamada:
“Küçükbahçe Mahallesi sınırları içinde ve Özel Çevre Koruma Bölgesi alanında önerilen Güneş Enerji Santrali (GES) ve Rüzgar Enerji Santrali (RES) projeleri bölgemizde hayvancılık ve tarımsal faaliyetleri bitme noktasına getirecektir. Bölgede yeni öneri ve çed aşamasında olan GES ve RES projeleri Küçükbahçe Mahallesi ekolojisi üzerinde telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açacaktır. Küçükbahçe Mahallemizin değerli habitatı, meraları, zeytin ve naranciye ağaçları kısaca tarım alanları ve su kaynakları etrafımızı devasa aynalar gibi çevreleyen GES ve RES projeleri ile tehdit altındadır.
Küçükbahçe sınırları içinde ÇED aşamasında olan GES ve RES projelerinin sonlandırılmasını ve Karaburun-Ildırı Körfezi Öncelikli Çevre Koruma Bölgesi ilan kararlarının gereklerinin yerine getirilmesini talep ediyoruz. Küçükbahçeliler olarak DGES projesine razı değiliz. Bu kararımızı topladığımız imzalarla ilgili birimlere ilettik. Change.org’da kampanya başlatarak projeyi istemediğimizi ilan ettik. Sesimizin duyulmasını ve DGES projesinin iptal edilmesini istiyoruz” ifadelerine yer verildi.
Ne olmuştu?
Karaburun’da tartışmalara neden olan DGES projesinin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreci 19 Şubat 2024’te başladı. Karaburun Yerel Fok Komitesi, bölgenin ekolojik yapısını tehdit eden proje hakkında, farklı alanlardan uzmanların görüşlerini alarak detaylı bir değerlendirme ve itiraz raporu hazırladı. Bu rapor, ilgili kurumlara sunulurken, Küçükbahçe Muhtarlığı da halkın tepkisini yansıtan imza kampanyasıyla projeye resmen itiraz etti.
3 Eylül 2024’te düzenlenmesi planlanan Halkın Katılımı Toplantısı, bölge sakinlerinin güçlü tepkisi nedeniyle gerçekleştirilemedi. Yerel halk ve çevre savunucuları, projenin doğal yaşam alanlarına zarar vereceğini vurgulayarak toplantıyı engelledi.
