Son Mühür - Gamze Eskiköy / İzmir Kent Konseyi Afetler Çalışma Grubu ve İZ-AFED (İzmir Afet Bilinci, Çevre ve İklim Farkındalığı Derneği) işbirliğiyle, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş depremlerinin ikinci yılında bir anma ve farkındalık etkinliği düzenlendi. Etkinlik, 6 Şubat depremine dair haber videolarıyla başladı, ardından yaşamını yitirenler anılarak saygı duruşunda bulunuldu.
“Yapısal olmayan risklerin azaltılması şart”
Etkinlikte açılış konuşmasını İzmir Kent Konseyi Afetler Çalışma Grubu Kolaylaştırıcısı (Başkanı) İnşaat Yüksek Mühendisi ve A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Mutlu Burak Paksoy yaptı. Paksoy, Kahramanmaraş depremlerinden sonra Hatay’da resmi bilirkişi olarak görev yaptığını belirterek şunları söyledi:
"Binaların yıkılma sebeplerinin, inşaat malzemeleri, yapı-zemin etkileşimi gibi konuları araştırdım. Ayrıca yıkılmayan binalardaki ölümlere de rastladım. Bunun da yapısal olmayan risklerin azaltılmasının ve afet bilincinin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir."
Paksoy, afet bilincinin artırılmasının hayati önem taşıdığını vurgularken, İzmir Kent Konseyi Başkanına vekaleten katılan Y.K. üyesi Emine Gümüş de bu tür farkındalık etkinliklerinin toplumsal afet bilincini artırma noktasında çok kıymetli olduğunu ifade etti.
"İzmir, çevresel tehditlerle karşı karşıya"
Etkinliğe katılan bir diğer önemli isim İzmir Kent Konseyi Başkan Adayı ve ODTÜ Mezunları Derneği Başkanı Özgür Topaç ise konuşmasında, afet risklerinin azaltılması noktasında yapılması gerekenlerin altını çizdi. Topaç, etkinliği çok anlamlı bulduğunu belirterek şunları söyledi:
“Afetleri önlemenin en önemli yönteminin risk yönetimi olduğunu düşünüyorum. Tıpkı sağlıktaki koruyucu sağlık gibi, afetlere karşı gerekli önlemleri almak hayati derecede önemlidir. İzmir, doğası, tarihi ve kültürel değerleriyle Ege’nin incisi olmasına rağmen, çevresel tehditler ve afet riskleriyle karşı karşıya bir kenttir."
İzmir'in karşılaştığı çevresel tehditlerin geniş bir yelpazeye yayıldığını anlatan Topaç, “Son yıllarda yaşanan İzmir depremi, büyük can ve mal kaybına yol açarken, Maraş depremi ise ülke genelinde afetlere hazırlıklı olmanın ne kadar hayati olduğunu bir kez daha göstermiştir. Ayrıca İzmir yangınları, özellikle Karabağlar, Karşıyaka ve Seferihisar’daki orman yangınları, büyük ekolojik kayıplara neden olmuştur. Körfez kirliliği ise kentin deniz ekosistemini tehdit etmeye devam etmektedir.” dedi.
Topaç, bu sorunlarla etkili bir şekilde mücadele edebilmek için İzmir Kent Konseyi bünyesinde "Çevre, İklim ve Afet Meclisi" kurulmasını önerdi. Bu meclisin İzmir'in karşı karşıya olduğu çevresel tehditleri ele alarak çözüm yolları üretmesini, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları, meslek odaları, sendikalar ve akademisyenlerle iş birliği yaparak sürdürülebilir politikalar geliştirmesini önerdi. Aynı zamanda, afetlere karşı farkındalık oluşturmak ve dayanıklılığı artırmak adına çalışmalar yürütmesi gerektiğini ifade etti.
BİSİDESTEK ekibi örnek uygulama
Etkinlikte, örnek bir uygulama olarak BİSİDESTEK ekibinin afet bölgelerinde bisikletlerle yardım dağıtımlarını anlatan Mustafa Karakuş da söz aldı. Karakuş, bisikletlerle yardım ulaştırmanın avantajlarına dikkat çekerek, otomobillerin giremediği pek çok dar sokağa ve yıkıntı alanına girerek yardımları gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaştırdıklarını belirtti.
“Afet risk yönetimi mutlak şart”
Etkinlikte moderatörlük görevini üstlenen, aynı zamanda İZ-AFED Derneği Başkanı olan Servet Ertaş, 6 Şubat depremlerinde hayatını kaybedenleri anarak başladığı konuşmasında, afet risk yönetiminin önemine değindi.
Ertaş, "Bu acıların bir daha yaşanmaması için afet risk yönetimine daha fazla önem verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Yapısal ve yapısal olmayan risklerin azaltılması elzemdir. Buna ilave olarak da toplumun afet bilincini artırmanın mutlak şart olduğunu vurgulamak isterim. Ancak o zaman afetlere dirençli kentlerden söz edebiliriz.” şeklinde konuştu.
Çevre-İklim-Afet Meclisi kurulmalı
Servet Ertaş, 30 Ekim 2020’deki İzmir depreminden sonra İZ-AFED’i kurduklarını ve ardından İzmir Kent Konseyi bünyesinde "Bütünleşik Afet Yönetimi" adıyla bir çalışma grubu oluşturduklarını belirtti. Ertaş, yaklaşık 4 yıldır fark yaratıcı çalışmalara imza attıklarını ve farklı meslek ve mühendislik alanlarından katılımcıların bulunduğu multidisipliner bir yapıya sahip olduklarını belirtti. Her ay farklı bir tema ile (afetler, çevre sorunları, iklim krizi, aşırı hava olayları, yangınlar, ikincil afetler, asbest, kentsel dönüşüm, bina yıkımları, çevre ve halk sağlığı gibi) toplumsal farkındalık artırıcı çalışmalar yürüttüklerini söyledi.
Ertaş, 2023 yılından itibaren Afetler Çalışma Grubu olarak faaliyetlerine devam eden çalışma gruplarının, İzmir Kent Konseyi genel kurulunda verilecek önergelerle “Çevre-İklim-Afet Meclisi” seviyesine yükseltilmesini destekleyeceklerini de dile getirdi. “İzmir, yapı stokunun %70’ler oranında eski, kaçak, ruhsatsız olduğu bilinmektedir. Ayrıca diğer afet türlerine ve çevre felaketlerine karşı da son derece kırılgan bir yapıya sahiptir. Bu gerçeklikten hareketle, İzmir Kent Konseyi'nde ‘Çevre-İklim-Afet Meclisi’ kurulması son derece doğru ve mantıklı olacaktır” dedi.
