Son Mühür Tv’de yayınlanan Hasan Tahsin Kocabaş ile Gündem Yorum programının bu haftaki konuğu ETİK Yönetim Kurulu Başkanı/TÜROFED Başkan Yardımcısı Mehmet İşler oldu. Yerel seçimlerin turizme etkisini ve bayram tatilinin ekonomiye etkisi hakkında bilgiler verdi.
Yerel seçimler turizmde umut mu beklenti mi yarattı ?
ETİK Yönetim Kurulu Başkanı/TÜROFED Başkan Yardımcısı Mehmet İşler yerel seçimleri yorumlarken bu seçimlerin turizmde beklentilerini anlattı. İşler şu şekilde konuştu:
‘Bu seçim sonucunu şöyle yorumluyoruz. 8 Ay önce Sayın Cumhurbaşkanına halk tarafından yetki verildi ama bu yetkiden sonra yapılan icraatlerden memnun olmadı. Toplumdaki negatif ortam infial yarattı. Bu turizme de yansıdı. Halk ‘4 yıl daha sen bana neler yaparsın ? Ben sana balanca yapayım’ dedi. Ve tüm Türkiye’yi kırmızıya boyadı. Rekabetsiz ortam varmışçasına davranan iktidara da ders oldu. İnanın bu rekabetten tüm halk pozitif yönde faydalanacaktır.
Başarının arkasında yatan şey tepki oyudur
Seçim sonuçlarının başarısının arkasında yatan şeyin tepki oyu olduğunu ifade eden Mehmet işler, ‘Bu büyük başarının arkasında yatan şey tepki oyudur. Rehavete kapılmadan halka hizmet etmeleri lazım. Bu olduğu zamanda onları kimse o koltuktan kaldıramaz. CHP’nin buna dikkat etmesi lazım’ ifadelerini kullandı.
Turizm’de beklentiler neler ?
Mehmet Yener turizm sektörünün beklentileri hakkında konuştu. Yener, ‘2024 de evet patlayacak. Her şey olağan durumu gibi devam ederse diye bir söz vardır iş dünyasında. Her şey şu mevcuttaki gibi devam ederse Türkiye en yılını rekorla kapatacak.
Dövizin istenilen oranda artmadığı için makas daraldı.
Dövizin istenilen oranda artmadığı için makas daraldı. Bizim turizmdeki pazarımızın bir kısmı iç bir kısmı dış. Biz dış kısımdan daha çok besleneceğiz çünkü iç kısımda daralma var. Dış kısımdakinin hem avantajı hem de dezavantajı var. TL’nin döviz karşısındaki değeri Avrupa’da cazip geliyor. Bu da Türkiye’ye ilgilerini gösteriyor. 2024 yılında bu ay geçen yıla oranla yüzde 15 artış var. Bunun sebebi de TL’nin döviz karşısındaki erimesidir.
Kontrollü bir dövizin yükselmesine hükümet izin veriyor. Aslında dövizin olması gerektiği yerde bu değil. Şu anda 38-39 bantlarında olmalı ki piyasalarda denge gelsin. Yaz aylarında dövizdeki yükselme öngörüldüğünden dolayı Avrupalı rezervasyon akışını arttırdı.
Dövizin de yerinde olmamasından dolayı aradaki maliyet ve kar makası arasında daralmayı her gün yaşıyoruz. Döviz yükselsin istemiyoruz bu da vatandaşlarımızın konforunu istemiyoruz.
Biz stabil bir ekonomi istiyoruz. Yani sürekli aynı düzeyde giden düzenli bir ekonomi istiyoruz. Planlayabilir, öngörülebilir bir ekonomi istiyoruz. Bizim sektöre zararı var. Zaten Yunanlı dostlarımız bize gelirken sigara ilaç inşaat malzemesi ve sağlık hizmet almaya geliyor. Bizimkiler ise turizm amaçlı gidiyor. Biz oraya döviz bırakmıyoruz ama onlar bize bırakıyor’ şeklinde konuştu.
Zammın ve verginin çok oluşu merdiven altını tetikliyor
İşler, zam ve vergilerin halkı yasal olmayan yollara sürüklediğini dile getirirken, ‘Zammın ve verginin çok oluşu merdiven altını tetikliyor. Bu da halk sağlığını tetiklediği gibi vergiden de ciddi kayıplara neden oluyor. Devlet vergi alayım diye yapıyor zamları ama millet kendi kaçak içkisini kendi yapıyor vergisini de alamıyor’ dedi.
Bayramda turizm ne durumda olacak ?
Bayramda turizmin durumu hakkında konuşan Mehmet işler şu ifadeleri kullandı: ‘Bu bayramda tesisler hemen hemen 4-5 günü doldurmuş durumda. Yüzde 85’lerde rezervasyonlarımız. 20 milyona yakın insan seyahate çıkacak. 7 milyona yakını konaklayacak. Ege’de 5 milyar dolarlık bir ekonomik çarkın dönmesini bekliyoruz. İzmir, Bodrum, Marmaris ve Fethiye’yi görüyoruz.
İzmir’in avantajı 4 mevsime hitap eden tesisleri olması sebebiyle ilgi fazla. Yerli turistin çok tercih ettiği destinasyon oluyoruz. Vatandaş kendi keselerine göre her türlü eğlenceyi bulabilir.
Normalde mayısta sezon açılırken, bu hızlandı ve 1 ay öne çekildi. İstihdam bir ay önceye alındı. Ekonomi hareketlendi ama bir katma değer de yarattı. Sıkılaştırma para politikasının getirdiği baskıyı bir nebze de olsa yumuşatmış olacağız.
CHP’li belediye başkanlarına çok iş düşüyor
Çok zor bir döneme geliyoruz. CHP’li belediye başkanlarına çok iş düşüyor. Bizler turizm sektörü olarak onlardan şikayetçi olmalarını değil çözüm getirmelerini bekliyoruz. Sorunların bir anda masaya yatırılarak çözüm getirilmesi gerek. Çünkü turizm sezonu geliyor. 40 bin olan kışlık nüfuslar 1 milyona çıkacak ve bunlara iyi hizmet vermek lazım.
Hazine üstünde oturuyoruz
Biz öyle bir hazinenin üstünde oturuyoruz ki ama bu hazine bize her imkanı veriyor ama maalesef biz bunu ıskalıyoruz. Yeni başkanlar geldi bunu büyükşehir ile çözmek adına uğraşıyor. Gelmeden önce göreve ben burayı nasıl parlatırım diye bir ön çalışmaları olmadığını görüyorum. Gelseydi bu sorunlar olmazdı.
Turizm sektörü yerel yönetimlerden ne bekliyor?
Yerel yönetimlerin seçim kampanya süreci hakkında konuşan Mehmet İşler, bu süreçte kampanyanın azlığına değindi. İşler, ‘Bu sefer yerel yönetimlerde proje azdı. Yerel yönetimlerde bana verin çoktu ama ben gelirsem şu olacak sözünden uzak bir seçim yaşadık.
İzmir’de her şey var. Oldukça zengin bir ülkeyiz. Urla’nın kendi zenginlikleri bir kere pazarlanmaya aç ve bekliyor. Özellikle dini inanç açısından pazarladığınızda müthiş bir potansiyele sahip. Ancak biz bunu paketleyip satamıyoruz. Turizm bir araç aslında ve bunu kullanarak ciddi gelirler elde edebiliriz. Bunun için bu sadece biz turizmcilerin çabası değil yerel yönetimlere de görevler düşüyor. Bu siyaset üstü bir görevdir.
Sayın başkanımıza sesleniyorum. İzmir’in her tarafı inşaata betona ranta teslim edildi. Gelin bu yeşil alanı yeşil bırakalım, kaplıca suyumuzu koyalım. Diğer otellerle ortak kullanım olsun. Herkesin yerli ve yabancı her kesimin kullanacağı bir yer olsun. Sıcak suyu paraya çevirelim. Etrafındaki hastaneler sağlık turizmi için faydalansın. Her nefes alsın hem dövizi koruyalım. Aksi halde oralara inşaat yapılacak.
Kongre Merkezi sorunu
Gaziemir fuarını yaptı ve İzmir’in önünü açtı. Buradaki Kültür park içerisinde bulunan alanı kongre merkezi yapacağım sözü vermişti. Biz Basmane tarafını otellere çevirdik yatırım yaptık. İş imkanı yarattık ama kongre merkezi gerçekleşmedi. Tunç beye gittik o da bir sonuca gelemedi. İsteğimiz oranın yeşil alan kalması. Kongre merkezleri şehirlerde olur ve oteller de orada olur ayrıca esnafa da gelir kapısı olur. Kongre Merkezi bunu için planlanmış bir şeydi. Kongre merkezini kendi görevinde yapsın istiyoruz.
Çeşme projesinin yapılmasından yanayız
Çeşme projesinin yapılmasında yanayız büyükşehir gibi düşünmüyoruz. Biz orayı siyaset üstü düşünüyoruz. Buraya siyasetin değmemesine inanıyorum. Masada her şey çok iyiydi, masadan çıkıncı nasıl İzmir’in lehine olan şeylerin siyaseten değiştirildiğini gördüm. Bu proje şudur, 100 bin yatak 50bin yatağa düşürülmüştür, kıyı halka bırakılmıştır. Arka alanda serpilmiş ve yoğunlaşmamış tesisler, onun arkasında oradaki dokuya uygun bir spa merkezi düşünülüyor. Eğlenmek isteyenle dinlenmek isteyeni ayrı ayrı düşünen ve planlı bir proje. Karbon ayak izinden uzaklaşılıyor, elektrikli araçlar var, yağmur suları depolanıp sulamada n kullanılıyor. Netflix ile anlaşılarak arkada bir sinema düzeni yapılıyor. Hastane yapılıyor.
Turizmin bütün enstrümanların iyi organize edildiği bir proje. Bu projeyi mevcut haliyle bırakırsak 10 yıl sonra oralar kalacak mı ? İnşaat rantiyesi yerel yönetimlerle buralara yazlıklar beton yapacak. İzmir’de yetişen gençleri İstanbul’a kaybediyoruz. Gelin buraya gelir gelecek. Kes kopyala yapıştırla bu araziler gidiyor.
Bu proje Türkiye’deki ilk uygulanan projedir, kompakttır. Biz turizmciler olarak arkadaşlarımız iş ve aş, esnafımıza gelir, çevreci ve yeşil bir proje olduğu için bunu istiyoruz. Ama bunu kimin yaptığıyla ilgilenmiyoruz.
Turizmde az oluyor. Maalesef siyasetle turizm uyuşmuyor. Birbirlerini etkiliyor. Genelde iş insanları ticaretle siyaset bir olmaz diye ticareti devam ettiriyor. Ama bu yanlış diye düşünüyorum.
İzmir gibi bu kadar zengin bir şehrin doğru projelere yönlendirmek adına her bir bireyin görev alması lazım ki İzmir hak ettiği yere gelsin.
Mantar gibi otel yapı anlayışı
İzmir’in her tarafına mantar gibi otel yap anlayışına karşıyız. O bölgede karakteri olan inovatif yapıya ihtiyacımız var. Biz bu verilen emanete sahip çıkmamız lazım ve çok çalışmamız lazım. Yeni başkanlardan özellikle turizmcilerin sesine kulak vermelerini yapmaları gereken hizmeti istiyoruz. Kültürel zenginliklerini keşfetsinler özellikle dini turizm ögelerini paylaşsınlar. Bunun için de bu konuda her türlü iş birliğine hazırız.
