Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre, bankalara ibraz edilen çek adedi hızla azalırken karşılıksız kalan çeklerin tutarı ise hızla artıyor. Son bir yıllık verilere göre, karşılıksız çek oranı yüzde 1,04'ten iki katına çıkarak yüzde 2,07'ye yükseldi. Bu dönemde bankalara ibraz edilen 5.2 trilyon TL'lik çekin 76.6 milyar TL'si karşılıksız çıktı. Ayrıca, 2023'ün ilk iki ayında 1,8 milyar TL senet protesto edilirken, bu yılın aynı döneminde ise 4,4 milyar TL senet protesto edildi ve bu rakam yüzde 148 arttı. TCMB'nin sıkı para politikası uygulaması sonucunda artan politika ve piyasa faizlerinin, şirketlerin nakit akışında sıkışıklığa neden olacağı öngörülüyor. Kamu ve maliye politikalarında yapılacak olan ek düzenlemelerin piyasaları daha da zorlayabileceği belirtiliyor. İç talepte beklenen zayıflama ve bankaların kredi politikalarındaki sıkılaşmanın, şirketlerin nakit akış dengesini bozabileceği ifade ediliyor. Ayrıca, müşterilerden alınan çeklerin karşılıksız çıkması durumunun da durumu daha da ağırlaştırabileceği vurgulanıyor.
Kredi faizlerindeki artış da dikkat çekiyor. TCMB verilerine göre geçen hafta kredi faizleri yüzde 69'a yükseldi. Buna ek olarak, BSMV ve banka komisyonu eklenince efektif faiz yüzde 80 seviyelerine çıkıyor. Önümüzdeki bir yıl içinde enflasyonun piyasa beklentilerine göre yüzde 35,17 olacağı varsayımıyla, yüzde 45 reel faizin şirketler için ödenebilir olmadığı belirtiliyor. Ayrıca, sorunlu kredi oranının tekrar yükselmesinin beklendiği ifade ediliyor. Sonuç olarak, işlerin yavaşladığı ve piyasada keşide edilen çeklerin adet ve tutar olarak azaldığı, ancak karşılıksız oranının arttığı bir döneme girildiği vurgulanıyor. Bu durumda risk yönetiminin öneminin arttığı belirtiliyor.
