Kahramanmaraş depremlerinin ardından kentlerin nasıl deprem daha dirençli hale getirilebileceği konusunda tartışmalar devam ediyor. Ayşegül Koç’un Son Mühür Tv’de moderatörlüğünü yaptığı ‘Dirençli Kentler’ programı konunun uzmanlarıyla sürecin tüm yönlerini masaya yatırmaya devam ediyor.
Türkiye’de mühendisliğin payı çok az…
Avrupa’da yapı maliyetlerine mühendisliklere verilen pay yüzde 14-18 arasında hatırlatmasında bulunan Tayfun Gücenmez Türkiye’de bu rakamın yüzde 4’ün altında olduğunu vurguladı. Sektörde her sektörde olduğu gibi birçok sorun var. Ancak kapkara bir tablo çizmenin anlamı yok, dünden daha iyiyiz yarın da daha iyi olma yolundayız.
Maraş depreminde 151 bin binada denetim yapıldı. Bunların denetim diyebileceğimiz 250 yıkılan ve göçen binada sıkıntı var. Bunların 100’e yakını imar barışından faydalanma, kolon kesme gibi durumları olduğu tespit edildi. O bölge çok büyük iki deprem geçirdi. Bizim yönetmeliklerimiz bir bina depremi geçirir ve ayakta kalıra göre tasarlanmış yönetmelikler. İkinci deprem geldiğinde ne olacağıyla ilgili bizim yönetmeliklerimizde bir güvenlik mekanizması yok. Denetimli binalarda yüzde 99.99 oranında güvenli sonucu verdiği ortada.
Üniversite sınavında 50 bin barajı olmalı
Geçmiş dönemde bir kampanya başlattıklarını ve inşaat mühendisliği bölümüne girişin 50 bin barajında olmasını istediklerini belirten TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Sekreter Üyesi Aynur Gündoğdu, 50 bin barajına giren öğrencinin ciddi bir efor sarf etmesi ve bilgi birikimi olması gerektiğini hatırlattı. Türkiye’de şu anda barajı geçen her öğrencinin bölüme girebilecek durumda olduğunu belirten Gündoğdu rakamın 300 binlere kadar gelebildiğini söyledi. Şu anda fiziği yapamayan bir öğrenci inşaat mühendisi olabiliyor. Bizim yaptığımız işin kalitesi depremle ölçülebiliyor. Ancak depremden depreme tokat yiyebildiğimiz bir tabloya dönüşüyor. Ameliyat masasında bir doktorun hatası hemen sonuçlanıyor olabilir ama bizim işte süreç çok uzun. Yapılan hata çok uzun yıllar sonra ortaya çıkabiliyor.
Denetleyenin uzmanlığı da aynı konuda olmalı…
Depremde 150 bin kişinin can verdiğine işaret eden İMO İzmir Yönetim Kurulu Sayman üyesi Yüksek İnşaat Mühendisi Zafercan Atacan savaşlarda bu kadar kişinin can vermediğine işaret etti. Önümüzde çok ciddi bir risk var hatırlatmasında bulunan Atacan mevcut yapı stoğunun acilen denetlenmesi gerektiğini söyledi. Proje kontrolün ve uygulama kontrolünün yapılmasına dikkat çeken Atacan proje kontrolünü yapan kimsenin de uzmanlığının bu olması gerektiğini hatırlattı ve ekledi; Örneğin bir baraj projesi yapıyorsanız onu denetleyen yapı projesisiyse o baraj projesini denetlememeli.
