Son Mühür / Osman Günden - Türkiye’nin geçmişten günümüze yaşadığı en büyük felaketin üzerinden tam 2 yıl geçti. 6 Şubat 2023 gününe büyük bir yıkım ve acılarla uyanan Kahramanmaraş ve çevresindeki 10 il için depremin ilk dakikalarından itibaren herkes seferber oldu. Yaşanan aksaklıklar herkesin gözleri önünde yaşanırken ve bu aksaklıklara isyan edilirken bir yandan da deprem sonrası devletin verdiği birtakım sözler oldu.
En büyük pay yeniden yapılacak olan konutlarda idi
6 Şubat depremlerinden sonra televizyon ekranlarında yayımlanan ve bütün medya kuruluşlarının yayımlamak zorunda olduğu bağış programı ise çok ses getirmişti. 115,1 Milyar lira toplandığı iddia edilen ancak sonradan bağış yapacağını söyleyip söz verdiği bağışı göndermeyen insanların vicdanlarda bıraktığı yara da unutulmadı. Toplanan bu para ile konutlar inşa edileceği söylenmiş ve bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan “319 bini 1 yıl içinde olmak üzere toplam 650 bin yeni konut yaparak depremzede vatandaşlarımıza teslim edeceğiz” demişti. Gelinen süreçte ise bu sayının yalnızca 3’te biri tamamlandı.
Toplanan vergiler ve bağışlarla kaç konut yapılabilir?
İstanbul Planlama Ajansı başkanı ve İzmir Büyükşehir Belediyesi eski genel sekreteri Dr. Buğra Gökçe sosyal medya hesabından yayımladığı bir paylaşım ile bu soruya cevap verdi. Gökçe’nin paylaşımına göre 1999 Marmara depreminde toplanmaya başlanan deprem vergileri de dahil olmak üzere yapılabilecek konut sayıları gözler önüne serildi. Buğra Gökçe paylaşımında şu satırlara yer verdi.
- Kur Korumalı Mevduat garabetiyle 48 milyar dolar milletten alındı, bir avuç zümreye verildi. Bu parayla 761 bin 904 konut üretilebilirdi.
- Deprem Vergilerimiz Bakanın açıkladığı gibi duble yollara gitmeseydi 24 yılda Toplanan 39 milyar dolar ile 619 bin 47 sosyal konut üretilirdi.
- 2024 Merkezi bütçenin faizi giderleri için harcanan para 1 trilyon 254 milyar TL oldu. Ülke kötü yönetilip faiz bu maliyeti bu kadar yükseltilmese, bu parayla 568 bin 707 sosyal konut yapılabilirdi
- 2019 – 2022 arasında Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Kamu Özel İş birliği Projeleri Bütçesi 220 milyar TL oldu. Geçiş garantili yollara yani geçmediğimiz yol köprü tünellere Hazine tarafından ödenen parayla 99 bin 773 konut üretilebilirdi.”
- İmar Barışı adı verilen İmar Affı ile toplanan 5,2 milyar Dolar Kanun’un gerekçesinde belirtildiği üzere deprem risklerini azaltmak için kullanılsaydı 82 bin 539 konut yapılabilirdi.
- İstanbul’da 25 yıl boyunca 140 alanda rant operasyonları yapılmasaydı, üretilen 85 milyar dolar rantla halkımıza 1 milyon 349 bin 206 konut sunulabilirdi
