9 Eylül 2022’de İzmir’in kurtuluşunun 100. yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği etkinlikler kapsamında Tarkan ücretsiz halk konseri verdi. Konserle ilgili iddialar da sosyal medyada ve haber sitelerinde vakit geçmeden yayılmaya başladı.
İddiaya göre Tarkan’ın konseri, 2 milyon izleyiciyle dünyanın en kalabalık ilk beş konserinden biri oldu.
Vikipedi’deki listeye Tarkan konseri kullanıcılar tarafından eklenmiş
Tarkan konserinin dünyanın en kalabalık beş konserinden biri olduğunu öne süren paylaşımların kaynağı Vikipedi. Vikipedi’deki List of highest-attended concerts (En yüksek katılımlı konserler listesi) sayfasındaki listeye ekleme kullanıcılar tarafından yapılmış. Hatta Tarkan konserinin katılımcı sayısı 10 Eylül itibariyle önce 2 milyon olarak belirtilmiş sonra bu sayı 3 milyona yükseltilmiş.
2018 verilerine göre, İzmir’in tüm uzak ilçelerle birlikte nüfusunun 4,3 milyon olduğu düşünüldüğünde, şehrin dörtte üçünün bu konsere gelmiş olması ve bu kadar küçük bir alana sığması pek olası görünmüyor.
Tüm internet kullanıcılarının içerikleri düzenleyebildiği Vikipedi’de kaynaklar bağımsız ve gönüllü editörler tarafından kontrol ediliyor. Konserin listelendiği Vikipedi sayfasının “Tartışma” kısmında Gclooney61 isimli kullanıcı, Tarkan konserinin listeden çıkarılma sebebini açıklamış. Ancak bu konser listeden kaldırıldıkça muhtemelen farklı kullanıcılar tarafından tekrar tekrar ekleniyor. Güncel haliyle sayfada konser katılımcısı tekrar 2 milyona düşmüş durumda.
Gclooney61 isimli kullanıcı bu konserin listeden çıkarılma gerekçesini şöyle açıklamış:
Bugün erken saatlerde, [Tarkan konserine] katılım 2 milyon olarak listelendi. Bu iddianın kaynağı olarak verilen bağlantıda (https://www.haberler.com/haberler/tarkan-konserine-kac-kisi-katildi-izmir-tarkan-15262504-haberi/) açıkça şöyle yazıyor: ‘Tarkan'ın İzmir konserine kaç kişinin katıldığı ile ilgili henüz bir açıklama yapılmadı. Ancak konserin yapıldığı Gündoğdu Meydanı'nın 1.5 milyon - 2 milyon arası bir kapasiteye sahip olduğu bilinmektedir.’
Bu sayı daha sonra herhangi bir kaynak verilmeksizin, bir düzenlemeyle 5 milyon yapıldı. Konsere kaç kişinin katıldığına dair bir üst sınır tahmin etmek mümkün. Konser alanının boyutunu abartılı bir şekilde, Gündoğdu Meydanı'nın tamamını, Cumhuriyet Meydanı’nı ve hatta bağlantılı sokaklardan bazılarını içerecek şekilde tahmin edecek olursak, alan yaklaşık 150 bin metrekare. Metrekare başına 5 kişinin yan yana durduğunu düşünecek olursak (https://www.gkstill.com/Support/crowd-density/CrowdDensity-1.html) katılımın büyük olasılıkla 750 binden biraz az olduğu sonucuna varabiliriz.
Elbette doğru bir tahminde bulunmak için, konser ekipmanlarının kapladığı alanları çıkarmak ve insan yoğunluğunun konserin merkezinden uzaklaştıkça azalacağını hesaba katmak gerekir. Haritada Gündoğdu Meydanı'na bir kilometreden fazla mesafedeki diğer sahil parklarından konseri uzaktan izleyen büyük bir kitle olmadıkça, katılımın bir milyonun üzerinde olduğuna inanmak zor.
İzmir Belediyesi’ne göre katılımcı sayısı 500 bin, Emniyet kaynaklarına göre ise 300 bin civarında
Demirören Haber Ajansı’nın verdiği bilgiye göre İzmir Belediyesi katılımcı sayısını 500 bin olarak tahmin ediyor. Bu sayı Emniyet Müdürlüğü kaynaklarına göre ise 300 bin. Kesin bir sayı verilmeme sebebi, konserin ücretsiz olması ve bilet satışına göre hesap yapılamaması.
Teyit konu hakkında İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İzmir Emniyet Müdürlüğü’nden henüz yanıt alamadı.
Basında ve sosyal medyada yer alan görüntülere baktığımızda konsere katılımın yüksek olduğu ve konser alanının dolduğu görülüyor.
10 Eylül 2022 itibariyle konsere kaç kişinin katıldığına dair net veriler yok. Ancak bu iddiayı doğrulamak için kullanabileceğimiz dijital araçlar mevcut.
Tarkan konseri İzmir’in Konak ilçesindeki Gündoğdu Meydanı’nda yapıldı. Bu meydan, Alsancak ve Kültür mahallelerinin kıyı şeridini kaplayan Kordon’un hemen hemen ortasında yer alan, konser ve mitinglerin düzenlendiği bir alan.
Etkinliklere katılım sayısını tahmini olarak öğrenebileceğimiz bir internet sitesi var: MapChecking.com. Bu araç sayesinde bir alanı işaretleyerek ve kalabalığın yoğunluğunu seçerek o alana kaç kişinin sığabileceğini öğrenebiliyoruz.
Tarkan konserine dair video ve fotoğraflardaki ipuçları, kalabalığın yoğunlaştığı yeri görmemize yardımcı oluyor.
İki kırmızı kare arasındaki alanı Map Checking’de işaretlediğimizde, bir metrekarede beş kişinin yan yana ayakta durduğu senaryoda bu alana sığabilecek insan sayısı yaklaşık 352 bin.
Metrekare başına beş kişinin düşmesi, alanda adım atılacak yer olmadığı ve katılımcıların bedenlerinin neredeyse birbirine değdiği anlamına geliyor.
Konsere katılımın Kordon’un tamamında olduğunu varsayarak ve hatta Kordon’un hemen arkasındaki Cumhuriyet Bulvarı’nı da katarak yaptığımız hesaplamaya göre ise 1 milyon kişiye anca ulaşabiliyoruz.
Ancak bu ölçüm binaları, araçları, sahneyi, konser ekipmanlarını ve bank, ağaç, heykel gibi ayakta durulamayacak alanları da içerdiği için pek gerçekçi değil.
Binaları dışarıda bırakacak ve yalnızca ara sokakları içerecek şekilde işaretleme yaptığımızda ve konser alanından uzaklaştıkça kalabalığın azalacağını akılda bulundurarak metrekare başı üç kişi olduğunu varsaydığımızda ise bu rakam 362 bin kişiye kadar düşüyor. Yani iddia edildiğinin aksine konser alanının 2 milyon kişi alması pek mümkün görünmüyor.
2 milyon kişiye ulaşabilmek için Kordon’un üç katı büyüklüğünde bir alan gerekirdi
Yine bir metrekarede beş kişinin ayakta durduğu senaryoda, binalar ağaçlar ve diğer etkenler çıkarıldığında alana iki milyon kişinin sığabilmesi için konserin, Kordon’dan çok daha büyük bir alana sahip olan Kültürpark’ta yapılması gerekirdi. İzmir’de bulunan Kültürpark alan boyutu itibariyle Kordon’un hemen hemen üç buçuk katı büyüklüğünde.
Metrekare başına üç kişi bulunan senaryoda ise Kültürpark’ın da iki katı bir alan gerekirdi.
Ücretsiz konserlerin katılımcı sayısına yönelik bazen abartılı tahminler yapılabiliyor. Örneğin New York’taki Central Park’ın Great Lawn alanında 1980 yılında Elton John konserine katılan kişi sayısı 300 bin olarak tahmin edilmiş. Ancak 2008’de aynı alanda yapılan Bon Jovi konserine resmi rakamlara göre yalnızca 48 bin kişi sığmış. Bilet satışı yapılmadığından bu konserlere ya da etkinliklere katılan kişilerin gerçek sayısını kesin olarak bilmek mümkün olmuyor. Ancak alan ölçümü yapmamıza yarayan dijital araçlar, gerçeğe daha yakın tahminlerde bulunmamıza yardımcı oluyor.
