Son Mühür/ Seçil Ünlü- Ege Üniversitesi, spor bilimleri alanındaki yenilikçi çalışmalarıyla adından söz ettiriyor. Spor Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Utku Işık'ın yürütücülüğünü üstlendiği "Sosyal Kolaylaştırmanın Sanal Egzersiz Bisiklet Performansına Etkisinin İncelenmesi: Zihinsel Dayanıklılık ve Kişilik Özelliklerinin Rolü" başlıklı proje, TÜBİTAK 3501 Kariyer Geliştirme Programı'ndan destek almaya hak kazandı. Bu önemli çalışma, dijital ortamların insan performansı üzerindeki etkilerini bilimsel bir bakış açısıyla analiz etmeyi hedefliyor.
Dijital çağda insan performansının sırları çözülüyor
Proje, özellikle sosyal kolaylaştırma teorilerinin (Aktivasyon Teorisi, Değerlendirme Teorisi ve Dikkat Dağıtma-Çatışma Teorisi gibi) sanal ortamlara nasıl uyarlanabileceği ve bu alandaki literatür boşluklarının nasıl giderileceği üzerine yoğunlaşıyor. Dijitalleşmenin günlük yaşamın her alanına entegre olmasıyla birlikte, sanal ortamların eğitimden e-spora kadar geniş bir yelpazede yaygınlaşması, mevcut psikolojik teorilerin bu yeni bağlamlarda nasıl işlediğini anlamayı zorunlu kılıyor.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, projeyi yürüten ekibi makamında ağırlayarak duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Rektör Budak, "Ege Üniversitesi olarak, TÜBİTAK projelerindeki başarımızı sürdürüyoruz. Üniversitemizin spor bilimleri alanında köklü bilimsel birikimi ve büyük bir müktesebatı bulunuyor. Spor Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Utku Işık’ın yürütücülüğünde TÜBİTAK 3501 Kariyer Geliştirme Programı tarafından desteklenen bu proje, hem bireysel performans hem de dijital ortamda sosyal etkileşimlerin etkisini bilimsel açıdan ortaya koyması bakımından oldukça kıymetli" ifadeleriyle projenin önemine vurgu yaptı.
"Literatürdeki önemli boşlukları ele almayı amaçlıyoruz"
Doç. Dr. Utku Işık, projenin temel amacını şu sözlerle açıkladı, "Bireylerin başkalarının varlığından nasıl etkilendiğini açıklayan sosyal kolaylaştırma teorilerini sanal ortama taşıyarak literatürdeki önemli boşlukları ele almayı amaçlıyoruz. Aktivasyon Teorisi, Değerlendirme Teorisi ve Dikkat Dağıtma-Çatışma Teorisi gibi yaklaşımları bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirerek dijital performans ortamlarını daha iyi anlamayı hedefliyoruz."
Sanal ortamlarda "varlığın" sadece fiziksel değil, avatarlar, görüntülü görüşmeler ve gerçek zamanlı geri bildirim gibi farklı biçimlerde ortaya çıktığına dikkat çeken Işık, "Bu proje ile klasik teorilerin dijital ortamlardaki karşılıklarını değerlendiriyoruz. Sanal sosyal varlığın, fiziksel ortamla benzer şekilde performans üzerinde etkili olup olmadığını sorguluyoruz. Bu durum yalnızca akademik bilgi üretimine katkı sunmakla kalmıyor, aynı zamanda dijital performans, motivasyon ve etkileşim stratejilerine de ışık tutuyor" dedi.
E-Spora bilimsel bakış ve yaşam kalitesine katkı
Projelerinin, genellikle strateji ve savaş oyunlarıyla özdeşleştirilen e-spor kavramına farklı bir boyut kazandırdığını belirten Doç. Dr. Işık, hareket içeren sanal oyunların da e-sporun bir parçası olabileceğini ortaya koymayı hedeflediklerini söyledi. "Özellikle pandemi gibi zorunlu koşullarda ya da bireysel tercihle hareketin dijital ortama taşınması, sürdürülebilir yaşam kalitesi açısından çok değerli. Projemiz, bu anlamda harekete dayalı e-spor kültürünün bilimsel temellerle gelişmesine katkı sağlayabilir" şeklinde konuştu.
Projede bireysel farklılıkların da göz önünde bulundurulduğunu vurgulayan Işık, "Katılımcıların kişilik özellikleri ve zihinsel dayanıklılık düzeyleri, sosyal kolaylaştırma etkisini anlamamız açısından önemli. Grup halinde yapılan egzersizlerde, bu değişkenler ışığında ortaya çıkacak bulgular, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde egzersiz kalitesini artırmaya yönelik değerli bilgiler sağlayacaktır. Böylece performans artışıyla birlikte bireylerin yaşam kalitelerinde de sürdürülebilir bir iyileşme hedefliyoruz" diyerek projenin toplumsal faydalarına değindi.
Doç. Dr. Utku Işık'ın yürütücülüğünü yaptığı projede, Ege Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinden Doç. Dr. Ayşe Meliha Canpolat, Arş. Gör. Meral Sevinç Tırpan ve Arş. Gör. Ahmet Köksal; Bursa Uludağ Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Recep Görgülü; Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü Deneysel Psikoloji Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Gülin Kaça gibi değerli akademisyenler yer alıyor.
