Türkiye’nin jeotermal enerji yatırımları, YEKDEM süresini tamamlayan santrallerin ekonomik olarak zorlanmasıyla yeni bir tartışmayı gündeme taşıdı. Jeotermal Enerji Derneği (JED) Başkanı Ali Kındap, teşvik sistemi dışında kalan santrallerin ayakta kalabilmesi için kilovatsaat başına en az 8 sentlik taban fiyat belirlenmesi gerektiğini söyledi.
"Santraller Okyanusta Yalnız Yüzmeye Zorlanıyor"
JED Başkanı Ali Kındap, teşvik sisteminden çıkan jeotermal santrallerin piyasa koşulları nedeniyle sürdürülebilirliklerini kaybettiğini ifade etti. Özellikle baz yük üretim yapan bu tesislerin reel gelirlerinin düştüğünü vurgulayan Kındap, “Yatırımcı, sistemde yalnız bırakılıyor” dedi.
"Elektrik Piyasasında Reel Fiyat Düşüşü Sürüyor"
2022 yılında piyasa takas fiyatlarının (PTF) ortalama 2.528 TL olduğunu hatırlatan Kındap, 2023-2025 döneminde bu seviyelerin altına düşüldüğünü ve dolar bazında reel gerileme yaşandığını belirtti. 2022’de 189 dolar olan bir MWh fiyatı, 2025 itibarıyla 66 dolara kadar geriledi.
"8 Sent Taban Fiyatla Yatırımlar Korunabilir"
Jeotermal santrallerin mevcut satış fiyatları brüt olarak 6,5-7 sent seviyesindeyken, sistem maliyetleri sonrasında bu rakam 6 sente kadar düşüyor. Kındap, “Bu koşullarda yatırımcı yeni kapasite artışı yapamaz. 8 sent taban fiyat olursa hem mevcut yatırımlar korunur hem de yeni yatırımların önü açılır” dedi.
Nükleer Enerjiye 12,5 Sent, Jeotermal Yalnız
Yeni devreye girecek nükleer santrallerin kilovatsaat başına 12,5 sent alım garantisi ile desteklendiğini hatırlatan Kındap, “Jeotermal de 7/24 baz yük üretimi yapıyor ancak benzer desteği görmüyor” şeklinde konuştu.
"10 Yıl Bir Santral İçin Çok Kısa"
Jeotermal santrallerin yaşam döngüsünün 50 yılın üzerinde olduğunu belirten Kındap, on yıllık destek süresinin yetersiz olduğunu vurguladı. Türkiye’de kapanan her santralin, ithal enerji kaynaklarına bağımlılığı artıracağına dikkat çekti.
Kurulu Güç 5 Bin MW’ı Aşabilir
Türkiye’nin jeotermal kurulu gücünün şu anda 1.735 MW olduğunu söyleyen Kındap, teknik potansiyelin birkaç yıl içinde 5 bin MW’ın üzerine taşınabileceğini belirtti. Ancak bunun için fiyat istikrarının sağlanması ve yatırım ikliminin desteklenmesi gerektiğini ifade etti.
YEKDEM Dışında Kalan Kapasite Artıyor
2024 yılında 163 MW, 2025'te ise 115 MW’lık kurulu gücün YEKDEM desteğinden çıktığını açıklayan Kındap, toplamda 620 MW'lık santralin teşvik dışı kaldığını, bu rakamın kurulu gücün %36’sına karşılık geldiğini belirtti.
