Son Mühür Tv’de ‘Gün Başlıyor’ programına konuk olan Tüm Yerel-Sen 2 Nolu Şube Başkanı Ömer Eşki ‘depremin ertesi günü arkadaşlarımla Kahramanmaraş’a gittik. Arama kurtarma faaliyetlerine katkı koyabilmek için oradaydık. Jeneratörler götürdük, enerji sıkıntısı olduğunu biliyorduk. Bölgeye ulaşmak çok kolay olmadı. Konya’daki tipiden kurtulabilmek için yolu uzatıp Ankara üzerinden gittik’ dedi. Bölgede çok büyük eksiklikler vardı. Dördüncü, beşinci günde asker ve polisi daha fazla görmeye başladıklarını söyleyen Ömer Eşki, birçok insan kendi çabalarıyla çıkmaya çalıştı. Ben uzman bir arama kurtarmacı değildim. İnsanların sırf baretten ve kıyafetten dolayı bize bakışındaki umut bile çok yaralayacı bir durum. Yani onların umutlarına tam cevap verememek çok üzücüydü. Devletin müdahalesi biraz daha erken olsaydı ölü sayımız çok daha aşağılarda olabilirdi’ hatırlatmasında bulundu.
İşt Ömer Ekşi’nin açıklamalarından öne çıkan detaylar...
İYİ Kİ BOŞALTMIŞIM DİYORLAR
Türkiye’nin deprem ülkesi olduğunu insanlar reel anlamda hissettiler. Ümit ediyorum Türkiye’de bugün yaşanan panik ve deprem önlem alma çabası geçici olmaz. İzmir depremi sonrası insanlar riskli binalarını hemen boşaltıp yenilemek istedi. Ama yenileme masrafı çok arttığı için keşke binamı hiç boşaltmasaydım diyen insanlarla karşılaştım. Bu deprem sonrası onlarla görüştüğümde ‘pişman değilim, iyi ki çıkmışım’ demeye başladıklarını gördüm.
AYNI HAYAT OLMAYACAK
Maraş’ın en hareketli caddesi dedikleri Trabzon’da sağlı sollu bütün binaların yıkıldığını gördüm. Molozlar kaldırılıp yerine o binalar yapıldığında aynı hayat olmayacak orada. Aynı hayatın bir daha oraya kurulma ihtimali yok. Yardım götürdüğümüz iki köy vardı bölgede. Yıkılan bina 1 ya da 2 taneydi. Ama köylerde 60’ar tane cenaze vardı. Köyün gençleri Maraş’taki fabrikalarda çalıştıkları için şehir merkezine taşınmışlar. Aileleriyle beraber enkazın altında kalıp çıkamamışlar.
Depremin yaşandığı bölgeden büyükşehirlere büyük bir göç var. Bu göçler Türkiye’nin kozmopolit yapıyı da etkileyecek.
HALA ŞOKTAN ÇIKAMAMIŞTI
Pandemiyi yaşadık, ardındak süper enflasyonu yaşadık üzerine bir de bu deprem felaketi geldi. Yaşanılan felakatin boyutu çok yüksek. Yardım götürdüğümüz bir evde 9 yakınını kendi elleriyle defneden bir vatandaşın bizi misafirperverlikle karşıladığını illa oturmamızı isteyip çay içelim dediğin gördüm, farkettim ki o kişi şok halinde. Hala neyi kaybettiğini tam olarak idrak edemiyor. Ekonomik kayıplar bir şekilde yerine konur ama giden hayatların geri gelme ihtimali yok.
ASGARİ ÜCRET TEMEL ÜCRET HALİNE GELDİ
Asgari ücret temel çalışma ücreti hale geldi. Öyle bir döneme griyoruz ki, artık fakirleşme boyut değiştiriyor. Üretimden uzaklaşıp tamamen hizmet sektörüne yönelmiş olmamız, son 10 yılda hak etmeden kazanılan sıcak paranın bedelini ödeyecekmişiz gibi görünüyor.
BOŞLUĞU SANATÇI VE DÜŞÜNÜRLER DOLDURDU
Dayanışma kurumu olarak biz sadece Kızılay olarak bilirdik. Fakat bu konuda doğan boşluk birilerini öne çıkardı. Yani sanatçılar, düşünürler geldi ve toplumun önderi oldu. Siyasetin uzun süredir kalitesizleştiği bir durumda bu kurumların da çok siyasileşmesi kaynaklı olarak toplumda birilerine görev düştü, onlar da bu boşluğu doldurmaya başladılar. Seçime yansıması şöyle olacak toplum kendisine umut veren kim varsa onun peşinden gidecektir. Maalesef bizim toplumda oturup, düşünüp, yargılayıp karar alma süreçleri yerine, dene ve gör, bekle ve gör politikaları izleniyor. Bir şey yaşanıyor ve buradan çıkacak acı sonuçlara göre insanlar kararlarını değiştiriyor. Benim gözlemim seçimde bir tepki patlaması olacağını düşünüyorum.
O RAKAM İKİ KATINA ÇIKMALI
3600 ek göstergeden çok az bir zümre faydalandı. Seçim dönemi hızlıca yapılmış bir düzenleme gibi. Biz sendika olarak İstanbul, Ankara ve İzmir için bir çalışma yapıyoruz. Kiranın bin lira, bin 500 lira olduğu küçük bir yerdede üst sınır da 4 bin 160 lira, büyük şehirlerdeki üst sınır da 4 bin 160 lira. Biz meclisten şöyle bir güncelleme yapılmasını talep ediyoruz. Üç büyük kent için bu rakamın iki katına çıkartılması, yol ve yemek bedellerinin de ona göre güncellenmesiyle bu takribi 11 bin lira civarında bir rakama geliyor, bu rakam çok büyük bir kitleyi tatmin edecek bir rakam. Şu andaki çalışmamız o yönde. Eğer bu yapılırsa 120-130 bin memurun sorunu giderilmiş olacaktır.
EMEK MÜCADELESİ REKLAMA MALZEME EDİLEMEZ
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde TİS görüşmeleri devam ediyor. Bazı sendikaların buradaki memurların temel alacakları üzerinden deprem yardımı söz verdiğini duyuyoruz. Bu depreme yardım yapan birçok insanın görüşü ve onayı yapılmadan yapılmış bir durum. Emek mücadelesi reklamlara malzeme edilecek bir durum değil. Buradaki mücadele üzerinden insanların kendi kurumlarını büyütmeye çalışmaları da hoş bir durum değil.
