Son Mühür / Osman Günden - İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin daha yaşanılabilir bir kent ve daha temiz bir Körfez hedefiyle yatırımlarını sürdürdüğü Çiğli İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi’nde önemli bir dönüm noktasına gelindi. 28 Nisan Pazartesi günü gerçekleştirilecek törenle tesisin 4. faz ünitesi hizmete açılıyor. Açılışa CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in de katılması bekleniyor. İZSU Genel Müdürlüğü Körfez Ekoloji Danışma Kurulu Üyesi ve İZDENİZ Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Işıkhan Güler, yeni fazın hem tesisin kapasitesine hem de İzmir Körfezi’nin sağlığına önemli katkılar sağlayacağını vurguladı.
Yeni fazla birlikte artan kapasite ve verimlilik
İzmir’in arıtma yükünün yüzde 96’sını tek başına karşılayan Çiğli İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi, 4. fazla birlikte günlük arıtma kapasitesini 605 bin metreküpten 820 bin metreküpe çıkaracak. Kapasitede yüzde 36’lık artış anlamına gelen bu genişleme, hem tesisin verimliliğini artıracak hem de Körfez’deki ekolojik canlılığı güçlendirecek.
İZSU Genel Müdürlüğü Körfez Ekoloji Danışma Kurulu Üyesi Dr. Işıkhan Güler, tesisin inşa sürecine ve İzmir’in hızla artan nüfusu ile tesisin kapasite artırma ihtiyacına değindi. Dr. Güler, "Tesis 2000’li yılların başında Büyük Kanal Projesi kapsamında inşa edildi ve her bir faz etap etap hizmete alındı. O dönem bu proje yaklaşık 3 milyonluk nüfusa göre planlanmıştı. Ancak İzmir’in son yıllarda aldığı büyük göçle birlikte nüfusu 5 milyona yaklaştı. Bu durum, tesisin kapasitesinin artırılmasına yönelik bir ihtiyaç doğurdu." şeklinde konuştu.
Çevresel kazanımlar: daha temiz bir Körfez
Dr. Güler, evsel atık suların ileri biyolojik sistemle arıtılarak, fosfor, azot ve karbon gibi kirletici unsurlardan arındırıldığını vurgulayarak, çevresel kazanımları şöyle açıkladı:
“Tesise gelen evsel atık su arıtılarak, daha temiz bir şekilde alıcı ortama veriliyor. Atık su arıtılmadığı takdirde Körfez’in içerisinde kirlilik oluşur. Bu kirlilik yükü arttığı zaman deniz ormanındaki organizmalar farklı şekillerde davranıyor. Daha kötü organizmalar ortaya çıkıyor ve deniz yaşamını olumsuz etkiliyor. Çiğli Arıtma Tesisi'nden çıkan suların ileri biyolojik şekilde arıtılması, deniz ortamının da daha canlı hale gelmesini sağlıyor. Ayrıca kirletici organizmaların daha da azalmasını sağlıyor.”
Yeni fazın devreye girmesiyle Körfez’deki deniz yaşamı üzerinde olumlu bir etki yaratılmasının beklendiğini belirten Güler, bu süreçte özellikle organizmaların daha sağlıklı bir çevreye kavuşacağına dikkat çekti.
Körfez kirliliği: Gediz Havzası ve karasal kirliliklerin rolü
Körfez’deki çevresel kirliliğin yalnızca yerel kaynaklardan değil, daha geniş bir bölgeden beslendiğine dikkat çeken Güler, Gediz Havzası’ndaki kirlenmeye işaret ederek “Körfez kirliliğinin nedenlerini bütüncül bir yaklaşımla ele almak önemli. Karasal alandan gelen başka kirlilikler var. Körfez’in çevresi ve havzası çok önemli. Gediz Havzası ile ilgili ciddi kirlilikler var. Bunun Körfez üzerindeki baskısı oldukça fazla. Körfez’in herkesin daha güzel yaşayacağı bir ortam haline gelmesi için bu unsurların bir bütün olarak değerlendirilmesi lazım.” dedi.
Körfez kirliliğini sadece yerel değil, bölgesel bir sorun olarak ele almak gerektiğini belirten Dr. Güler, bu sorunun çözülmesi için bir bütünsel yaklaşım sergilenmesi gerektiğini ifade etti.
Sirkülasyon sorunu ve uzun vadeli projeler
Yeni fazın devreye alınmasının yalnızca bir altyapı yatırımı değil, aynı zamanda kapsamlı bir çevre politikası hamlesi olduğuna dikkat çeken Dr. Güler, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bu doğrultuda gerçekleştirdiği çalışmalar hakkında şu bilgileri verdi:
“Geçen aylarda Körfez Çalıştayı yaptık ve 3 aşamalı Acil Eylem Planı hazırladık. İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü yaptığı çalışmalarla Acil Eylem Planlarını hayata geçirmek için uğraşıyor. Bu çalışmalardan biri 4. fazın hayata geçirilmesiydi. Alt yapının daha iyi hale getirilmesi için İZSU Genel Müdürlüğü’nün çalışmaları mevcut. Ancak Körfez’in kendi içerisinde bir sirkülasyon sorunu var. Bununla ilgili bir sirkülasyon projesi var. Uzun dönemde yapılması gereken çalışmalardan biri de bu. Bu sirkülasyon kanalı aslında derinleştirme projesi. Körfez’e giren deniz suyunun, Körfez'de daha fazla beklemeden, niteliğini yitirmeden hemen kuzeyden çıkması gerekiyor. Bununla ilgili İzmir Büyükşehir Belediyesi projelerini tamamladı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan ÇED onayı bekliyor. İmar izni de bakanlıktan bekleniyor ama bakanlık henüz bunu imzalamadı.”
Dr. Güler, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin altyapı çalışmalarına hız kesmeden devam ettiğini ancak Körfez’in ekolojik sağlığıyla ilgili bir başka önemli sorununun da sirkülasyon olduğunu belirterek, bu sorunun çözülmesinin uzun vadede daha sağlıklı bir deniz ekosistemi için kritik olduğunun altını çizdi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin çevreye duyarlı çabaları ve merkezi hükümetin rolü
Körfez’in ekolojik sağlığının yalnızca belediye değil, merkezi hükümetin de sorumluluğunda olduğunu hatırlatan Güler, koordinasyonun önemine dikkat çekti ve şunları söyledi:
“Körfez ile ilgili bütün sorumluluk merkezi hükümette. Belediye, şehirde karasal alt yapı kirleticilerinden sorumlu. Körfez konusu bütünsel bir konu. Merkezi hükümet ile yerel yönetimlerin birlikte çalışması gerekiyor ama yasalarla görev dağılımı belirlendiği halde uzak duruyorlar. Bakanlığın Gediz üzerindeki kirleticilere yönelik denetimlerini çok hızlı şekilde yaparak, önlem alması gerekiyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi üzerine düşeni yapıyor ama bakanlık bekliyor.”
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Körfez ile ilgili büyük bir sorumluluk taşıdığını ve bu konuda üzerine düşen görevleri yerine getirdiğini ifade eden Güler, merkezi hükümetin de daha etkin denetimler yaparak çözüm sürecine hız katması gerektiğini vurguladı.
Çiğli İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi’nin gelecekteki etkileri
Son olarak, Çiğli İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi’nin 4. fazıyla birlikte İzmir Körfezi’nde gözle görülür olumlu değişimlerin yaşanacağına vurgu yapan Dr. Güler, “Çiğli İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi’nin olumlu etkileri zaman içinde hissedilecektir.” diye konuştu.
