İnşaat sektöründe yaşananları birinci ağızdan aktaran Müteahhitler Federasyonu Genel Başkanı İsmail Kahraman dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Pandemi döneminden bu yana girdi maliyetlerinde yüzde 300’e varan artışlar olduğuna dikkat çeken Kahraman, ‘fırsatçılık yapanlar müteahhitler değil, inşaat malzemesi üreten üeticilerdir. Ben müteahhit olarak yatırım maliyetini hesaplayamıyorum. Son açıklanan konut kampanyasının hemen öncesinde çimentoya yüzde 50 zam geldi. Taşın altın elini koyması gereken sadece müteahhitler ve devlet değil, üreticiler de olmalı’ dedi.
İşte Müteahhitler Federasyonu Genel Başkanı İsmail Kahraman’ın açıklamalarından öne çıkan detaylar...
ZAM ÜSTÜNE ZAM YAPILDI
2021’in haziran ayında inşaat sektöründe yapı malzemelerinde ciddi bir hareketlilik olduğu, fahiş fiyatlarla ürün satıldığı zam üstüne zam yapıldığını gördük. O dönem bakanlıkla, ilgili kamu kurumlarıyla sürekli toplantılar yaptık. Bu zamlara karşı 2021 Eylül ayında boykot kararı aldık. Bu zamlarla inşaat yapamayız, yapmak istemiyoruz dedik. Pahalı satan müteahhitmiş gibi görünecek ama aslında girdi maliyetleri yüzde 300 oranında arttığı göz önüne alınmayacaktı. Sayın Bakan’a da bizzat ben fahiş fiyatlarla ilgili raporu teslim ettim. Serbest piyasa koşulları diye o gün bir şey yapılamadı, o günkü artışlar da günümüzde çok daha yüksek rakamlara geldi. Örnek vereyim 100 bin liraya mal ettiğiniz bir ürünü, 5 kat zam varsa girdi maliyetlerinizde bunu fiyatlara yansıtmak zorundasınız. Bir müteahhit ile bir ticaret adamının, bir esnafın arasındaki fark nedir? Yoktur. Belli bir kar marjını koyacak, vatandaşa satacak.
FIRSATÇILARIN KAZANÇLARI ARTTI
Burada müteahhitin karı artmadı, fırsatçıların kazançları arttı. Girdi maliyetlerinde yüzde 300-400'lük artışın gerekçesini açıklayamadılar. Kamuya açık olan şirketlerin borsada nasıl yüzde 300-400 kazandığını hepimiz görüyoruz. Dolayısıyla konut sektöründeki artışlar tamamıyla girdi maliyetleriyle alakalı bir durum. Bu durumdan mutlu musunuz? Derseniz, hayır, kesinlikle değilim. Neden? Çünkü vatandaşımızın alım gücü yok. Şu an arkadaşlarımızın yüzde 70’i iş yapamaz hale geldi.
SATTIĞIMIZI YERİNE KOYAMIYORUZ
Müteahhitler olarak şu anda üretip sattığımız bir malı yerine bile koyamıyoruz. Yani bugün sattığım ürünü yarın yapmaya kalktığımda çok daha fazla maliyetle yapma durumundayım. Bizler mevcudumuzu bile kurtarmakta zorlanıyoruz.
INŞAAT SEKTÖRÜ 2021’DEN BERİ DARALIYOR
İnşaat sektörü 2021’den bu yana daralarak, küçülerek bugünlere geldi. Başta İzmir olmak üzere ülkemizin yüzde 65-70'I riskli yapı stoğuyla dolu halde. Deprem ülkesi olan bir yerde bunların dönüşümü şart. Orta gelirliler için düşünülen kampanya kısmen buna da fayda sağlayabilir. Kampanyanın faiz oranları gerçekten çok iyi. İlk üç yılının Hazine desteği olması ayrıca değerli. Şu anki kiralara baktığımızda belki de aylık kira bedelinden bir tık düşük ödemeyle konut sahibi olma imkanı doğabilir.
MÜTEAHHİT ARKADAŞLARIM FIRSATÇILIK YAPMIYOR
Fırsatçılığı ben müteahhit arkadaşların yaptığını gerçekten düşünmüyorum. Kampanyanın açıklanmasına yakın çimentoya yüzde 50 zam geldi. Ben şimdi bu maliyeti projeme yansıtmayacak mıyım? Dolayısıyla benim 1 milyon lira olan yerim 1 milyon 100 bin lira olduğunda ben fırsatçı mı olacağım? Bu denetimlerin doğru yerde yapılması gerekir. Gıda sektöründe fiyat sabitliyorlar. Aynı desteği inşaat sektörüne girdi sağlayan üreticilerin de vermesi gerekir. Elini taşın altına koyması gerekenler nasıl müteahhitlerse, nasıl devletse, o zaman üreticiler de koysun? Tam böyle bir kampanya öncesi çimentoya bu kadar zam yapmak manidar değil mi? Kim fırsatçılık yapıyor, ortada değil mi?
BİZ SANAYİCİMİZİN DÜŞMANI DEĞİLİZ
Bugüne kadar yerli üreticimizi hep destekledik. Biz sanayicimizin düşmanı değiliz, ama pandemi dönemiyle birlikte olağanüstü bir durum yaşandı. Bu olağanüstü durumda bana göre bu enflasyonun ana sebebi inşaat malzemeleri üreticileridir. 2021’de yüzde 300 farklardan söz ediyorum. Akaryakıt, enerji, diğer maliyetlere baktığımızda yüzde 30-35 bandındaydı artışlar. Öyle olmasına rağmen yüzde 250-300 zamları gördük biz. Benim denetlenmemle ilgili nasıl bir teradüdüm yoksa, girdi maliyetlerine bakılması gerektiğini vurgulamak istiyorum.
ÜLKEMİZDE 300 BİN MÜTEAHHİT VAR
Bizim ülkemizde 300 bin müteahhit var. Bu gücü doğru kullanırsak, doğru değerlendirirsek biz Çin’i de geçeriz. Dünyada inşaat sektöründe bir numara oluruz. Hakikaten neredeyse her Türk inşaatçı doğar gibi bir noktadayız.
KAMU ELİYLE ARSA ÜRETMEMİZ GEREKİYOR
Bizim farklı projeler de geliştirmemi gerekiyor. Kamu eliyle arsa üretmemiz lazım. 1 milyon liraya aldığınız bir konutun 500 bin lirası arsa payıdır. Neden yüksek? Çünkü arsa yok. Olmayan şey değerlenir.
BUGÜN MALİYET HESABI YAPAMIYORUM
Müteahhit olarak bugün maliyet hesabı yapamıyorum. Kaç para dersem diyeyim maliyeti tutturamıyorum. Bizim ekonomik anlamda istikrara ihtiyacımız var.
Federasyonumuz 2011’de kuruldu. O dönem başkanımız Necip Nasır’dı. O milletvekili olunca arkadaşlarımız bize görev verdiler. Biz de devam ediyoruz. Federasyonumuz aynı zamanda Ankara’da kurulu olan konfederasyonumuzun kurucusudur.
