Son Mühür/ Osman Günden - Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü öğretim üyesi Doç. Dr. İlker Sert’in yürüttüğü proje, İzmir Körfezi ve Ramsar Sözleşmesi kapsamında koruma altında bulunan Gediz Delta Alanı’nda potansiyel ekolojik riskin bilimsel yöntemlerle değerlendirilmesini hedefliyor. TÜBİTAK 1001 programı kapsamında kabul edilen proje ile sedimentlerdeki ağır metallerin ve kalıcı organik kirleticilerin tarihsel birikimleri yüksek çözünürlükte incelenecek.
Ramsar korumasındaki deltada artan çevre baskısı
Proje hakkında bilgi veren Doç. Dr. Sert, Gediz Deltası’nın Akdeniz Havzası’ndaki en önemli sulak alanlardan biri olduğunu belirterek, artan nüfus ve sanayileşme baskısının ekosistemi tehdit ettiğini vurguladı. Dört milyondan fazla kişinin yaşadığı bölge, iki büyük organize sanayi bölgesine ev sahipliği yaparken tarım, balıkçılık ve tuz üretimi açısından da stratejik öneme sahip.
123 yıllık kirlilik geçmişi ortaya konacak
Proje kapsamında 210Pb ve 137Cs sediment tarihlendirme yöntemi ile 1900–2023 yılları arasındaki yaklaşık 123 yıllık kirlilik geçmişi ortaya çıkarılacak. Radyonüklit analizleri sayesinde ağır metallerin yanı sıra hidrokarbonlar, pestisitler, besin maddeleri ve toksik elementlerin tarihsel birikimleri değerlendirilecek. Bu sayede geçmişte yaşanan kirlilik olaylarının kayıt altına alınması ve sanayileşmenin sucul ekosistemler üzerindeki etkilerinin belgelenmesi sağlanacak.
Geçmişten geleceğe ışık tutacak
Doç. Dr. Sert, Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifleri kapsamında alınan koruma önlemlerinin etkilerinin de sediment kayıtlarıyla ölçülebileceğini belirtti. İzmir Körfezi’nin Gediz Deltası üzerindeki etkileri, delta ağzından alınacak deniz sedimentleriyle analiz edilecek. Elde edilen veriler, bölgedeki potansiyel ekolojik risklerin değerlendirilmesine ve sürdürülebilir çevre yönetimi için karar vericilere bilimsel altyapı sunacak.
Güçlü akademik kadro
Projede, Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsünden Prof. Dr. Günseli Yaprak, Prof. Dr. Şule Aytaş, Prof. Dr. Sabriye Yuşan, Doç. Dr. Berkay Camgöz ve Ege Üniversitesi Fen Fakültesinden Doç. Dr. Hakan Savaş Sazak’ın yanı sıra, Dokuz Eylül Üniversitesinden Prof. Dr. Doğan Yaşar, Prof. Dr. İdil Pazı ve Prof. Dr. Derman Dondurur araştırmacı olarak görev alıyor.
