Radyo Ege ve İzmir Tabip odası işbirliğiyle hazırlanan ‘Her İşin Başı Sağlık’ta bu hafta oruç tutarken metabolizmanın sağlıklı çalışmasında nelere dikkat edilmeli konusu masaya yatırıldı. Doç. Dr. Nilgün Yener ve Ayşegül Koç’un moderatörlüğündeki programda konuk Doku Eylül Üniversitesi’nden Prof. Dr. Sezer Uysal’dı. Metabolizmanın kolay bozulan bir şey olmadığını vurgulayan Uysal, ‘’metabolizma gıdalarla aldığımız maddelerin birbirine dönüşümü, yağlar, şekerler, sıvılar bunların dönüşümü. Metabolizma hormonlar tarafından denetlenir. Sağlıklı beslenen kronik bir hastalığı olmayanda metabolizma o kadar kolay bozulmaz’ dedi.
Prof. Dr. Sezer Uysal’ın açıklamalarından öne çıkan detaylar şöyle...
Dengeli bir şekilde almak şart...
Diyet alışkanlığı çok önemli. Dengeli beslenmek, temel yapı taşlarını dengeli bir şekilde almak gerekir. Bin 500-2000 kalori alması gerekiyor. Yeterli miktarda su, vitamin, mineral alınması çok önemli. Yeşil yapraklı sebzelerin, baklagillerin, süt ve süt ürünlerinin olması çok öenmli.
Şekerler ve yağlar depolanabilir...
Şekerler ve yağlar depolanabilir. Açlıkta enejimizi bunlardan alıyoruz. Glikoz şeker deposu, trigliserit yağ deposu. En hayati organımız beyin, beyin toklukta glikozu kullanır. Yemekten sonra ilk iki saatte glikozu kullanır, açlık uzadığında glikojenler yakılmaya başlanır. Açlık daha uzarsa bizim depolarımız 12-18 saat yeterli. Daha sonra lipidler yakılmaya başlıyor. Lipidler glikoz oluşturur beyin için.
İki günden sonra biz uzamış açlık diyoruz. 2’yle 7’inci gün arası glikoz sabit kalır. Kas proteinleri uzun süre yeter insana.
16 saati geçmemeli...
16 saatin üzerindeki açlık çok düzenli olmayabilir. Benim görüşüm 16 saati geçmemek şeklinde. Bazı gıdalar kan şekerini hızlı şekilde yükseltiyorlar. İşlenmiş gıdalar, beyaz ekmek gibi gıdalarda aldığmız kalori fazla ama daha çabuk acıkırız.
Vücut kendini adapte eder...
Vücut hayati organlarını korumak için kendini adapte ediyor. Vücudu korumaya geçiyor. Kas depolarını yakarak uzun süre hayatta kalınabilir ama su çok önemli. Depremde yanımda su vardı diyenleri, idrarımı içtim diyenleri de gördük. Susuz kalmak uzun süre aç kalmaya göre daha riskli. Böbrek yetmezliği depremde en çok karşımıza çıkan sorunlardan biriydi.
Uzun süre aç kalmak olmaz...
Uzun süre aç kalmanın sağlıklı olmadığını düşünüyorum. Ortalama 16 saat diyebilirim. Dengeli beslenme çok önemli. Hiç şeker almayalım, hiç protein almayalım olmaz. Özellikle kronik stres çok önemli.
Uzun süre tok tutacak...
Kan şekerini yavaş yükselten gıdaları öneririm. Baklagiller gibi, tereyağ, süt, kepek ekmeği gibi uzun süre tok tutacak gıdalar alınmalı. Su tüketimine dikkat edilmeli. En önemlisi dengeli beslenmeli.
